Bữa cơm

Trên nửa đoạn đường từ nhà đến trường Trung học cơ sở Hồ Đức Thắng thuộc xã Thanh Bình, huyện Vũng Liêm (Vĩnh Long) có một cây me. Không biết nó được trồng từ bao giờ, nhưng hồi tôi còn học cấp II (nay là bậc Trung học cơ sở) đi trên con đường này thì đã có cây me xum xuê, xanh tốt, cho trái quanh năm.

Lớn khôn, xa quê, tôi chẳng thể nào quay trở lại với tuổi thơ. Nhưng tôi thèm lắm những câu chuyện cổ tích trong veo ngày xưa của ngoại.

Những ngôi làng của người Việt và người Khmer dọc bờ sông Tonle Sap, một nhánh của dòng Mê Kông ở Campuchia, cách Phnom Phenh khoảng 100 km dọc theo quốc lộ 5.

Quê tôi là vùng đất cù lao với nhiều sông ngòi, kinh rạch, việc đi lại trắc trở trăm bề. Nếu muốn lên chợ huyện phải lụy 1 chuyến phà trên con sông rộng tầm 500m. Chuyến phà quê là nhịp cầu nối vô hình, đưa chúng tôi rời xa quê hương, dấn bước vào đời.

Trước sân nhà tôi có 1 cây khế ngọt do ba tôi trồng, cũng gần 20 năm tuổi, cho trái quanh năm. Dưới tán khế, tôi và chị tôi đã trải qua bao kỉ niệm tuổi thơ êm đềm của một thời khốn khó. Vậy mà cũng đã gần 10 năm, ngày chị tôi lấy chồng xa xứ, xa nơi quê nghèo với cây khế ngọt cùng trò chơi “ăn khế trả vàng” mà chị em tôi đã gắn bó những ngày thơ bé.

Một cái xô cũ, một cái nồi thủng đáy, một cái ca nứt hay một cái mũ bảo hiểm hỏng tưởng như vô dụng nhưng hoàn toàn có thể dùng để trồng rau. Đó là sáng tạo thú vị của chủ nhân một ngôi nhà ống ở Nha Trang (Khánh Hòa).

Chập choạng tối, tôi đã về đến mảnh đất quê. Quê làng miệt dưới vùng châu thổ bao năm nghe cha tôi nhắc đến giờ đã trong tầm mắt. Men theo dòng Đáy nước trong vắt, lan man cuội trắng là về đến Lam Điền làng mình. Cái tên làng đã gợi sự thanh mát, trong trẻo với bao nhiêu điều kì thú.

Ông Nguyễn Văn Sỹ, người gốc Hội An, nhà ở thôn Bến Trễ, xã Cẩm Hà. Nhưng hơn 32 năm qua ông quen sống trong ngôi chòi lụp xụp, được ghép từ những chiếc ô cũ kỹ nằm chênh vênh bên bờ sông Hoài (TP.Hội An, Quảng Nam), làm nghề vá áo mưa mưu sinh, tắm nhờ và... chỉ dùng đồ biếu.

Lê Hiến Tông (1461 – 1504) là một vị vua thông minh, nhân từ và ôn hoà. Dưới thời của ông, đất nước vẫn duy trì được sự thái bình, thịnh trị có từ thời vua cha Lê Thánh Tông. Sách Đại Nam nhất thống chí đã ghi lại một câu chuyện cảm động về đạo thầy trò trong một lần vua Lê Hiến Tông về thăm thầy cũ.

Mùa Thu tiết trời dịu mát sau những cơn mưa xua đi nắng nóng của mùa Hạ. Từng củ măng tre non vội vã nhú lên khỏi lòng đất như muốn đón nắng thu vàng và hứng sương gió của đất trời. Chỉ sau vài ngày, măng đã cao hơn gang tay được bao quanh những chiếc mo phủ đầy lông tơ.