Rạch "siêu ô nhiễm" chính thức được chỉnh trang thành trục cảnh quan đô thị hiện đại

TP.HCM khởi công dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm sau 20 năm chờ đợi

Dự án Nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm (đoạn từ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè đến sông Vàm Thuật) là một trong những dự án trọng điểm của TP.HCM, được người dân chờ đợi suốt 20 năm qua với kỳ vọng giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm, ngập úng, đồng thời chỉnh trang đô thị và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.

Dự án có tổng mức đầu tư gần 17.230 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách thành phố và dự kiến hoàn thành vào năm 2028.

Tại buổi lễ khởi công, ông Đậu An Phúc, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM cho biết, dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm mang một sứ mệnh kép: vừa là một công trình hạ tầng trọng điểm, vừa là biểu tượng cho sự lắng nghe và đáp ứng nguyện vọng chính đáng của nhân dân.

Ông Phúc tin tưởng rằng, khi dự án về đích, dòng kênh sẽ lấy lại vẻ trong sạch vốn có, góp phần giải quyết căn cơ tình trạng ngập úng, và hơn thế nữa, sẽ kiến tạo nên một không gian công cộng chất lượng cao cho người dân.

Đồng thời, dự án còn hướng đến việc tối ưu hóa các kết nối giao thông trong khu vực, xây dựng một trục hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, đảm bảo việc thu gom và xử lý nước thải đạt chuẩn, từ đó thúc đẩy quá trình chỉnh trang đô thị dọc tuyến rạch Xuyên Tâm một cách bài bản và bền vững

Dự án Nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm nhằm hiện thực hóa chủ trương của Thành ủy về cải thiện môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.

Đây cũng là công trình chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025) và 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025).

Theo kế hoạch, nước thải từ khu vực sẽ được thu gom và đưa về nhà máy xử lý nước thải tập trung của thành phố.

Theo đó, tổng chiều dài tuyến rạch được xây dựng trong dự án là 8.865m. Trong đó, tuyến chính kéo dài 6.628m, bắt đầu từ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè và kết thúc tại sông Vàm Thuật. Ngoài ra, dự án còn bao gồm ba tuyến nhánh là Cầu Sơn, Bình Lợi và Bình Triệu, với tổng chiều dài 2.237m.

Các hạng mục thi công chính của dự án bao gồm việc xây dựng tuyến kè bảo vệ bờ bằng cừ ván bê tông cốt thép dự ứng lực, nạo vét lòng rạch đến cao trình đáy -3,50m với bề rộng 20 – 30m. Hệ thống thoát nước thải với đường kính từ D300 – D1200 và hệ thống thoát nước mưa có đường kính từ D400 – 4x[5x5]m cũng sẽ được xây dựng.

Song song đó, một tuyến đường giao thông mới dọc hai bên rạch với quy mô 2 làn xe mỗi bên sẽ được hình thành, cùng với việc xây dựng công viên, mảng xanh, lắp đặt hệ thống chiếu sáng và hào kỹ thuật.

Quyết tâm đưa dự án về đích đúng hẹn

Để thực hiện dự án sẽ có tổng cộng 2.215 trường hợp sẽ bị ảnh hưởng, cụ thể là 138 trường hợp tại quận Gò Vấp và 2.077 trường hợp tại quận Bình Thạnh.

Dự án được chia thành ba gói thầu xây lắp chính là XL-01, XL-02 và XL-03. Hiện tại, gói thầu XL-03, với đoạn tuyến từ đường Lương Ngọc Quyến đến sông Vàm Thuật có chiều dài 1.300m, đã hoàn tất các thủ tục lựa chọn nhà thầu và chính thức được khởi công xây dựng.  

Công tác giải phóng mặt bằng cho gói thầu XL-03 đang được các địa phương tích cực triển khai.

Tại quận Gò Vấp, chính quyền đã thực hiện giải ngân cho 99 trên tổng số 138 trường hợp bị ảnh hưởng, đạt tỷ lệ 71,7%. Đến nay, đã có 87 trường hợp bàn giao mặt bằng, tương đương 63% tổng số trường hợp và đạt 1.100m trên tổng số 1.300m chiều dài tuyến (84,6%).

Quận Gò Vấp đặt mục tiêu sẽ hoàn tất việc bàn giao toàn bộ mặt bằng cho gói thầu này trong Quý II/2025. Tương tự, tại quận Bình Thạnh, 1.140m trên tổng số 1.300m (đạt 87,7%) thuộc gói XL-03 đã được bàn giao cho chủ đầu tư. Địa phương đang nỗ lực để hoàn thành công tác bồi thường, chi trả và bàn giao 160m còn lại trong Quý II/2025.

Đối với hai gói thầu còn lại là XL-01 và XL-02, vốn nằm hoàn toàn trên địa bàn quận Bình Thạnh, Ban Quản lý dự án Hạ tầng đang tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan để hoàn tất các thủ tục thẩm định, phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công và lựa chọn nhà thầu.

Dự kiến, việc thi công hai gói thầu này sẽ được triển khai trước ngày 2/9/2025. Công tác giải phóng mặt bằng cho hai gói thầu này cũng đang được xúc tiến. Đến nay, quận Bình Thạnh đã giải ngân cho 374/2.077 trường hợp bị ảnh hưởng, đạt tỷ lệ 18%.

×