Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Qua học hành, thi cử dưới vương triều nhà Nguyễn, tỉnh Quảng Nam nổi tiếng là đất học với các danh xưng để tiếng thơm muôn đời.
Người Quảng Nam gọi khoa thi Mậu Tuất (1898) là khoa “Ngũ phụng tề phi” (Năm con chim phụng cùng bay) hay “Ngũ phụng Quảng Nam”.
Kỳ thi này cả nước có 17 người cùng đỗ đại khoa (8 tiến sỹ, 9 phó bảng); trong đó, riêng Quảng Nam có 5 người: 3 tiến sỹ là Phạm Liệu, Phan Quang, Phạm Tuấn; 2 phó bảng là Ngô Chuân, Dương Hiển Tiến.
Theo bộ “Địa chí Quảng Nam - Đà Nẵng” (Thạch Phương, Nguyễn Đình An, NXB Khoa học xã hội, Hà Nội - 2010), nói về “Ngũ phụng tề phi”, có người người nhận xét: “Trải qua các triều đại Lý, Trần, Lê, Nguyễn, có tất cả 187 khoa thi tiến sĩ với 9.271 người đậu tiến sĩ, nhưng chưa hề thấy khoa nào có 5 người trong một tỉnh cùng thi đậu một lượt như trường hợp 5 vị vừa được nêu trên thuộc tỉnh Quảng Nam”.
Ngoài danh xưng “Ngũ phụng tề phi”, người Quảng Nam còn nhắc đến các danh xưng khác trong khoa bảng thời nhà Nguyễn.
Theo sách đã dẫn, trong 42 khoa thi Hương được tổ chức dưới triều nhà Nguyễn, Trường thi Thừa Thiên đã lấy 1.248 người đỗ cử nhân, Quảng Nam có 254 người, trong đó có 6 người đỗ đầu khoa (thủ khoa) thi Hương - hương nguyên, tạo nên danh hiện “Lục tuyệt Quảng Nam”.
Đó là các ông: Phạm Phú Thứ, người Điện Bàn, khoa thi năm 1842; Lê Vĩnh Khanh, người Tiên Phước, khoa thi năm 1843, đỗ phó bảng năm 1844; Nguyễn Hanh, người Hòa Vang, khoa thi năm 1852; Phạm Liệu, người Điện Bàn, khoa thi năm 1894, đỗ tiến sĩ 1898; Huỳnh Thúc Kháng, người Tiên Phước, khoa thi năm 1900, đỗ tiến sĩ 1904; Võ Hoành, người Duy Xuyên, khoa thi năm 1903, đỗ phó bảng 1910.
Khoa thi năm Tân sửu 1901, Quảng Nam có 4 người đỗ phó bảng được gọi là “Tứ hổ”, gồm các vị Nguyễn Đình Hiến, Võ Vĩ, Nguyễn Mậu Hoán, Phan Châu Trinh.
“Tứ kiệt” là danh xưng chỉ 4 người nổi tiếng về văn chương khoa cử thời nhà Nguyễn, gồm các vị Trần Quý Cáp về thơ; Nguyễn Đình Hiến về phú; Phan Châu Trinh về kinh nghĩa; Huỳnh Thúc Kháng về cả 3 loại văn đó.
“Ngũ tử đăng khoa” là danh hiệu vua Tự Đức nhà nguyễn ban tặng cho 5 anh em, gồm 3 tú tài Nguyễn Khắc Thân, Nguyễn Chánh Tâm, Nguyễn Tu Kỷ và 2 cử nhân Nguyễn Thành Ý, Nguyễn Tĩnh Cung.
5 vị này con ông Nguyễn Tấn Duệ và bà Trương Thị Tam, người làng Túy La, trú làng Bất Nhị, nay là Điện Phước, thị xã Điện Bàn (tỉnh Quảng Nam).
“Xuân Sơn ngũ tử” là danh xưng 5 anh em ruột quê ở làng Xuân Đài, huyện Diên Phước; nay là xã Điện Quang, thị xã Điện Bàn (tỉnh Quảng Nam), gồm: 2 cử nhân Hoàng Kim Bảng, Hoàng Kim Giám, Phó bảng Hoàng Kim Tích (Hoàng Diệu) và 2 tú tài Hoàng Kim Bình, Hoàng Kim Đạt.
“Lục phụng bất tề phi” (Sáu con chim phụng không cùng bay) là danh xưng mà nhà Quảng Nam học Nguyễn Văn Xuân gọi sáu người Quảng hiếu học, học giỏi và đỗ đạt cao.
Tuy không cùng đỗ một khoa nhưng người nào cũng có nhiều đóng góp cho sự nghiệp của dân tộc, đó là các vị: Hoàng giáp Phạm Như Xương, Tiến sỹ Phạm Phú Thứ, Tiến sỹ Trần Quí Cáp, Tiến sỹ Huỳnh Thúc Kháng, Phó bảng Phan Châu Trinh và Phó bảng Nguyễn Duy Hiệu.
Trên những ruộng trồng rau gia vị xanh mướt tại xã Đông Mỹ (thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình), chúng tôi có dịp trò chuyện cùng những nông dân đang thu hoạch rau mùi tàu (rau ngò gai). Việc trồng rau mùi tàu nói riêng, rau thơm nói chung không cho thu nhập quá cao vào một thời điểm nhưng là nguồn thu nhập hàng ngày...
Ông Trương Việt Dũng hiện là Thành ủy viên, Chánh Văn phòng UBND TP Hà Nội, đại biểu HĐND TP Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026.
Chia sẻ
Người sinh vào tháng Âm lịch này sẽ không gặp quá nhiều trở ngại và sẽ chỉ tiến xa hơn nữa trên con đường thành công nhờ tính cách hiền lành, hồn hậu của mình.
Chia sẻ
Đại tá quân đội Mỹ đã nghỉ hưu McGregor nhận định rằng Ukraine đang cố thuyết phục phương tây rằng họ vẫn chưa thua.
Chia sẻ
Ngày 14/06/2025, tại khu đô thị (KĐT) Danko City, TP. Thái Nguyên sẽ diễn ra chương trình âm nhạc đặc biệt mang tên “Royal Symphony - Dạ khúc hoàng gia” do Danko Group tổ chức. Sự kiện với sự góp mặt của nhiều ca sĩ tên tuổi Tùng Dương, GiGi Hương Giang và Dương Edward như một lời tri ân sâu sắc tới quý khách hàng và đối tác đã luôn đồng hành cùng Danko Group trên hành trình phát triển.
Chia sẻ
Theo BTC Hoa hậu Việt Nam 2024, đêm Chung kết dự kiến diễn ra vào 20h ngày 14/6 tại Thành phố Huế. Tuy nhiên, do thời tiết mưa bão nên BTC buộc lòng phải thay đổi lịch.
Chia sẻ
Chiến thắng 3-0 (25-11, 25-14, 25-15) trước ĐT bóng chuyền nữ Australia giúp ĐT bóng chuyền nữ Việt Nam toàn thắng cả 4 trận tại vòng bảng giải bóng chuyền nữ AVC Nations Cup 2025 mà không để thua bất cứ set nào. Đây là lần đầu tiên, ĐT bóng chuyền nữ Việt Nam làm được điều này.
Chia sẻ
Với hàng loạt cuộc tấn công gần đây nhằm vào các mục tiêu quân sự của Nga – bao gồm Chiến dịch “Mạng Nhện” (Spiderweb), Ukraine đã chứng minh khả năng giành lại thế chủ động, đồng thời củng cố vị thế của mình cho các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai, Thiếu tướng Christian Freuding, Trưởng phòng Kế hoạch và Quản lý của Bộ Quốc phòng Đức tuyên bố.
Chia sẻ
Đại tá Ngô Thanh Bình, Giám đốc Công an tỉnh Điện Biên được Bộ trưởng Bộ Công an điều động giữ chức vụ Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, kể từ ngày 12/6.
Chia sẻ
FIFA Club World Cup 2025 sẽ đánh dấu bước chuyển mình lịch sử của giải đấu cấp CLB thế giới, với những thay đổi toàn diện về thể thức, quy mô và tần suất tổ chức.
Chia sẻ
Hôm nay, 12/6, Đảng bộ Học viện Nông nghiệp Việt Nam tổ chức thành công Đại hội đại biểu lần thứ XXXI, nhiệm kỳ 2025 - 2030 với nhiều mục tiêu, định hướng, chiến lược mang tính đột phá cho giai đoạn tới.
Chia sẻ
Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025), Thư viện Quân đội phối hợp với Nhà Xuất bản Hà Nội đã tổ chức Lễ ra mắt cuốn sách "Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút" của nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi.
Chia sẻ
Ngày 12/6, Kỳ họp thứ 27 Hội đồng Nhân dân (HĐND) tỉnh Quảng Ninh khóa XIV đã thông qua 3 nghị quyết quan trọng, trọng tâm là xử lý dự án chậm tiến độ, điều chỉnh kế hoạch nhằm tối ưu hiệu quả đầu tư công.
Chia sẻ
Một lần nữa, dư luận lại “dậy sóng” khi một quán ăn ven biển Quy Nhơn, Bình Định, bị khách phản ánh bán đồ ăn ôi thiu và nghi ngờ có sự móc nối với tài xế xe điện để dẫn khách đến quán nhằm nhận hoa hồng. Cơ quan chức năng TP Quy Nhơn vào cuộc xác minh.
Chia sẻ
Công an TP.HCM kiểm tra 3 công ty, kho chứa hàng ở huyện Bình Chánh, quận Bình Tân phát hiện, thu giữ gần 70 tấn thịt, nội tạng động vật không rõ nguồn gốc.
Chia sẻ
Binh sĩ và nhiều nghị sĩ Ukraine cảnh báo rằng, việc Mỹ cắt giảm viện trợ quân sự sẽ là “đòn đau đớn” với Ukraine, và có thể kéo theo những “hậu quả thảm khốc” cho trật tự toàn cầu.
Chia sẻ
HLV Kim Sang-sik đón tin vui từ “Nguyễn Xuân Son 2.0”; Robertson đàm phán gia hạn hợp đồng với Liverpool; Malaysia nhập tịch ngôi sao “hàng khủng”; Dele Alli chia tay bạn gái?; M.U nối lại đàm phán mua Osimhen.
Chia sẻ
Do ảnh hưởng của bão số 1, trong 2 ngày 11 - 12/6 trên địa bàn TP Đà Nẵng mưa lớn kéo dài trên diện rộng khiến nhiều tuyến phố bị ngập cục bộ, ảnh hưởng đến việc đi lại và sinh hoạt của người dân.
Chia sẻ
4 con giáp này có một ý thức kinh doanh nhạy bén và luôn có thể phát hiện ra các cơ hội tiềm năng trên thị trường ngay từ lần đầu tiên.
Chia sẻ
Brad Pitt cho rằng mối quan hệ giữa anh và con trai nuôi gốc Việt là không thể cứu vãn, đồng thời đổ lỗi cho cách nuôi dạy của Angelina Jolie.
Chia sẻ
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio vừa gửi lời chúc mừng người dân Nga nhân Ngày Quốc khánh Nga (Russia Day - 12/6), đồng thời tuyên bố rằng Washington mong muốn “tăng cường đối thoại xây dựng với Liên bang Nga nhằm đạt được nền hòa bình lâu dài giữa Nga và Ukraine”.
Chia sẻ
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng Việt Nam - Thụy Điển cần khẩn trương triển khai, cụ thể hóa quan hệ Đối tác Chiến lược về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo được thiết lập trong chuyến thăm này.
Chia sẻ
Chiều 12/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về Dự thảo Nghị quyết Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam lấy ý kiến trước khi thông qua.
Chia sẻ
Bức ảnh hiếm hoi hội tụ dàn BTV VTV gạo cội cùng các NSND, NSƯT đình đám một thời gây bão mạng. Khoảnh khắc tái hiện thanh xuân của hàng triệu người Việt, khơi gợi nhiều xúc cảm.
Chia sẻ
FIFA Club World Cup 2025 sắp khai mạc vào sáng 15/6 (giờ Việt Nam). Tham dự giải đấu này có 32 đội bóng và theo đánh giá của nhà cái, các đại diện châu Âu sở hữu cơ hội đăng quang rất cao.
Chia sẻ
Thông tin về tình hình triển khai chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn, chiều ngày 12/6, đại diện lãnh đạo Sở Xây dựng tỉnh Điện Biên cho biết: Toàn tỉnh có 5.120 nhà đang được làm mới, sửa chữa (đạt 94,4% so với tổng nhu cầu).
Chia sẻ
Chiều ngày 12/6, Công an tỉnh Điện Biên tổ chức thông báo hai Quyết định của Bộ trưởng Bộ Công an về việc điều động, bổ nhiệm cán bộ là lãnh đạo chủ chốt tại Công an tỉnh Điện Biên.
Chia sẻ
Chiều 12/6, Công an tỉnh Bình Thuận tổ chức lễ thông báo quyết định của Bộ trưởng Bộ Công an về công tác cán bộ.
Chia sẻ
Nhóm đối tượng thuê 3 xe ô tô mang đi cầm cố để lấy tiền đánh bạc bị TAND TP.Huế phạt tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Chia sẻ
Theo một số chuyên gia về thuế, việc chuyển từ thuế khoán sang hóa đơn chứng từ khiến các hộ kinh doanh sợ lộ doanh thu thật. Ngoài ra, việc có các hộ kinh doanh trốn thuế, né thuế sẽ dẫn đến hộ kinh doanh kê khai doanh thu thật không cạnh tranh được về giá…
Chia sẻ
Từ giã con đường thi đấu chuyên nghiệp ở tuổi 24, Kim Yuna vẫn giữ được sức hút suốt nhiều năm qua và là biểu tượng thanh lịch khó thay thế tại Hàn Quốc.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
ĐNCT 
