Bình luận
0
Cuốn chuyên khảo văn học "Tiểu thuyết Việt Nam hiện đại 1925 – 1945 khai sinh và tiến trình" của Bùi Xuân Bào do Ngân Xuyên dịch từ tiếng Pháp. (Ảnh: ST)
Giáo sư Bùi Xuân Bào (1916 – 1991) xuất thân trong một gia đình Nho giáo gốc Quảng Nam, học tú tài ở Huế. Năm 1948, ông qua Pháp học văn chương tại Paris. Cuốn sách Tiểu thuyết Việt Nam hiện đại 1925 – 1945 khai sinh và tiến trình nguyên là luận án thứ hai (phụ) mà Bùi Xuân Bào đệ trình cùng luận án thứ nhất (chính) để lấy bằng Tiến sĩ văn chương quốc gia tại Đại học Sorbonne năm 1961. Năm 1972, luận án được in thành sách tại Sài Gòn trong tủ sách "Nhân văn Xã hội". Năm 1985 nó được in tại Paris trong tủ sách "Đường Mới". Bản dịch bạn đang đọc đây là bản tiếng Việt đầu tiên dịch từ tiếng Pháp theo bản in ở Paris.
TIỂU THUYẾT VIỆT NAM HIỆN ĐẠI 1925 – 1945
KHAI SINH & TIẾN TRÌNH
Tác giả: Bùi Xuân Bào
Dịch giả: Ngân Xuyên
Nhà xuất bản Tri Thức, 2024
Số trang: 431 (khổ 14,5x20,5cm)
Số lượng: 500
Giá bán: 225.000đ
Nguyên văn tiếng Pháp của luận án này là Naissance et évolution du roman viẹtnamien moderne 1925 – 1945. Tác giả để lên đầu sự "khai sinh" (naissance) và "tiến trình" (évolution) để nhân quy định bắt buộc người làm Tiến sĩ phải có thêm một luận án phụ ông muốn cung cấp cho người đọc Pháp và phương Tây một sự hiểu biết về lịch sử tiểu thuyết Việt Nam hiện đại – một quá trình đã được khơi nguồn và thúc đẩy từ chính văn chương Pháp. Điều này sẽ được ông nói rõ trong luận án khi so sánh ảnh hưởng của các nhà tiểu thuyết Pháp đến các nhà tiểu thuyết Việt Nam. Và đó là một điểm thú vị trong sự nghiên cứu của ông.
Chọn một đề tài luận án như vậy cho thấy Bùi Xuân Bào đã rất yêu văn chương dân tộc và rất tự tin. Vì ông đã phải đọc cả một khối lượng lớn các tác phẩm tiểu thuyết được sản xuất ra không chỉ trong thời gian hạn định của đề tài là năm 1925 – 1945. Vì ông phải đọc cả các báo chí thời ấy và các công trình nghiên cứu về lịch sử văn xuôi Việt Nam hiện đại đã được viết ra trước đó. Vì ông còn phải tham khảo trong văn chương Pháp xem tác giả nào, tác phẩm nào đã có tác động đến tác giả và tác phẩm của tiểu thuyết Việt Nam ở một phần tư thứ hai nửa đầu thế kỷ XX. Và vì ông phải đưa ra một cách nhìn, một sự phân chia lịch sử văn chương của riêng mình. Luận án vì thế nói là phụ nhưng thực chất đó đã là một công trình nghiên cứu văn học công phu và nghiêm túc.
Bùi Xuân Bào định nghĩa tiểu thuyết Việt Nam hiện đại "theo cách hiểu rộng nhất bao gồm tất cả các tác phẩm hư cấu bằng văn xuôi được thể hiện dưới hình thức tự sự và được viết bằng chữ quốc ngữ." Như vậy ông không nghiên cứu tiểu thuyết với tư cách là một thể loại riêng biệt mà như một thành tạo của một quá trình chuyển đổi tư tưởng văn hoá từ một xã hội truyền thống phương Đông sang một xã hội hiện đại theo kiểu phương Tây. Tiểu thuyết hiểu theo nghĩa như vậy là sản phẩm của thời nay, "đối lập với tiểu thuyết thời xưa gồm tất cả các truyện hư cấu viết trước thế kỷ XX". Buổi bình minh của thế kỷ cũng là buổi bình minh của lịch sử nền văn học dân tộc nói chung và lịch sử tiểu thuyết nói riêng.
Năm 1961, khi Bùi Xuân Bào làm luận án tiến sĩ văn chương tại Pháp thì ở Việt Nam chưa ai nhắc đến cuốn truyện Thầy Laza Phiền của Nguyễn Trọng Quản xuất bản năm 1887 tại Sài Gòn mà hiện nay được coi là cuốn tiểu thuyết đầu tiên viết bằng chữ Quốc ngữ của Việt Nam. Nên khi điểm bước đầu văn xuôi quốc ngữ Bùi Xuân Bào vẫn lấy mốc là năm 1925 khi xuất hiện hai tác phẩm: một là Quả dưa đỏ của Nguyễn Trọng Thuật và một là Tố Tâm của Hoàng Ngọc Phách. Sau khi phân tích nội dung và cách viết ở hai cuốn tiểu thuyết mở đầu này, ông kết luận: "Để hiểu giá trị của hai tiểu thuyết hiện đại đầu tiên của Việt Nam, cần đặt cả hai vào thời đại của chúng. Đây là lần đầu tiên một nhà nho cựu học viết một cuốn tiểu thuyết bằng chữ quốc ngữ và bằng văn xuôi, cố gắng sử dụng những gì ông biết về nghệ thuật tiểu thuyết phương Tây để bảo vệ luận đề thiết thân với ông. Cũng là lần đầu tiên một nhà văn trẻ học trường Pháp vẽ ra sự xung đột chết người giữa những khát vọng trong sáng nhất của con người và đạo đức cổ xưa: ảnh hưởng của chủ nghĩa lãng mạn châu Âu đã tạo cơ hội giải phóng những khuynh hướng tình cảm bị Nho giáo đè nén hàng bao thế kỷ. Cái cũ và cái mới, những đóng góp của văn hóa nước ngoài và những giáo huấn của đạo đức truyền thống, sự gặp gỡ của hai cái văn hóa, tất cả những điều này chúng ta sẽ tìm thấy với nhiều sắc thái khác nhau trong các tiểu thuyết thời kỳ 1925-1945".
Thời kỳ 1925 – 1945 được tác giả chia làm ba giai đoạn: 1) từ 1925 đến 1932 "được đánh dấu bằng sự xung đột giữa phái bảo thủ về đạo đức văn hóa và xu hướng giải phóng cá nhân, tức nói chung là xung đột giữa Nho giáo khô khan và tình cảm lãng mạn."; 2) từ 1932 đến 1940 tiểu thuyết hiện đại phát triển vượt bậc với sự thắng thế của khuynh hướng lãng mạn; 3) từ 1940 đến 1945 với sự nhường bước của chủ nghĩa lãng mạn trước chủ nghĩa hiện thực trong sáng tác của các nhà văn. Bùi Xuân Bào sẽ tập trung đi sâu vào giai đoạn thứ hai là giai đoạn phát triển rực rỡ của cả dòng lãng mạn lẫn hiện thực qua tác phẩm của Nhất Linh, Khái Hưng, Hoàng Đạo, Thạch Lam, Nguyễn Công Hoan, Vũ Trọng Phụng, Trương Tửu, Nguyên Hồng. Không thấy ông nhắc đến Nam Cao ở giai đoạn này mặc dù sáng tác của tác giả "Chí Phèo" nằm lọt trong khung thời gian ông lựa chọn nghiên cứu. Năm 1941 Nam Cao in tập truyện đầu tay Đôi lứa xứng đôi ở nhà Đời Mới gây được tiếng vang. Năm 1944 ông có "Truyện người hàng xóm" trên báo Trung Bắc Chủ Nhật. Chỉ duy tiểu thuyết Sống mòn thì viết năm 1944 nhưng đến năm 1956 mới xuất bản lần đầu. Nếu tiếp cận được cả các tác phẩm của Nam Cao thì phần nói về tiểu thuyết tâm lý trong sách này của Bùi Xuân Bào sẽ đầy đủ hơn.
Ở trên có nói tới cái hướng đi trong nghiên cứu tiểu thuyết Việt Nam hiện đại của Bùi Xuân Bào là xem xét ảnh hưởng của văn chương Pháp tới văn chương Việt. Nhờ cái đọc của ông mà từ sách này ta có thể biết được thêm ảnh hưởng đó cụ thể là thế nào. Trước nay ta chỉ biết tới sự phỏng tác của Hồ Biểu Chánh từ một số truyện Pháp như Sans Famille (Không gia đình, H. Malot) thành Cay đắng mùi đời, Le Comte de Monte Cristo (Bá tước Monte Cristo, A. Dumas) thành Chúa tàu Kim Qui, Les Misérables (Những người khốn khổ, V. Hugo) thành Ngọn cỏ gió đùa. Hay trường hợp truyện "Sống chết mặc bay" của Phạm Duy Tốn là dựa theo truyện "La Partie de billard" (Ván bi-a) của A. Daudet. Nay qua sách này của Bùi Xuân Bào ta biết thêm cuốn Người vợ hiền của Nguyễn Thời Xuyên có nhiều điểm chung với cuốn Une honnête femme của Henry Bordeaux "tới mức sẽ không phải là bất công khi xem nó như một bản cải biên tác phẩm Pháp sang phong tục Việt Nam". Hay như cái kết tiểu thuyết Hồn bướm mơ tiên của Khái Hưng với cái câu đã thành quen thuộc "Gió hiu hiu. Lá rụng" tưởng chừng như chỉ của riêng nhà văn Việt thì Bùi Xuân Bào lại đã phát hiện ra nó là của một nhà văn Pháp: François Coppée với tiểu thuyết Toute une jeunesse. Đó là sự "bắt chước nguyên gốc" của Khái Hưng và thậm chí của toàn thể các nhà văn thế hệ ông, Bùi Xuân Bào đã kết luận như vậy và dẫn ra văn bản cụ thể. Có thể nói sự so sánh này rất có ích cho các nhà nghiên cứu về văn xuôi Việt Nam hiện đại nửa đầu thế kỷ XX.
Một ưu điểm khác của cuốn sách là ở sự phân tích đánh giá tác phẩm của các nhà văn được xét đến. Bùi Xuân Bào đề cao sự hài hoà của nội dung và lối viết, tuy chưa có điều kiện đi sâu vào các kỹ thuật của tiểu thuyết như các nhà nghiên cứu về sau. Ông cũng không ngại đưa ra những sự chê trách. Lấy thí dụ như trường hợp Khái Hưng. Tác giả đánh giá rất cao tiểu thuyết Hồn bướm mơ tiên của nhà văn này: "Nếu phải nói ngắn gọn sự đóng góp của Hồn bướm mơ tiên cho tiểu thuyết Việt Nam, chúng tôi sẽ nói rằng với tác phẩm này, nhà tiểu thuyết đã tự xóa mình đi để cho các nhân vật lên tiếng. Chắc chắn tác giả đã gán cho hai nhân vật nam nữ của mình quan niệm của ông về ái tình và hạnh phúc. Nhưng ông đã thể hiện nó như là quan niệm của họ chứ không phải của mình. Trước Khái Hưng, các nhà tiểu thuyết áp đặt sự có mặt của họ cho độc giả và tranh luận để thuyết phục. Sau ông, họ tìm mọi cách đem lại cuộc sống cho những tạo vật do trí tưởng tượng của họ sinh ra. Điều này còn hơn là một sự thay đổi quan trọng: đó là một cuộc cách mạng thực sự trong kỹ thuật tiểu thuyết. Hồn bướm mơ tiên xứng đáng được coi là kiệt tác đầu tiên của tiểu thuyết Việt Nam hiện đại." Song khen thế nhà nghiên cứu lại chê những cuốn khác sau đó của Khái Hưng là không có giá trị bằng cuốn trước. Chê đến mức: "Chúng tôi thậm chí còn tự hỏi liệu sự nổi tiếng quá nhanh của Khái Hưng có gây tổn hại nghiêm trọng đến tài năng của ông hay không. Được giới trẻ ngưỡng mộ, ông khiến họ chấp nhận những tình huống khó xảy ra nhất, miễn là họ tán thành những ý tưởng thời thượng nhất định. Ở ông, nhà tiểu thuyết lý tưởng mất chỗ đứng mỗi khi dồn hết tâm trí vào việc vạch ra một cốt truyện lãng mạn." Ông đọc kỹ văn bản để có những nhận xét kỹ lưỡng, tinh tế. Như khi chỉ ra yếu tố Cơ đốc giáo trong tiểu thuyết Bỉ vỏ của Nguyên Hồng ông nhận thấy tác giả chừng như không quen với các thuật ngữ tên gọi mang tính Công giáo ở Việt Nam. Và ông dẫn ra một thí dụ ở phần chú thích là lẽ ra phải gọi cây gỗ đóng hình chữ thập mà Chúa Jesus phải vác đi là "Thánh giá" như cách gọi của người có đạo thì Nguyên Hồng lại dùng "thập ác" là cách nói của người không theo đạo. Có nhiều những nhận xét như vậy của Bùi Xuân Bào trong sách này. Cố nhiên một số ý kiến đánh giá của ông vẫn còn phải tranh luận, bàn cãi. Nhưng không phủ nhận là thái độ sòng phẳng, khách quan trong nghiên cứu văn học của ông là điều đáng quý.
Hẹn bạn lần tới với những cuốn sách mới khác.
Sáng 2/12, ĐT nữ Việt Nam lên đường sang Thái Lan dự SEA Games 33, bắt đầu hành trình bảo vệ tấm HCV. Dù thiếu vắng một số trụ cột vì chấn thương, thầy trò HLV Mai Đức Chung vẫn hướng mục tiêu tiến sâu và giữ vững ngôi Hậu.
Chia sẻ
Công an tỉnh Hà Tĩnh vừa triệt phá đường dây sản xuất, mua bán ma túy Tobaco quy mô lớn, bắt giữ cặp đôi trẻ cùng số lượng lớn ma túy thành phẩm và nguyên liệu tẩm ướp được cất giấu tại nơi ở.
Chia sẻ
Một số hành vi kiểm soát tài sản, thu nhập giữa vợ chồng như ép buộc, chiếm giữ hoặc tạo sự lệ thuộc về vật chất, tinh thần đã được xếp vào nhóm bạo lực kinh tế và có thể bị phạt tới 30 triệu đồng theo Nghị định 282/2025/NĐ-CP.
Chia sẻ
Từ Hi Thái hậu bỏ chạy, nhà Thanh đại bại dưới sự tấn công của liên quân 8 nước. Nhưng sau khi mở kho vũ khí của Thanh triều, thế lực ngoại xâm không khỏi sững sờ.
Chia sẻ
Bộ Y tế vừa đề xuất lộ trình tăng mức đóng BHYT lên 5,1% mức lương cơ sở vào năm 2027, 5,4% vào năm 2026 và 6% vào năm 2032.
Chia sẻ
Nhờ được tuyên truyền phổ biến pháp luật mà hàng trăm nghìn lao động nắm được kiến thức, kỹ năng, không còn tình trạng vi phạm pháp luật. Nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả góp phần bảo vệ chăm sóc người lao động.
Chia sẻ
Đặt lên hàng đầu công tác bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng, xã Pắc Ta (Lai Châu) đã “gặt hái” được nhiều thành công. Tỷ lệ độ che phủ rừng của xã tăng dần qua các năm.
Chia sẻ
Khi cục diện chiến trường ngày càng nghiêng về phía Nga, Kiev đang đẩy mạnh các cuộc tấn công tiêu diệt lực lượng UAV - sát thủ trên không vốn đang kiểm soát bầu trời Ukraine - cũng như oanh tạc vào lãnh thổ Nga như một cách phô diễn quyết tâm và khả năng đáp trả.
Chia sẻ
Trước những thiệt hại nặng nề do bão lũ gây ra, TPBank triển khai chính sách giảm lãi suất đặc biệt dành cho khách hàng tại các tỉnh miền Bắc và miền Trung. Với tổng hạn mức hỗ trợ lên đến 4.000 tỷ đồng, chương trình thể hiện nỗ lực sẻ chia thiết thực và tinh thần đồng hành lâu dài của TPBank cùng cộng đồng vượt qua khó khăn.
Chia sẻ
FIFA phạt 7 cầu thủ nhập tịch ĐT Malaysia là… oan sai; Lãnh đạo Bayern Munich cập nhật ẩn ý về tương lai của Harry Kane; Bóng đá Việt Nam thành công lịch sử, 7 đội tuyển vào vòng chung kết châu Á; HLV Xabi Alonso bị học trò phản đối, Real Madrid họp khẩn cấp; Ăn mừng khiêu khích, Antony bị CĐV tấn công.
Chia sẻ
Một người đàn ông ở Nghệ An liên tục nhận được cuộc gọi đòi nợ nên đã chuyển các cuộc gọi đến số điện thoại đường dây nóng của Bộ Công an. Với hành vi này, người đàn ông đã xử phạt 7,5 triệu đồng.
Chia sẻ
Ông Hồ Quang Cua nhận bằng khen của Chủ tịch UBND TP Cần Thơ vì đã có thành tích đưa gạo ST25 lần thứ 3 giành giải nhất tại cuộc thi "Gạo ngon nhất thế giới".
Chia sẻ
"Thật chạnh lòng khi nghe người lãnh đạo cao nhất của Bộ Giáo dục và Đào tạo ngậm ngùi: Chỉ mong có trụ sở của bộ to như trụ sở phường Bạch Mai cạnh đó thôi", đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí chia sẻ.
Chia sẻ
Sáng 2/12, tại Quảng trường Thatluang đã diễn ra Lễ kỷ niệm, diễu binh, diễu hành chào mừng 50 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào (2/12/1975 - 2/12/2025) và kỷ niệm 105 năm Ngày sinh Chủ tịch Kaysone Phomvihane.
Chia sẻ
TP.HCM cho thấy quyết tâm lớn trong việc biến khoa học và công nghệ thành động lực tăng trưởng mũi nhọn, hướng tới mục tiêu vào top 100 hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo toàn cầu đến 2030.
Chia sẻ
Ngày 2/12, Bệnh viện Từ Dũ cơ sở 2 chính thức ra mắt tại Cần Giờ, đánh dấu bước tiến lớn trong việc đảm bảo người dân vùng xa được tiếp cận y tế chất lượng cao, đồng thời mở ra mô hình liên kết đa chuyên khoa mới cho TP.HCM.
Chia sẻ
Những tháng cuối năm luôn là giai đoạn thị trường heo hơi biến động mạnh, đặc biệt khi nhu cầu tiêu thụ chuẩn bị bước vào mùa cao điểm Tết Nguyên đán. Đến thời điểm này, giá heo hơi đang có xu hướng tăng rõ rệt tại nhiều tỉnh thành. Các trại chăn nuôi đang đứng trước cơ hội rất lớn để tối ưu lợi nhuận nếu biết tận dụng "thời điểm vàng" để đẩy nhanh tốc độ tăng trọng, giảm hao hụt và rút ngắn thời gian xuất chuồng.
Chia sẻ
Món ăn cực đơn giản, dễ nấu, ai cũng thực hiện được mà hương vị lại hấp dẫn vô cùng.
Chia sẻ
Nhóm bất động sản bật sắc xanh trong phiên 2/12 nhờ lực kéo mạnh từ bộ ba VIC - VHM - VRE, dù toàn thị trường vẫn phân hóa sâu. Thanh khoản cải thiện giúp tâm lý nhà đầu tư bớt thận trọng.
Chia sẻ
Thay mặt Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành Kết luận số 219-KL/TW ngày 26/11/2025 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW, ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Chia sẻ
Nhật Kim Anh lên tiếng về tin đồn bị bắt, khẳng định thông tin sai lệch gây ảnh hưởng đến uy tín và công việc của cô.
Chia sẻ
Giảng viên Bùi Thu Hiền là nữ PGS trẻ nhất Đại học Ngoại thương 2025. Hiện nay cô Hiền là giảng viên chính Bộ môn Quản trị tài chính và phân tích thống kê; Phó Trưởng khoa, Khoa Quản trị Kinh doanh.
Chia sẻ
Với diện tích 4.500 mét vuông trồng lan Dendro-một loài hoa lan xuất xứ từ Thái Lan, mỗi năm, anh Nguyễn Hữu Thanh Tùng, ngụ ấp Minh Thiện, xã Long Trạch, huyện Cần Đước, tỉnh Long An (thời điểm trước sắp xếp, bỏ cấp huyện, sáp nhập, hợp nhất tỉnh/thành) cung ứng cho thị trường trên 10.000 chậu với giá dao động từ 35.000-500.000 đồng/chậu; trừ chi phí, anh lãi gần tỷ đồng/năm.
Chia sẻ
Sau nửa phiên sáng chìm trong sắc đỏ, dòng tiền hôm nay 2/12 đã trở lại vào phiên chiều kéo VN-Index đảo chiều mạnh mẽ nhờ lực kéo của nhóm ngân hàng, chứng khoán và sự trở lại đầy ý nghĩa của dòng vốn ngoại với hơn 600 tỷ đồng mua ròng. Tuy vậy, nhịp hồi vẫn mang dấu ấn thận trọng khi thanh khoản chưa thực sự bùng nổ, cho thấy thị trường đang phục hồi trong trạng thái “vừa dò đường, vừa tiến bước” của nhà đầu tư.
Chia sẻ
Chiều nay (2/12), tại Bangkok (Thái Lan) đã diễn ra buổi họp báo trước vòng bảng của bảng B môn bóng đá nam SEA Games 33. Do đội tuyển U22 Malaysia chưa có mặt tại Thái Lan và phải đến ngày 6/12 mới thi đấu, buổi họp báo chỉ có sự tham dự của HLV trưởng U22 Việt Nam Kim Sang-sik và HLV trưởng U22 Lào Ha Hyeok-jun.
Chia sẻ
Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkna (Eesti 200) cho rằng việc Ukraine tấn công các tàu Nga ở biển Baltic sẽ là điều thiếu khôn ngoan, vì hành động đó có thể dẫn tới một thảm họa môi trường nghiêm trọng và làm leo thang tình hình ở biển Baltic.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Ốc Thanh Vân nói rằng, cô liên tục bị Nghệ sĩ Nhân dân Hồng Vân "gài bẫy" để nhận lời tiếp quản Sân khấu kịch Hồng Vân.
Chia sẻ
Sinh viên Đại học Bách khoa Hà Nội đặt nhiều câu hỏi về HIV/AIDS và tình dục an toàn để các chuyên gia giải đáp chi tiết, giúp phòng tránh rủi ro để tự bảo vệ bản thân.
Chia sẻ
Trong những năm qua, Bắn súng Việt Nam luôn giữ vai trò quan trọng trong thành tích chung của đoàn Thể thao Việt Nam tại các kỳ SEA Games. Bước vào giai đoạn chuẩn bị cuối cùng cho SEA Games 33, đội tuyển Bắn súng quốc gia đang nỗ lực hoàn thiện mọi mặt về lực lượng, chuyên môn và tâm lý, hướng tới mục tiêu giành 7 Huy chương Vàng (HCV). Đây là chỉ tiêu cao, thể hiện quyết tâm lớn của ngành thể thao trước yêu cầu cạnh tranh ngày càng tăng trong khu vực.
Chia sẻ
Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy, trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là công cụ thử nghiệm, mà đã trở thành hạ tầng chiến lược như điện hay Internet. Với trung tâm siêu tính toán quốc gia, triết lý “AI mở” và các gói hỗ trợ lớn cho doanh nghiệp, Việt Nam đang tăng tốc biến AI thành động lực mới cho tăng trưởng, quản trị và an ninh quốc gia.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Phạm Xuân Nguyên 
