Vùng rừng núi

Dâu da rừng còn gọi là dâu đất, là cây thân gỗ, cây cao nhất khoảng 20 m, thấp nhất là 5 m. Cây dâu da rừng mọc tự nhiên ở vùng rừng núi của một số tỉnh miền núi phía Bắc, trong đó có tỉnh Cao Bằng.

Để có được sự trù phú như hôm nay, gần 40 năm trước, theo chính sách di cư đi kinh tế mới, những người Thái Bình-người dân quê lúa đã đến huyện Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk lập nghiệp...

Hiếm có loại rau nào đặc biệt như rau sắng. Trong khi những loại rau cỏ thực vật khác sinh trưởng và phát triển trên đồng ruộng, đất càng tơi xốp màu mỡ, rau càng tốt tươi, mơn mởn thì rau sắng lại ẩn mình trên những khe núi đá vôi, chắt lọc tinh tuý từ trời đất chốn linh thiêng xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội...

Trước đây, khi bộ đội hành quân trên đường Trường Sơn thường lấy lá rau sắng phơi khô để dành khi nấu canh thay mì chính. Hàm lượng dinh dưỡng của rau sắng cao gấp nhiều lần rau ngót, tốt cho sức khỏe người mới ốm dậy...

Đền Nen (hay gọi là đền Cả, đền Tam Tòa Đại Vương) tọa lạc tại xã Thạch Tiến, huyện Thạch Hà (tỉnh Hà Tĩnh) xây dựng vào thời Lý thờ Lý Nhật Quang làm Thành hoàng (Lý Nhật Quang con thứ 8 của vua Lý Thái Tổ). Ngôi đền có kiến trúc độc đáo, linh thiêng và nơi chốn sinh hoạt tâm linh của người dân trong vùng.

Qua mấy hàng rau chợ Yên Khánh (huyện Văn Bàn, Lào Cai), chị gái người Tày ở bản xa ra đon đả mời: Đây là cua đá anh ạ. Cua này to, nhiều thịt, nấu canh ngọt lắm, anh ăn thử một lần là nhớ mãi đấy!

Cư dân miền núi quê tôi (tỉnh Quảng Nam) cho rằng, không có gì tuyệt vời hơn trên bàn thờ tổ tiên, ông bà vào dịp cúng tất niên có món cá niên nướng mộc được xiên vào những cây que tre cắm trên nồi hương. Họ quan niệm, cúng cá niên sẽ được hên, may mắn cả niên (năm).

Những ngày này, tại chợ La Hai, huyện Đồng Xuân (tỉnh Phú Yên), người dân bày bán loại rau dại mọc hoang trên rẫy có tên là rau chua lẻ. Rau chua lẻ tươi non, xanh mướt khiến nhiều người đi chợ thích thú. Từ cây rau mọc dại, ai ngờ nay hóa thành đặc sản, giúp người dân kiếm bộn tiền.

Đặc sản ếch mà chúng tôi muốn nhắc tới ở đây chính là: Ếch Hương. Ếch Hương được coi là đặc sản chỉ có tại vùng núi Mẫu Sơn của tỉnh Lạng Sơn. Số lượng có hạn lại khó bắt nên có giá cao gấp 10 lần các loại ếch thông thường.

Thế kỷ XIX, Nam Trung bộ là vùng đất hoang sơ, rậm rạp và rất nhiều thú dữ, trong đó có loài hổ. Hổ vì thế là nỗi khiếp sợ thường trực của nhân dân trong vùng.