Vì sao vụ án Tổng công ty Công nghiệp Sài Gòn bị Bộ Công an khởi tố?

Cục An ninh Kinh tế - Bộ Công an, vừa có quyết định khởi tố vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, theo Điều 219 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) xảy ra tại Tổng công ty Công nghiệp Sài Gòn - TNHH Một Thành Viên (CNS).  CNS 100% vốn Nhà nước, trực thuộc UBND TP.HCM.

Trước đó, một số cán bộ, nhân viên của CNS đã gửi đơn tới nhiều cơ quan chức năng tố cáo các hành vi chỉ đạo của lãnh đạo CNS gây thất thoát tài sản của nhà nước hàng ngàn tỷ đồng.

Thanh tra TP. HCM đã thanh tra về hoạt động thoái vốn của CNS tại Công ty CP điện tử Sài Gòn - Sagel và Công ty CP TIE, và việc chuyển nhượng đất của Nhà nước thông qua việc góp vốn kinh doanh ngoài ngành. Qua thanh tra, Thanh tra TP.HCM đã cung cấp tài liệu các vụ việc xảy ra tại CNS cho Cục An ninh kinh tế, Bộ Công an để điều tra, làm rõ hành vi sai phạm.

Thoái vốn thu về 21 tỷ đồng tại công ty con sở hữu đất vàng hơn 3.000 tỷ đồng

Theo tìm hiểu, năm 2017, Tổng Công ty Công nghiệp Sài Gòn đã bán toàn bộ 51% cổ phần của doanh nghiệp mình trong Công ty Cổ phần Điện tử Sài Gòn – Sagel với giá gần 21 tỷ đồng. Đáng chú ý, Công ty cổ phần điện tử Sài Gòn - Sagel đang sở hữu nhiều lô đất đắc địa tại TP.HCM, đặc biệt có lô đất tại 119 Phổ Quang (quận Phú Nhuận) có giá trị lên tới hơn 3.000 tỷ đồng.

Được biết, Công ty cổ phần điện tử và dịch vụ Công nghiệp Sài Gòn (Sagel) tiền thân là Công ty Điện tử Sài Gòn, được thành lập năm 1992. Năm 2007, Sagel chuyển mô hình hoạt động sang công ty cổ phần, Tổng Công ty Công nghiệp Sài Gòn nắm 51% vốn.

Tháng 10/2013, Sagel ký hợp đồng hợp tác cùng 2 pháp nhân đầu tư dự án "Trung tâm phức hợp văn phòng thương mại chung cư Sagel" tại 119 Phổ Quang, quận Phú Nhuận. Theo đó, một liên doanh 3 bên được thành lập, trong đó Sagel nắm giữ 26% vốn trong liên doanh.

Thuyết minh báo cáo tài chính năm 2015 của Sagel cho biết doanh nghiệp này góp vốn thành lập liên doanh theo quyết định của HĐQT số 01/2015 ngày 27/4/2015 với số vốn góp là 52 tỷ đồng, chiếm 26% vốn điều lệ của liên doanh.

Trên thực tế vào cuối năm 2015, Sagel chuyển phần góp 1,56 tỷ đồng, chiếm 0,78% vốn điều lệ. Số 50,44 tỷ đồng còn lại, chiếm 25,22% vốn điều lệ liên doanh, sẽ được doanh nghiệp chuyển vào ngày 27/4/2018 theo tiến độ góp vốn đăng ký.

Tuy nhiên, tháng 3/2017, CNS bán thành công toàn bộ 51% vốn của Sagel với giá bình quân 27.301 đồng/cổ phiếu, thu về gần 21 tỷ đồng. Như vậy, lô đất vàng 119 Phổ Quang không còn thuộc sở hữu của CNS.

Các lô đất vàng do TIE sở hữu lần lượt ra đi

Trong khi đó, Công ty CP TIE tiền thân là Công ty sản xuất kinh doanh xuất nhập khẩu Điện – Điện tử Quận 10, được thành lập từ năm 1990.

Tháng 7/2004, chuyển đổi sang hình thức công ty cổ phần, lấy tên gọi Công ty cổ phần TIE với vốn điều lệ 87 tỷ đồng, cổ đông Nhà nước là Tổng Công ty Công nghiệp Sài Gòn (viết tắt là CNS) nắm giữ 70% vốn điều lệ.

Tháng 12/2009, cổ phiếu Công ty cổ phần TIE chính thức được niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE).

Hiện tại cơ cấu của đông của TIE bao gồm CTCP Sài Gòn Hưng Phú 24,02%; CTCP Quản lý và Dịch vụ An Khánh 205 và cá nhân bà Đỗ Thị Kim Oanh 16,3%... ngành nghề kinh doanh thiết kế sản xuất, gia công lắp ráp và kinh doanh các mặt hàng điện tử dân dụng; cho thuê nhà xưởng, kho bãi; đại lý ký gửi hàng hóa; tư vấn và thiết kế phần mềm máy tính cũng như mạng máy tính.

TIE sở hữu nhiều bất động sản tại TP.HCM, Phú Quốc, Bình Dương. Đáng kể như lô đất 376 Điện Biên Phủ, Phường 11, Quận 10, TP. HCM có diện tích 1.109,4 m2; lô đất 52 Thành Thái, Phường 12, Quận 10 có diện tích 5.722,3 m2; lô đất tại Bình Chuẩn - Bình Dương với diện tích 38.887,9 m2; lô đất Dương Đông - An Thới ở Phú Quốc, Kiên Giang với diện tích 7.825,9 m2..

Từ những năm 2009-2010, TIE hợp tác kinh doanh với nhiều đơn vị, chủ yếu góp vốn bằng quyền sở hữu đất để thực hiện dự án.

Tuy nhiên, từ năm 2013 – 2015, TIE đã tiến hành thoái vốn hoặc chuyển nhượng cổ phần tại các liên doanh. Đây cũng là thời điểm các lô đất vàng do TIE sở hữu lần lượt ra đi.

Theo đó, doanh nghiệp hợp tác kinh doanh với Eximland để đầu tư cao ốc văn phòng TIE. Theo kế hoạch năm 2010 sẽ khởi công và hoàn thiện trong 2 năm. Tuy nhiên, tại Đại hội thường niên đầu năm 2016, lãnh đạo TIE cho biết Công ty đã thoái vốn khỏi dự án khu đất 376 Điện Biên Phủ giúp TIE ghi nhận lợi nhuận chênh lệch khoảng 500 triệu đồng.

Báo cáo tài chính năm 2015 cho biết, TIE đã thoái vốn khỏi liên doanh Công ty cổ phần đầu tư TIE – EXIM, giá gốc đầu tư vào liên doanh này của TIE là 10,44 tỷ đồng.

Năm 2015, TIE đem lô đất tại Dương Đông, Phú Quốc góp vốn vào liên doanh Tiến Đạt – TIE, với tỷ lệ vốn góp 20%, tương đương 8,4 tỷ đồng. Đồng thời, TIE ghi nhận thu nhập giá trị gần 17,5 tỷ đồng từ việc chuyển nhượng quyền sử dụng 4.506,2m2 đất nói trên cho Tiến Đạt – TIE (theo báo cáo tài chính 2015 cho biết, TIE chuyển nhượng 4.506,2m2 cho Tiến Đạt – TIE giá 24,54 tỷ đồng).

Cùng năm, TIE đã đem góp vốn Lô đất 52 Thành Thái hợp tác với Công ty cổ phần Ngôi nhà Mega để đầu tư xây dựng khu phức hợp theo thỏa thuận hợp tác ngày 30/01/2015. Giá trị vốn góp của TIE trong Mega – TIE là 54,6 tỷ đồng, tương đương 26% vốn điều lệ.

Tuy nhiên, TIE đã thực góp 36 tỷ đồng, tương đương 17,14% vốn của Mega - TIE. Tháng 4/2017, TIE đã chuyển nhượng toàn bộ vốn thực góp của mình ở Mega TIE với giá 36 tỷ đồng theo chủ trương đã được thông qua vào tháng 12/2016.

Tháng 1/2019, UBND TP.HCM đã quyết định tạm ngừng giao dịch, chuyển nhượng đối với một số lô đất có nguồn gốc là tài sản của CNS do thoái vốn...