Xét xử vụ Công ty Tây Hồ: Luật sư nói bị cáo vô tội, đề nghị trả tự do ngay tại tòa

Luật sư phân tích 50,09% vốn góp của Tổng công ty Xây dựng Hà Nội

Ngày 10/8, Hội đồng xét xử (HĐXX) sơ thẩm, Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Ninh tiếp tục ngày làm việc thứ 3, xét xử 5 bị cáo ở Công ty cổ phần đầu tư phát triển nhà và xây dựng Tây Hồ (Công ty Tây Hồ) về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí", quy định tại Khoản 3, Điều 219, Bộ luật Hình sự năm 2015.

Chiều qua, đại diện Viện Kiểm sát đã đề nghị mức án với các bị cáo, trong đó bị cáo Chu Thị Ngọc Ngà bị đề nghị mức án cao nhất từ 13 đến 14 năm tù. Các bị cáo còn lại lần lượt bị đề nghị mức án như sau: Đặng Quang Tuấn (nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty Tây Hồ) 9 – 10 năm tù; Tân Tú Hải (nguyên Tổng giám đốc) 9 – 10 năm tù; Phan Việt Anh (nguyên Phó Tổng giám đốc) 6 – 7 năm tù; Nguyễn Tấn Hoàng (nguyên Trưởng phòng kinh doanh) 4 – 5 năm tù.

Tại tòa hôm nay, luật sư Phan Quốc Thắng -  người bào chữa cho bị cáo Chu Thị Ngọc Ngà đã có một số đề nghị đáng chú ý.

Luật sư Phan Quốc Thắng (áo đen) - người bào chữa cho bị cáo Chu Thị Ngọc Ngà. Ảnh: HC

Bắt đầu bào chữa, luật sư Phan Quốc Thắng đề cập đến tội danh mà các bị cáo bị truy tố theo Điều 219, Bộ luật Hình sự năm 2015. Luật sư này dẫn chứng, Điều 219 Bộ luật Hình sự quy định, người nào được giao quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước mà vi phạm chế độ quản lý, sử dụng tài sản, gây thất thoát, lãng phí thì phạm tội.

Trong vụ án này, theo vị luật sư, cần phải chứng minh bị cáo Đặng Quang Tuấn, Tân Tú Hải có phải là người được giao quản lý, sử dụng tài sản nhà nước theo quy định tại Khoản 1, Điều 219 Bộ luật Hình sự; có tài sản nào thuộc sở hữu nhà nước ở Công ty Tây Hồ…

Theo phân tích của luật sư Phan Quốc Thắng, người đại diện vốn Nhà nước tại Công ty Tây Hồ nếu có phải là người được Bộ Xây dựng ủy quyền giao vốn bằng văn bản.

Bị cáo Đặng Quang Tuấn, Tân Tú Hải không phải là người được Bộ Xây dựng ủy quyền giao vốn tại Công ty Tây Hồ; người giao vốn là HĐQT Tổng công ty Xây dựng Hà Nội.

Vị luật sư bào chữa, 2 bị cáo trên không phải là người đại diện vốn Nhà nước, tại Công ty Tây Hồ cũng không có ai đại diện vốn Nhà nước, được hiểu không có người nào được giao quản lý tài sản, sử dụng tài sản Nhà nước như quy định tại khoản 1, Điều 219, Bộ luật Hình sự mà cáo trạng Viện Kiểm sát đã truy tố.

Tiếp tục bào chữa, luật sư Phan Quốc Thắng cho biết, tháng 6/2017, thời điểm mà Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát xác định hành vi phạm tội xảy ra, Tổng công ty Xây dựng Hà Nội – CTCP sở hữu 50,09% vốn điều lệ tại Công ty Tây Hồ mà không phải Bộ Xây dựng - cơ quan đại diện chủ sở hữu.

Theo quy định, Tổng công ty Xây dựng Hà Nội cũng không phải doanh nghiệp nhà nước như quy định, do lúc này doanh nghiệp Nhà nước phải là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước (được quy định tại khoản 8, Điều 4 và Điều 88 Luật Doanh nghiệp năm 2014).

Trong khi Tổng công ty Xây dựng Hà Nội, Nhà nước (tức Bộ Xây dựng) chỉ chiếm 98,83% vốn điều lệ, số vốn còn lại của hàng trăm người lao động trong tổng công ty.

"Từ những quy định pháp luật đã viện dẫn, đủ cơ sở để xác định 50,09% vốn của Tổng công ty Xây dựng Hà Nội – CTCP tại Công ty Tây Hồ không phải vốn Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp.

Do Công ty Tây Hồ là doanh nghiệp ngoài Nhà nước nên quyền sở hữu tài sản tại công ty, trong đó có 50,09% vốn góp của Tổng công ty Xây dựng Hà Nội thuộc sở hữu của doanh nghiệp ngoài Nhà nước, tức không có tài sản nào thuộc sở hữu Nhà nước tại Công ty Tây Hồ" – luật sư Thắng nêu quan điểm bào chữa.

Luật sư nói 5 bị cáo vô tội

Với cáo buộc các bị cáo đã vi phạm quy chế phối hợp làm việc của Đảng ủy, HĐQT và Tổng Giám đốc Công ty Tây Hồ được ban hành tháng 5/2016; quy chế quản lý đầu tư, quy chế hoạt động của người đại diện…, điều lệ Công ty Tây Hồ sửa đổi, bổ sung năm 2017…, viện dẫn quy định của pháp luật, luật sư Thắng cho biết, theo Điều 8, Luật Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước số 09/2008/QH12 ngày 3/6/2008, Bộ Tài chính chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về tài sản nhà nước và có trách nhiệm "Ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước".

Nêu quan điểm của mình, vị luật sư bào chữa cho bị cáo Chu Thị Ngọc Ngà nhìn nhận cả 5 bị cáo trong vụ án đều vô tội. Ảnh: HC

Theo quy định này, những văn bản nêu trong kết luận điều tra và cáo trạng của Viện Kiểm sát cáo buộc các bị cáo vi phạm không phải là chế độ quản lý sử dụng tài sản nhà nước tại doanh nghiệp.

"Đủ cơ sở chứng minh, Công ty Tây Hồ là doanh nghiệp ngoài Nhà nước. Tại Công ty Tây Hồ: không có tài sản thuộc sở hữu Nhà nước, không có người đại diện vốn nhà nước, không có chế độ quản lý sử dụng tài sản Nhà nước. Do vậy, quan điểm của luật sư là không có vụ án "Vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản, gây thất thoát, lãng phí" nào đã xảy ra tại Công ty Tây Hồ như cáo trạng đã truy tố. 5 bị cáo không phạm tội" – luật sư Thắng nhận định.

Về nội dung gây thất thoát, lãng phí, theo luật sư Thắng, để bảo vệ tài sản Nhà nước, Quốc hội đã ban hành Luật Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước số 09, ngày 3/6/2008. Theo luật này, Bộ Tài chính là đơn vị được giao trách nhiệm quản lý, sử dụng tài sản nhà nước và ban hành các chế độ về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước.

Vị luật sư đánh giá, Luật Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước là cơ sở tiền đề để xây dựng Điều 219, Bộ luật Hình sự.

"Rất tiếc rằng Công ty Tây Hồ không phải là đối tượng điều chỉnh trong luật. Trong luật này, đối tượng điều chỉnh trong luật là các doanh nghiệp công ích, được hiểu là doanh nghiệp công do Nhà nước thành lập để phục vụ các dịch vụ công.

Công ty Tây Hồ không phải là đối tượng điều chỉnh của luật này nên không phải là người được giao quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước theo quy định tại khoản 1, Điều 219.

Do không phải là người được giao quản lý, sử dụng tài sản nhà nước nên Công ty Tây Hồ và những cá nhân thành viên HĐQT và những nhân viên trong Công ty Tây Hồ không phải chịu trách nhiệm và không bị điều chỉnh bởi điều luật 219 Bộ luật Hình sự" – ông Phan Quốc Thắng phân tích.

Vị luật sư cho rằng, việc Cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát áp dụng Điều 219 để quy trách nhiệm cho những người nguyên là lãnh đạo, cán bộ Công ty Tây Hồ chịu trách nhiệm về Điều 219 là không đúng với quy định pháp luật và họ không phải đối tượng phạm tội, họ không có tội.

Trình bày quan điểm cuối cùng trong bài bào chữa cho bị cáo Chu Thị Ngọc Ngà, luật sư Thắng đề nghị HĐXX tuyên các bị cáo vô tội, trả tự do cho họ tại phiên tòa.

Với bị cáo Ngà, trình bày tại tòa vào ngày 10/8, nguyên Trưởng ban kiểm soát Công ty Tây Hồ nói rất mong muốn được tuyên vô tội, được trả lại công bằng tại phiên tòa.

Công an tỉnh Bắc Ninh điều tra đúng thẩm quyền

Đối đáp với các quan điểm bào chữa của luật sư Thắng tại phiên tòa, rằng luật sư Thắng cho rằng Công an tỉnh Bác Ninh điều tra không đúng thẩm quyền, vị đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Ninh cho biết, đơn tố cáo hành vi vi phạm xảy ra tại khu đô thị mới của Công ty Tây Hồ; có nhiều đơn, trong đơn có nhiều nội dung, đơn được gửi đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh, đơn cũng được gửi đến Bộ Công an và các đơn đều đươc chuyển về Công an tỉnh Bắc Ninh xem xét, giải quyết.

Đối đáp với quan điểm của luật sư, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Ninh cho rằng bị cáo Tuấn (ngoài cùng bên trái), bị cáo Hải (giữa) đã vi phạm, không đúng trình tự thủ tục, trái thẩm quyền khi bán 118 lô đất. Ảnh: HC

Quá trình giải quyết có nhiều nội dung khác nhau, trong đó có hành vi liên quan đến lừa đảo đất tại khu đô thị Quế Võ. Viện Kiểm sát đánh giá Công an tỉnh Bắc Ninh thụ lý, điều tra là có căn cứ.

Về đề nghị xem lại hồ sơ vụ án liên quan biên bản hỏi cung với bị cáo Ngà ngày 227/2022, cho rằng bị mớm cung, phía đại diện Viện Kiểm sát cho biết, qua xem xét bản cung này, không đủ căn cứ xác định bị cáo bị mớm cung.

Về việc tách vụ án, quá trình điều tra, theo đại diện Viện Kiểm sát, đơn của người dân tố cáo nhiều hành vi, tuy nhiên do thời hạn điều tra đã hết, Cơ quan điều tra chỉ chứng minh được hành vi vi phạm của các bị cáo liên quan hành vi bán 118 lô đất, một số hành vi khác thì quan điểm của Cơ quan cảnh sát điều tra và Viện Kiểm sát thì không có dấu hiệu tội phạm; một số hành vi hết thời hạn điều tra,… tiếp tục điều tra xác minh làm rõ.

Đối đáp quan điểm của luật sư Thắng về nội dung liên quan Điều 219 Bộ luật Hình sự, đại diện Viện Kiểm sát cho rằng không quy định giao tài sản ở doanh nghiệp nhà nước hay doanh nghiệp ngoài Nhà nước, đây chỉ quy định là giao tài sản Nhà nước.

Về tài sản, theo quan điểm của Viện Kiểm sát gồm trụ sở làm việc, tài sản khác gắn liền với đất, tiền, vật, máy móc thiết bị, phương tiện vận tải và các tài sản khác theo…

Trong điều luật không quy định cụ thể về vi phạm quy định quản lý vốn tại doanh nghiệp nhà nước hay doanh nghiệp ngoài nhà nước mà quy định chung về tài sản, trong đó Viện Kiểm sát cho rằng vốn chỉ là một dạng tài sản.

Về quan điểm bị cáo Tuấn, Hải vô tội, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Ninh phân tích, bị cáo Tuấn là Chủ tịch HĐQT, bị cáo Hải là Tổng Giám đốc được Tổng công ty Xây dựng Hà Nội cử đại diện quản lý vốn của tổng công ty tại Công ty Tây Hồ, vốn của Tổng công ty Xây dựng Hà Nội đa phần là vốn nhà nước, do vậy bị cáo Tuấn và bị cáo Hải phải có nghĩa vụ tuân theo điều lệ của Công ty Tây Hồ, các quy chế và sự chỉ đạo của Tổng công ty Xây dựng Hà Nội.

Tiếp tục phân tích, Viện Kiểm sát cho biết, khi bán 118 lô đất, bị cáo Tuấn và Hải không báo cáo, không được Tổng công ty Xây dựng Hà Nội và đại hội cổ đông quyết định, chưa có kết quả thẩm định giá là vi phạm, không đúng trình tự thủ tục, trái thẩm quyền.