Vũ khí tự sản xuất giúp Việt Nam giành lợi thế trong chiến tranh bất đối xứng?

Vũ khí tự sản xuất giúp Việt Nam giành lợi thế trong chiến tranh bất đối xứng?

Sự kiện đại lễ A80 không chỉ là dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, mà còn đúng như tên gọi của sự kiện này, Lễ Diễu binh, đây là dịp để QĐND Việt Nam khẳng định sức mạnh quân sự, tiềm lực công nghiệp quốc phòng của mình. Những loại vũ khí được giới thiệu trong dịp này phần nào phản ánh chiến lược quốc phòng của Việt Nam, đó là chiến lược phòng thủ quốc gia, bảo vệ đất nước, giữ nước từ sớm, từ xa, từ khi nước chưa nguy, sẵn sàng chống chiến tranh xâm lược.

Chúng ta sẽ cùng điểm mặt các loại vũ khí, khí tài quân sự nghiên cứu và chế tạo trong nước được giới thiệu trong lễ diễu binh A80.

Ấn tượng nhất trong lễ diễu binh là hệ thống tên lửa đạn đạo duy nhất tại Đông Nam Á Scud-B (R-17E) do Liên Xô chế tạo, được Việt Nam tiếp nhận từ những năm 1980. Với trọng lượng 5,8 tấn và tầm bắn khoảng 300 km, tổ hợp này đóng vai trò quan trọng trong năng lực răn đe chiến lược, đã được Việt Nam nâng cấp bằng nhiều sáng kiến cải tiến để nâng cao tính năng và thay thế linh kiện cho tên lửa Scud-B cũng như chủ động nhiên liệu để đảm bảo khả năng sẵn sàng chiến đấu. Scud-B có khả năng tấn công các mục tiêu cố định như sở chỉ huy, căn cứ quân sự, sân bay trong phạm vi vài trăm kilômét. Sự tồn tại của Scud-B đặt nền móng cho sự phát triển của Việt Nam trong lĩnh vực tên lửa và pháo binh chiến dịch sau này.

Nhưng ưu tiên nghiên cứu và sản xuất của QĐND Việt Nam trong giai đoạn này không phải là tên lửa đạn đạo, thứ vũ khí có thể tấn công vào các mục tiêu sâu trong lãnh thổ đối phương, mà chúng ta thấy với vị trí địa lý biển của Việt Nam, cùng các thách thức chiến lược của quốc gia, đòi hỏi tính ứng dụng thực tiễn cao trong nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo, tên lửa chống hạm mới là cấp bách hơn, mới là ưu tiên số 1.

Đó là lý do tổ hợp tên lửa chống hạm Trường Sơn cùng tên lửa chống hạm Sông Hồng được ưu tiên nghiên cứu, phát triển và sản xuất. Tổ hợp tên lửa Trường Sơn bao gồm: xe nạp tên lửa VTRV-01, xe chỉ huy điều khiển VCPV-01, xe bệ phóng VLV-01, xe radar cảnh giới và chỉ thị mục tiêu VTAR-1 và tên lửa diệt hạm Sông Hồng.

Tên lửa đối hạm sông Hồng (VSM-01A, VSM là viết tắt của Vietnamese Cruise Missile - tên lửa hành trình Việt Nam), theo thông tin chính thống, loại tên lửa này có thể phóng từ nền tổ hợp tên lửa Trường Sơn như 1 loại tên lửa Đất đối Hải, và có thể phóng từ các tàu tên lửa như tên lửa Hải đối Hải, với trọng lượng 600kg và tầm bắn 80 km. Nhưng theo những nguồn tin khác, biến thể của loại tên lửa này là VCM 02 có tầm bắn lên đến 300km.

Tuy nhiên, nếu xét đơn lẻ, với tốc độ cận âm, (gần bằng tốc độ âm thanh), cho dù có khả năng chống nhiễu cao, giúp tăng độ chính xác, nhưng các tính năng của lớp tên lửa này không có gì vượt trội so với các loại tên lửa chống hạm trên thế giới, và nó nằm trong giới hạn phòng thủ tính toán của các hệ thống phòng không trên các tàu chiến hiện đại của các cường quốc quân sự ngày nay.

Nhưng cái tạo ra sự khác biệt trong hiệu quả chiến đấu ở loại vũ khí này của Việt Nam nằm ở khả năng tự sản xuất, khi tự sản xuất, đồng nghĩa với việc chủ động số lượng. Chúng ta đã từng nghe đến chiến thuật “bầy sói” trong chiến tranh bất đối xứng. Khi tên lửa không quá nhanh, quá nguy hiểm, không quá khó bắn chặn, thì việc có nhiều tên lửa cùng nhắm vào một mục tiêu làm tăng đáng kể khả năng hệ thống đánh chặn dù rất tinh vi vẫn bị quá tải, dẫn đến mục tiêu đó vẫn bị tiêu diệt. Chiến tranh giữa Hamas và Israel là một ví dụ về việc chiến thuật này. Israel có hệ thống phòng thủ tên lửa “vòm sắt”, nổi tiếng hiện đại, tinh vi và hiệu quả, nhưng lực lượng Hamas đã dùng chiến thuật phóng cùng lúc rất nhiều tên lửa, dù là loại rẻ tiền sang lãnh thổ Israel, khiến hệ thống hiện đại này vẫn bị khoan thủng vì quá tải.

Ở lĩnh vực khác, đã có những thông tin chính thống về năng lực đóng tàu tên lửa lớp Molniya (Dự án 12418) của Việt Nam. Cho tới năm 2022 đã có 11 tàu tên lửa này được hạ thủy và tất cả được biên chế cho lực lượng Hải Quân Việt Nam. Theo lãnh đạo Nhà máy Ba Son, nơi đóng các con tàu này, tiến độ thi công các con tàu tại đây còn nhanh hơn cả thời gian thi công ở Nga. Đến nay, sau 3 năm, con số tàu chính thức biên chế cho Hải quân Nhân dân Việt Nam là bao nhiêu không được công bố chính thức, có lẽ đây thuộc về bí mật quân sự, nhưng chắc chắn nó đã tăng lên nhiều.

Chúng ta cũng không có bất kỳ thông tin chính thống nào về việc loại tên lửa nào sẽ được lắp trên những con tàu tên lửa Molniya tự chế tạo trong nước này, nhưng với tư duy bình thường, chúng ta sẽ suy đoán rằng, vũ khí trang bị trên các tàu này chính là tên lửa Sông Hồng, cũng do Việt Nam tự sản xuất. Tàu tên lửa Molnyia không phải lớp tàu quá hiện đại, không tàng hình, tốc độ không vượt trội so với các tàu tên lửa trên thế giới, nhưng với Việt Nam, chúng lại có một lợi thế giống tên lửa Sông Hông lắp trên chúng, đó là số lượng nhiều nhờ tự sản xuất.

Cùng với hệ thống tên lửa Trường Sơn, tên lửa Sông Hồng tự sản xuất, tàu tên lửa Molnyia tự đóng, là rất nhiều các loại UAV, từ trinh sát, tấn công đa nhiệm đến UAV cảm tử do Việt Nam tự nghiên cứu sản xuất. Chúng ta đã được thấy UAV làm thay đổi cách tiến hành chiến tranh hiện đại như thế nào qua các cuộc chiến như Israel – Hamas, hay đặc biệt là cuộc chiến Nga – Ukraine. Cũng giống như với tên lửa Sông Hồng và tàu tên lửa Molnyia, chúng ta không có nhiều thông tin để so sánh mức độ hiện đại, tính năng chiến đấu của các loại UAV do Việt Nam sản xuất với các nước khác sản xuất. Nhưng chỉ cần tính năng trung bình, nhưng số lượng nhiều nhờ tự chủ sản xuất sẽ giúp giành ưu thế trong tác chiến, đặc biệt là trong chiến lược phòng thủ quốc gia.

Cùng với truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc, kinh nghiệm tiến hành chiến tranh du kích, lấy yếu chống mạnh, việc vũ khí, khí tài chiến tranh hiện đại, được sản xuất, trang bị phù hợp với chiến lược Quốc phòng, sẽ là yếu tố quan trọng giúp cho QĐND Việt Nam của chúng ta đánh tan mọi kẻ thù xâm lược.

×