Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng nói về dự án “sắt vụn” PVTEX

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban chỉ đạo của Chính phủ chủ trì cuộc họp về xử lý 12 dự án, doanh nghiệp yếu kém, thua lỗ kéo dài của ngành công thương. Ảnh: VGP/Thành Chung

Tại buổi làm việc với ngành công thương của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban chỉ đạo của Chính phủ về xử lý 12 dự án, về doanh nghiệp yếu kém, thua lỗ kéo dài để tổng hợp các thông tin mới nhất báo cáo Quốc hội trong tháng tới.

Hồi sinh PVTEX từ sắt vụn

Tại buổi làm việc, báo cáo với Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng,  cho biết các bộ, ngành, tập đoàn, tổng công ty đã nỗ lực xử lý về cơ chế, chính sách để giải quyết khó khăn ở các dự án, doanh nghiệp.

Trong đó, Bộ Tài chính đã xử lý giãn mức trích khấu hao từ năm 2017- 2019 đối với 4 dự án của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem), góp phần giảm áp lực tài chính từ 180 - 310 tỷ đồng/năm.

Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo các NHTM cơ cấu lại thời hạn trả nợ, điều chỉnh lãi suất vay theo hướng giảm biên độ lãi suất để giảm bớt chi phí tài chính cho các dự án trong giai đoạn khó khăn, tiếp tục duy trì hạn mức vốn lưu động đảm bảo đủ vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh.

Trong đó, Vietinbank và các ngân hàng đồng tài trợ đã đồng ý giảm lãi suất từ 6% xuống 4,5%/năm trong quý I.2018 và tiếp tục xem xét cơ cấu lại các khoản nợ cho dự án mở rộng Nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc.

Bộ Tài chính đã xử lý giãn mức trích khấu hao từ năm 2017- 2019 đối với 4 dự án của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem), góp phần giảm áp lực tài chính từ 180 - 310 tỷ đồng/năm (Ảnh minh họa)

Với dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Nhà máy Gang thép Thái Nguyên đã được Vietinbank thực hiện cơ cấu lãi 1 lần, gia hạn nợ 1 lần và điều chỉnh thời gian trả nợ (thêm 1,5 năm) và điều chỉnh thời gian ân hạn 3 lần. Ngân hàng Phát triển Việt Nam cũng đã gia hạn thời gian vay vốn của dự án lên 15 năm.

Còn Bộ Tư pháp cũng đã thực hiện hỗ trợ pháp lý đối với dự án cải tạo, mở rộng Nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc và dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Nhà máy Gang thép Thái Nguyên.

Bộ Xây dựng, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp triển khai xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan đến sử dụng thạch cao phosphogypsum (GP) để tạo điều kiện cho việc xử lý chất thải gypsum tại các nhà máy sản xuất phân bón để làm vật liệu xây dựng. Dự kiến trong 3 - 5 năm tới sẽ xử lý hết bãi thải thạch cao đang tồn đọng của DAP 1- Hải Phòng,...

Nhờ nỗ lực từ các bộ, tập đoàn, tổng công ty, đến thời điểm hiện nay, tình hình ở 12 dự án, doanh nghiệp tiếp tục có các chuyển biến tích cực. Trong số 6 nhà máy trước đây có hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng thua lỗ thì nay đã có 2 nhà máy hoạt động sản xuất kinh doanh bước đầu có lãi.

Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 - Hải Phòng lợi nhuận ước đạt 147,692 tỷ đồng; Nhà máy Thép Việt - Trung lợi nhuận ước đạt 527,24 tỷ đồng. 4 dự án còn lại từng bước khắc phục khó khăn: Nhà máy đạm Hà Bắc lỗ 203 tỷ đồng, giảm lỗ 210 tỷ đồng so với cùng kỳ; Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai lỗ 110,78 tỷ đồng, giảm lỗ 324,82 tỷ đồng so với cùng kỳ; Nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình lỗ 701,845 tỷ đồng; Công ty DQS doanh thu thực hiện ước đạt 318,03 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước 3,29 tỷ đồng.

Công nhân làm việc tại Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ (PVTEX) 

Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ (PVTEX) đã được BIDV và 7 ngân hàng đồng tài trợ gia hạn thời gian trả nợ từ 210 tháng lên 234 tháng...

Trong số 3 dự án trước đây bị dừng sản xuất kinh doanh đến nay Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ vận hành trở lại 3 dây chuyền của phân xưởng sợi Filament từ ngày 20.4.2018.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhận xét: “Cách đây 1 năm khi đi thị sát PVTEX, chúng tôi đã nghĩ tới việc phải bán sắt vụn nhưng đánh giá lại tình hình và gạn đục khơi trong tìm giải pháp thì nay dự án đã có sức sống”.

Hai dự án còn lại đã chuẩn bị xong phương án khởi động lại nhà máy, hiện đang chọn thời điểm giá nguyên liệu thuận lợi (Dự án Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi và Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Bình Phước).

Vướng mắc với nhà thầu tại Nhà máy sản xuất sơ sợi Đình Vũ

Theo Kế hoạch hành động ban hành theo Quyết định số 4296/QĐ-BCĐĐANCT ngày 29.9.2017 của Trưởng Ban chỉ đạo, có 98 nhiệm vụ được giao cho các bộ, ngành, tập đoàn và tổng công ty để triển khai thực hiện, trong đó có 66 nhiệm vụ phải hoàn thành trong năm 2017 và năm 2018.

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng, đến thời điểm 31.8.2018, đã có 41 nhiệm vụ hoàn thành; còn 25 nhiệm vụ chưa hoàn thành, trong đó có 15 nhiệm vụ đã quá hạn.

Các nhiệm vụ chưa hoàn thành và đã quá hạn tập trung vào 3 nhóm vấn đề, gồm: Xử lý dứt điểm vướng mắc để quyết toán hợp đồng EPC và quyết toán toàn bộ dự án, đây là khó khăn lớn nhất; việc cơ cấu lại các khoản vay nợ, trích giãn khấu hao, điều chỉnh lãi suất vay và cuối cùng là phương án thoái vốn.

Đây cũng là những khó khăn, vướng mắc chung trong xử lý, khắc phục những hạn chế trong tiếp tục triển khai dự án và các hoạt động sản xuất kinh doanh.

Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi Đình Vũ còn việc xử lý tranh chấp phát sinh với nhà thầu (Công ty xây dựng Hyundai Hàn Quốc) và hoàn thành công tác thanh quyết toán dự án (Ảnh minh họa)

Với các vướng mắc về tài chính, một số dự án vay đầu tư lớn nên phải trả nợ gốc và lãi vay đầu tư lớn và thời hạn vay cũng tương đối ngắn làm cho dự án càng khó khăn hơn về tài chính. Các dự án gặp khó khăn trong thu xếp vốn lưu động đảm bảo cho hoạt động sản xuất kinh doanh ổn định (lãi suất vay cao cùng với việc ngân hàng áp dụng cơ chế “thu về 10 và chỉ cho dự án vay lại 9”).

Các tập đoàn, tổng công ty và chủ đầu tư các dự án còn vướng mắc và gặp nhiều lúng túng trong việc hiểu như thế nào là vốn NSNN trong việc thu xếp nguồn tài chính để phục vụ khởi động lại các nhà máy, xử lý các khoản nợ vay và các vướng mắc tài chính khác.

Đối với Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi Đình Vũ sau thời gian tranh chấp căng thẳng với nhà thầu là Công ty Xây dựng Hyundai (HEC) thì nay 2 bên đã thống nhất nối lại đàm phán.

Song phía trước vẫn còn rất nhiều việc phải làm khi dự án này còn phải xử lý tranh chấp phát sinh với nhà thầu là Công ty xây dựng Hyundai (Hàn Quốc) và hoàn thành công tác thanh quyết toán dự án.