Cận cảnh phụ nữ làng biển Lâm Đồng (sau sáp nhập tỉnh Bình Thuận) cặm cụi vá từng tấm lưới rách bằng máy khâu

Trong những buổi chiều vàng rơi nghiêng trên triền cát, dọc các làng chài, cảng cá ở tỉnh Lâm Đồng (trước sáp nhập là làng chài, cảng cá ở tỉnh Bình Thuận), một trong ba ngư trường trọng điểm của cả nước, chúng ta dễ bắt gặp hình ảnh những người phụ nữ ngồi quây quần bên chồng lưới lớn, chiếc máy khâu, bàn tay thoăn thoắt nối từng mắt lưới rách, buộc chặt từng nút chỉ như thêu dệt vào đó cả nỗi niềm và ký ức của biển.

Nghề đan, vá lưới thuê tưởng chừng chỉ là công việc thầm lặng, nhưng ẩn chứa trong đó sự kiên nhẫn, bền bỉ và tình yêu biển sâu nặng của những người phụ nữ ven sóng.

“Những người vá lưới thuê như chúng tôi coi nó là cái nghiệp đã ăn sâu vào tiềm thức. Ngoài phục vụ cho những chuyến tàu vươn khơi bám biển, công việc vá lưới thuê còn góp phần tạo việc làm cho rất nhiều lao động, nhất là đối với lao động nữ”, bà Nguyễn Thị Lựu, một phụ nữ ngoài 50 tuổi, ngụ phường Mũi Né, tỉnh Lâm Đồng (trước sáp nhập, phường Mũi Né thuộc TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận) vừa cặm cụi vá lưới vừa chia sẻ.

Công việc đan, vá lưới thường chẳng ồn ào. Người phụ nữ chỉ cần một khoảng sân nhỏ, vài cây kim gỗ, cuộn chỉ dù và sự kiên nhẫn.

Phụ nữ làng biển Phan Thiết ở tỉnh Lâm Đồng (trước sáp nhập là địa bàn tỉnh Bình Thuận) cặm cụi vá từng tấm lưới rách bằng máy khâu.

Hiện đại hơn, một số người phụ nữ dùng chiếc máy khâu để vá viền lưới cho chắc chắn. Đôi tay họ thoăn thoắt, mắt dõi theo từng mắt lưới, chỗ nào sờn thì vá, chỗ nào rách thì nối. Có khi, cả buổi sáng trôi qua, họ mới chỉ nối, sửa được vài mét lưới.

Công việc ấy đòi hỏi sự tỉ mỉ, bền bỉ và không ít hy sinh, bởi nếu lưới không chắc, cá dễ thoát, thuyền viên vất vả cả chuyến. Vì vậy, nghề này phải kiên nhẫn ngồi hàng giờ, lưng mỏi, mắt nhòe, nhưng hiếm khi ai nghe họ than vãn.

Nghề đan, vá lưới không chỉ mang lại thu nhập phụ mà còn trở thành ký ức văn hóa. Ở nhiều làng biển như Mũi Né, La Gi, Phan Thiết,… phụ nữ thường tụ tập cùng nhau, vừa vá lưới vừa trò chuyện, trao đổi kinh nghiệm.

Những tấm lưới được chắp nối không chỉ giữ cá tôm mà còn giữ cả tình làng nghĩa xóm. Bà Trần Thị Thu, người làm nghề vá lưới thuê lâu năm ở phường Phan Thiết, bộc bạch: “Ngày xưa, mẹ tôi dạy tôi vá lưới từ lúc mới 12 tuổi. Giờ đến lượt tôi truyền lại cho con gái. Không chỉ là nghề để kiếm sống, mà còn để các con hiểu rằng, đằng sau mỗi chuyến biển thành công có sự góp sức qua bàn tay cần mẫn của người phụ nữ”.

Thật vậy, trong nhịp sống hiện đại, khi nhiều nghề truyền thống dần mai một, nghề đan, vá lưới vẫn âm thầm tồn tại như một “ký ức sống”. Người làng biển xem đó như sợi dây kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa thế hệ cha ông và con cháu.

Chiều xuống, những tấm lưới đã được nối dài, xếp gọn gàng chờ ngày mai lên tàu. Bóng những người phụ nữ làng chài vẫn thấp thoáng trên bến tàu, dáng vẻ nhỏ bé nhưng công việc của họ lại gắn liền với sự no đủ của bao gia đình, sự bình yên của những chuyến biển.

×