Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô

Thứ tư, ngày 22/02/2023 10:22 AM (GMT+7)
Liên Xô từng phát triển nhiều máy bay chuyên bắn hạ khí cầu, nhằm đối phó nỗ lực do thám của Mỹ và đồng minh trong Chiến tranh Lạnh. Trong số này có Mi-17 biệt danh "sát thủ khí cầu".
Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 1.

Lực lượng phòng không Liên Xô từng phát hiện hơn 4.000 khí cầu trong không phận vào giai đoạn 1956-1977. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 2.

Một số khí cầu đã bay vào sâu tới hơn 1.900 km trên lãnh thổ nước này, trong khi tên lửa phòng không và tiêm kích của Liên Xô tỏ ra không hiệu quả với nhiệm vụ đánh chặn các vật thể đó. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 3.

Từ ngày 11/8 đến 14/9/1975, quân đội Liên Xô phát hiện 11 khí cầu trôi nổi trên bầu trời ở độ cao 12-14 km. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 4.

Triển khai hàng loạt tiêm kích MiG-19, MiG-21, Tu-128, Su-15TM và Yak-28P để đối phó, nhưng chỉ bắn hạ được 8 khí cầu trong số đó. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 5.

Thực tế này buộc Liên Xô phải cải tiến một số hệ thống tên lửa phòng không S-25 Berkut và S-125 Neva cũng như phát triển các máy bay được mệnh danh "sát thủ khí cầu". Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 6.

Quá trình phát triển máy bay đánh chặn khí cầu tầm cao được khởi động từ đầu thập niên 1970. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 7.

Loại máy bay này không cần tốc độ cao, vì khí cầu di chuyển rất chậm và gần như đứng yên trên không. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 8.

Yếu tố quan trọng nhất mà phi cơ cần đạt được là khả năng bay đến độ cao lớn và cơ động lượn vòng trên đó. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 9.

Khí cầu do thám thường có diện tích phản xạ radar rất nhỏ, khiến radar thông thường gặp nhiều khó khăn trong phát hiện và bám bắt mục tiêu. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 10.

Điều đó khiến mẫu phi cơ "sát thủ khí cầu" cần được trang bị cảm biến quang - điện tử và pháo đặt trên bệ quay độc lập để xạ kích mục tiêu bay cao hơn. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 11.

Dự án đầu tiên được Liên Xô lựa chọn là Myasishchev M-17 do nhóm của Vladimir Myasishchev thiết kế. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 12.

Máy bay ứng dụng thiết kế hai đuôi, sử dụng một động cơ tua-bin phản lực Kolesov RD36-51V mạnh nhất của Liên Xô khi đó. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 13.

Phi cơ có thể nhanh chóng đạt trần bay hơn 21 km, nhưng thời gian hoạt động chỉ kéo dài khoảng hai giờ. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 14.

Chiếc máy bay M-17 đầu tiên được xuất xưởng năm 1978. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 15.

Nhưng gặp sự cố trong lúc thử nghiệm trên mặt đất tháng 12/1978 và bị phá hủy hoàn toàn, khiến phi công thiệt mạng. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 16.

Nguyên mẫu M-17 thứ hai ra đời năm 1981, được sơn logo hãng hàng không Aeroflot và mang số hiệu dân sự. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 17.

Chiếc phi cơ thực hiện chuyến bay đầu tiên ngày 26/5/1982. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 18.

M-17 được trang bị cảm biến quang - điện tử đặc biệt, có thể phát hiện khí cầu có đường kính 30 m từ khoảng cách tối đa 40 km và tự động bám bắt mục tiêu. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 19.

Loại máy bay này cũng được hỗ trợ bởi một cụm đo xa laser với tầm hoạt động 8 km. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 20.

Phương thức hướng mũi máy bay và nòng pháo về phía mục tiêu như tiêm kích thông thường không thể thực hiện được ở độ cao hoạt động của M-17. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 21.

Các nhà thiết kế đã lắp cho nó một bệ pháo BD-59, trang bị pháo nòng đôi GSh-23 cỡ nòng 23 mm và 500 viên đạn. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 22.

Nòng pháo hướng lên trên cho phép M-17 bắn trúng khí cầu bay cao hơn nó khoảng 4 km. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 23.

Tuy nhiên, không quân Liên Xô đối mặt thách thức mới với mẫu pháo này. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 24.

Đạn 23 mm tiêu chuẩn của pháo nòng đôi GSh-23 thường xuyên thẳng qua vỏ khí cầu mà không khiến nó vỡ tung, cho phép khí cầu tiếp tục bay trong thời gian dài. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 25.

Một loại đạn đặc biệt sau đó được phát triển riêng cho M-17, sử dụng ngòi nổ độ nhạy cao có thể kích hoạt khi va chạm với lớp vỏ mỏng của khí cầu. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 26.

Đồng thời tạo ra vết rách rộng nhiều mét vuông khi bắn trúng đích. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 27.

Trong quá trình bay thử nguyên mẫu M-17, không quân Liên Xô phát hiện hàng loạt vấn đề, như phần đuôi rung lắc mạnh khi bay ở tốc độ và độ cao lớn. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 28.

Đồng thời các bề mặt cánh lái phải chịu tải lớn quá mức cho phép và phanh gió tỏ ra kém hiệu quả. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 29.

Những vấn đề này dần được khắc phục, tuy nhiên dự án M-17 phải nhường chỗ cho một loại máy bay khác biệt hoàn toàn. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 30.

Tuy vậy trên cơ sở của dòng máy bay này, Nga đã phát triển những biến thể khác cho nhiệm vụ trinh sát tầm cao đó là chiếc M-55. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 31.

Myasishchev M-55 là một loại máy bay trinh sát tầng cao của Liên Xô, do Myasishchev thiết kế. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 32.

Tuy M-55 được gọi là "U-2 Liên Xô" nhưng tính năng của nó kém hơn Lockheed U-2 nhiều với trần bay tối đa chỉ khoảng 21.500m. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 33.

Thời gian hoạt động liên tục trên không chỉ là 2,25 giờ ở độ cao 17.000m, còn nếu bay ở độ cao 21.000m thì chỉ trong 35 phút. Theo Drive.

Máy bay chuyên "sát thủ khí cầu" M-17 của Liên Xô - Ảnh 34.

U-2 có tốc độ bay khoảng 805 km/h nhưng nó có thể đạt trần bay cực cao 25.900m, tầm bay tới 10.300 km, bay liên tục 12 giờ. Theo Drive.

PV (Theo ANTĐ)
Mời các bạn đồng hành cùng báo Dân Việt trên mạng xã hội Facebook để nhanh chóng cập nhật những tin tức mới và chính xác nhất.
Tin cùng chuyên mục
Xem theo ngày Xem