Trồng dổi

Yêu đất, yêu cây, tư duy khác với nhiều người, sau hơn chục năm, anh Hoàng Văn Giang đã sở hữu vườn dổi 400 cây, được xem có quy mô lớn nhất vùng đất Lạc Sơn (Hoà Bình). Ngoài ra, gia đình anh nuôi hàng trăm con lợn bản địa, trồng 2 ha cam lòng vàng đang ở thời kỳ kinh doanh. Mô hình kinh tế này đang vận hành đúng quỹ đạo và chỉ trong ít năm nữa, anh Giang có thể thu nhiều tỷ đồng từ bán hạt dổi.

Xã Chí Đạo, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình - nơi được coi là "thủ phủ" của cây dổi xứ Mường đang bước vào mùa thu hoạch dổi. Vài năm trở lại đây, đặc sản dổi - thứ cây quý được bán với giá "đắt như vàng" đã mang lại cuộc sống ấm no cho nhiều người dân nơi đây. Khắp bản trên, bản dưới tràn đầy hương dổi thơm lừng.

Sau 8 năm trồng dổi, vườn dổi rộng 2ha của ông Hoàng Thanh Giang đã cho thu hoạch. Cây dổi cao 20m, thân bằng người ôm. Ông Giang còn mua thêm 5ha đất nữa để trồng dổi. Đến thời điểm này, anh Giang là người trồng nhiều dổi nhất xứ Mường.

Những năm trước đây, chỉ một vài xã vùng cao của huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình trồng dổi. Mỗi gia đình có vài cây trồng đầu ngõ làm hàng rào, vậy mà thu được tiền triệu. Mỗi kg hạt dổi có lúc lên khoảng 3 triệu đồng.

Ông Nguyễn Tư Chiêu ở xóm La Văn Cầu, xã Thượng Cốc, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình trồng có 6 cây dổi để chống nắng sau nhà. Sau 12 năm, cây dổi đã cao vút ngoài 20m lại cho hạt thơm lừng. Mỗi năm ông Chiêu bán hạt từ 6 cây dổi thôi cũng thu được hơn 40 triệu đồng.

Ông Hoàng Thanh Giang ở xóm La Văn Cầu, xã Thượng Cốc, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình là người có vườn dổi quý lớn nhất đất Mường. Sau nhiều năm vườn dổi đã khép tán, ông đã quây hàng rào thả đàn lợn rừng. Cách làm này không chỉ giúp ông có cả trăm "nhân công" trông nom, dọn cỏ cho vườn cây quý chả tốn 1 xu tiền công mà còn thu thêm hàng trăm triệu đồng.

Năm 2017, 9X xứ Mường Bùi Văn Manh, xóm Be Dưới, xã Chí Đạo, huyện Lạc Sơn (Hòa Bình) ghép 2.500 cây dổi bán khắp các tỉnh, thành với gia 50.000 đồng/cây. Năm 2018 này, Bùi Văn Manh đang ghép tới 20.000 cây dổi hứa hẹn "đổi" cả vài cây vàng.

Dổi vốn là một loài gỗ quý, thớ mịn, không cong vênh lại rất thơm, vì thế từ những năm 1984, ông Phạm Văn Công đã trồng hàng chục cây chủ yếu để lấy gỗ. Đến nay, không chỉ gỗ cây mà hạt dổi cũng trở thành gia vị "hạng sang" với giá lên tới từ 2-3 triệu đồng/kg.

Hạt dổi xứ Mường Hòa Bình từ lâu được nhiều người biết đến như là thứ gia vị trứ danh. Với người dẫn xã Chí Đạo, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình mùa thu hoạch dổi là mùa "gặt vàng" về nhà. Có cây dổi trị giá bằng cả cây vàng.

Vườn dổi rộng 2ha của ông Hoàng Thanh Giang (SN 1967) ở xóm La Văn Cầu, xã Thượng Cốc, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình tựa như những cột trống trời ở xứ Mường. Giá trị mỗi cây dổi khi đã cho thu hoạch ổn định tương đương 1 cây vàng.