Ký ức Hà Nội: Rợp bóng cây xanh ở Thủ đô

Nói theo nhà Phật "Vạn vật sinh linh" - thì cây xanh Hà Nội còn là những chứng nhân lịch sử của Thăng Long - Hà Nội. 

Tuyến đường Hoàng Quốc Việt (Cầu Giấy) nguy nga, tráng lệ, chạy suốt từ dốc Bưởi thẳng tới đường Phạm Văn Đồng, thuộc địa bàn các phường Nghĩa Đô - Nghĩa Tân - Cổ Nhuế. Hồi nào, lòng đường chỉ rộng chừng 8 m thì nay đã rộng gấp hơn 4 lần, bao gồm 2 làn đường 1 chiều; giữa là vườn hoa, cây cảnh. 

Hai bên đường Hoàng Quốc Việt, xây những vỉa hè cao, rộng, sạch sẽ; dọc 2 bên vỉa hè, những cây bằng lăng cao bằng 2 đầu người khoe hoa sắc tím, rủ bóng mát.  Cơ man nào hoa, cây cảnh được trồng và được chăm sóc, cắt tỉa rất công phu qua bàn tay các anh, các chị nhân viên Công ty Cây xanh và Môi trường đô thị. 

Đêm, đứng trên nhà cao tầng nhìn xuống qua sáng điện, nhất là từ hàng cột đèn cao áp, mới cảm nhận hết vẻ lung linh, huyền ảo, vừa kiêu sang, vừa hiện đại... 

Mấy chục năm qua, công tác phát triển cây xanh ở phường Nghĩa Tân được triển khai một cách liên tục, thường xuyên. 

Đại diện lãnh đạo phường bộc bạch: "Nghĩa Tân là quê hương mới của hầu hết bà con tứ trấn, từ nhiều địa phương trong nước về tụ họp, sinh sống. Nơi đây, mọc lên nhiều tòa nhà chung cư, cửa hàng, cửa hiệu, trường học, bưu điện, trạm xá… 

Nhưng còn một Nghĩa Tân, có lẽ ít giống với các khu chung cư trên dưới 30 năm đó là có nhiều khoảng trống rộng rãi, thoáng đạt và nhất là có nhiều cây xanh". So nhiều phường mới của Thủ đô, Nghĩa Tân, dẫu chỉ "khoanh tròn" trong một diện tích chưa phải là lớn, nhưng có thể nói, cây xanh ở đây xếp vào bậc nhất - nhì về số lượng. 

Bao bọc quanh các phố phường là những hàng cây xanh. Quanh các chợ chính, chợ tạm, đều có cây xanh. Hết thảy những khoảng trống, dù là rộng hay hẹp, Nhân dân đều quan tâm "cắm" các loại cây xanh, cây cảnh. Rồi quanh bờ mương, trước và sau nhà cũng mọc lên cây xanh. 

Điều đáng nói, hễ nơi nào, chỗ nào, một cây bị đốn, hoặc bị chết thì ngay sau đó, một cây mới được trồng thay thế. Những khoảng trống trở thành sân chơi, bãi tập. Sớm sớm, chiều chiều, người già đông đủ tập dưỡng sinh; các bé gái trai nô đùa, chạy nhảy… 

Theo báo cáo của UNESCO, Hà Nội hiện là một trong những thành phố có nhiều cây xanh nhất trên thế giới. Nhớ những năm nào, con đường Láng bên sông Tô Lịch, hiện diện dải cây xanh cổ thụ tỏa bóng mát. Nay thoái trào, nhường chỗ cho con đường rộng thênh thang mới mở. 

Lập tức, hàng cây xanh khác với đa dạng chủng loại mau chóng được trồng thay thế. Những vườn cây hoa cảnh đa sắc màu càng làm đẹp thêm cho đôi bờ sông và làm đẹp thêm cảnh quan thành phố. 

Đương nhiên, do tốc độ đô thị hóa "quay" đến chóng mặt; dù muốn hay không, thì có một số cây cổ thụ cũng buộc phải bị đốn bỏ, nhường chỗ cho những tòa nhà chọc trời - những vấn đề cần thiết cho lâu dài cuộc sống của con người. 

Âu đó cũng là quy luật tất yếu. Nhưng ở đây - rõ ràng là cần phải có cái nhìn một cách toàn diện, chứ không thể chỉ phiến diện theo kiểu "thấy cây mà không thấy rừng"! 

Theo đó, với những nỗ lực không mệt mỏi, thành phố đã phát triển nhanh mạng lưới cây xanh ở mọi chốn, mọi nơi, từ nội thành tới các vùng ngoại ô, các đường vành đai. 

Hà Nội, trong nhiều năm qua, đã liên tiếp mọc lên hàng vạn cây xanh. Tại các đường phố cổ, hễ chỗ nào có cây lâu niên bị đổ thì lập tức chỗ đó, một cây con khác được trồng thay thế. Không ít đường phố được nâng cấp, mở rộng, ở 2 bên đường được trồng mới nhiều loại cây xanh.  

Những con đường mới mở sau này, mang vóc dáng hiện đại như đường Phạm Văn Đồng, đường Phạm Hùng, đường Lê Đức Thọ, đường Hoàng Quốc Việt, đường Võ Chí Công, đường Võ Nguyên Giáp…, dọc 2 bên các đường phố này, đều mọc lên những vườn cây xanh, hàng cây xanh!

Không kể đến các công viên có "thâm niên" lừng lững giữa nội đô, ngoại thành, Hà Nội đã và đang "sản sinh" ra hàng chục công viên trẻ - với ngần ấy vườn cây xanh. 

Chúng ta hiểu rõ, vì sao phải trồng nhiều cây xanh, nhất là trồng cây xanh ở một thành phố có đông đúc dân cư sinh sống, có lắm khu công nghiệp, nhà máy, xí nghiệp, bệnh viện, trường học, có đường phố dày đặc với đủ loại phương tiện tham gia giao thông đêm ngày không ngớt. Nhưng hết thảy và trên hết đó là vì một "thành phố xanh hòa bình"!

Có thể nói, phong trào trồng cây, gây rừng của thành phố đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Được biết, Hà Nội đã hoàn thành Chương trình 1 triệu cây xanh trước 2 năm (kế hoạch 2015 – 2020) và trồng thêm nhiều cây đô thị, cây bóng mát, phủ kín trên hơn 250 tuyến đường, tuyến phố và khu vực, nhằm tăng mật độ cây xanh, tạo cảnh quan, không gian xanh kết hợp trang trí tạo đặc trưng, đồng thời có tác dụng ngăn gió, chống bụi, chống ồn cho tuyến đường...

Hà Nội ngàn xanh! Hà Nội - thành phố xanh hòa bình! Âm hưởng ấy, danh hiệu ấy sẽ xuôi theo dòng đời bất tận cho đến muôn thuở…