Cây sachi

Từ trồng những cây ăn quả truyền thống, ông Vũ Xuân Trường (trú tại khu Đồng Tiến, xã Hương Cần, huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ) đã mạnh dạn chuyển sang trồng cây Sachi. Nhờ loại cây có nguồn gốc Nam Mỹ, quả hình ngôi sao cực lạ mắt này, ông Trường thu về lợi ích kinh tế không tưởng.

Sau khi tổng kết, đánh giá dự án trồng cây Sachi (Sacha Inchi)-nữ hoàng quả khô không mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân và đạt mục đích đề ra, chính quyền huyện Ba Tơ yêu cầu các phòng, ban liên quan rút kinh nghiệm về việc thực hiện dự án này.

Trái ngược với dự tính lợi ích kinh tế mang lại đẹp như “tranh vẽ” đã đưa ra trước đó, sau 2 năm triển khai hiện dự án trồng cây Sachi (Sacha Inchi)-nữ hoàng quả khô ở huyện Ba Tơ (tỉnh Quảng Ngãi), với tổng nguồn vốn đầu tư hơn 2,3 tỷ đồng gần như tàn lụi, chết hoàn toàn.

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng, đơn vị chuyên kiểm dịch thực vật cho biết, riêng tháng 1/2021, tỉnh Lâm Đồng đã làm thủ tục kiểm dịch xuất khẩu cho 7 tấn hạt sachi sang thị trường Đài Loan.

Để chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nhiều hộ nông dân ở tỉnh Bình Phước đã lựa chọn cây sachi thay thế cây tiêu dù chưa có bất cứ đánh giá cụ thể nào về hiệu quả kinh tế. Hậu quả, chỉ trong thời gian ngắn, nhiều nhà vườn rơi vào cảnh dở khóc, dở cười bởi sản phẩm bán không ai mua.

Trước việc một số mặt hàng nông sản như điều, hồ tiêu luôn trong tình trạng mất mùa, rớt giá, nhiều nông dân đã bất chấp khuyến cáo của ngành nông nghiệp tỉnh Bình Phước, chạy theo “cơn sốt” của thị trường, đua nhau trồng những giống trái lạ, trong đó có cây sachi, cây sâm đất. ...

Năm 2019, anh Võ Văn Vinh, Giám đốc hợp tác xã Dịch vụ nông lâm, thủy sản Trường An, xã Ba Động, huyện Ba Tơ (Quảng Ngãi) đã thực hiện mô hình trồng thực nghiệm cây sacha inchi (cây sachi). Anh Vinh trồng cây sachi theo hình thức liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm trên diện tích 2,7ha.

Từng có một thời những cái tên cây sachi, mắc ca, cà chua thân gỗ, hay trước đó là cây dó bầu... liên tục được quảng cáo rầm rộ là cây tiền tỷ, “vua của các loại hạt”, giá bán từ 500.000 – 800.000 đồng/kg nhưng không có mà bán. Với sachi, viễn cảnh “hái” ra tiền, đổi đời đã khiến nhiều nông dân mạnh dạn bỏ tiền vào đầu tư mà không tính toán kỹ, và bây giờ đang gánh hậu quả...

Dám nghĩ, dám làm, dám thử nghiệm khi đem giống cây sachi - loài cây lạ về trồng trên phần đất đồi lổn nhổn đá hộc của gia đình, anh Hoàng Văn Tuấn ở Bản Giềng, xã Dương Quang, TP. Bắc Kạn (tỉnh Bắc Kạn) đã thu về bộn tiền.

Sachi, cà chua thân gỗ là những loại cây trồng mới, được đồn thổi cho thu nhập tiền tỷ, nên người dân Tây Nguyên đổ xô trồng dù chưa biết đầu ra như thế nào. Hệ quả, nhiều nơi sản phẩm làm ra không bán được, hoặc bán với giá không như kỳ vọng.