800.000 tấn bom mìn sót lại và những nỗi đau còn mãi

 Hiện trường vụ nổ kinh hoàng xảy ra tại KĐT Văn Phú, Hà Nội

Chiều ngày 19/3, dư luận cả nước chấn động bởi một vụ tai nạn bom mìn thương tâm xảy ra giữa trung tâm Thủ đô Hà Nội khiến 4 người chết, 10 người bị thương, hàng trăm căn hộ bị hư hỏng nặng, nhiều xe máy để ngoài đường và đi ngang qua bị hư hỏng và hàng trăm hộ gia đình trong khu vực bị ảnh hưởng.

Theo kết luận sơ bộ của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội vật liệu gây ra vụ nổ dạng bom. Vật liệu nổ này do anh Phạm Văn Cường (SN 1975 Nam Trực Nam Định) mua về nhà, rồi dùng đèn khò phá với mục đích lấy sắt vụ bán. Trong quá trình cắt phá bằng đèn khò, nhiệt lượng đã kích nổ gây ra vụ nổ khủng khiếp trên.

Vụ nổ kinh hoàng khiến 4 người chết, 10 người bị thương nặng phải đưa đi bệnh viện cấp cứu.

 Tường nhà trong khu vực cách xa hàng chục mét lỗ chỗ những vết thủng do vật liệu nổ gây ra.

Mặc dù chiến tranh đã qua đi vài chục năm, nhưng hàng trăm nghìn tấn bom đạn vẫn còn sót lại, chiếm tới trên 20% diện tích cả nước và ở rất nhiều nơi. Chiến tranh đã qua đi đã lâu nhưng “cỗ máy hủy diệt này” vẫn âm thầm giết người.

6,6 triệu ha đất bị ôm nhiễm bom mìn với khối lượng 800.000 tấn trên toàn bộ 63 tỉnh thành cả nước là những con số khủng khiếp về hậu quả ô nhiễm bom còn sót lại sau chiến tranh ở Việt Nam.

Thông tin từ Ban Chỉ đạo Nhà nước về Chương trình hành động Quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh, chỉ tính riêng số lượng bom, mìn, đạn do Hoa Kỳ sử dụng ở Việt Nam đã là 15,530 triệu tấn (khoảng 7,8 triệu tấn thả từ máy bay và 7,5 triệu tấn sử dụng dưới đất), nhiều gấp 3.9 lần so với chiến tranh thế giới thứ II, gấp 12 lần so với Chiến tranh Triều Tiên.

Tấm bản đồ dữ liệu bom mìn không quân Mỹ đánh phá Việt Nam giai đoạn 1964-1972 (do Trung tâm dữ liệu bom mìn Mỹ cung cấp). Số lượng đạn dược do quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt Nam là hơn 15 triệu tấn và số bom, mìn, vật nổ còn sót lại ước tính 5%, tương đương 800 nghìn tấn. Quảng Bình, Quảng Trị là hai địa phương có mật độ bom mìn dày đặc nhất.

Bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh tại Việt Nam có tại tất cả các tỉnh, thành phố với hàng trăm chủng loại khác nhau. Trung bình mỗi năm bom mìn sót lại sau chiến tranh cướp đi tính mạng của hơn 1.500  người và hơn 2.000 người khác phải mang thương tật suốt đời.

Theo một thống kê chưa đầy đủ: Cả nước đã có 42.132 người bị chết và 62.163 người bị thương, do bom mìn sót lại sau chiến tranh gây ra. Trung bình mỗi năm bom mìn sót lại sau chiến tranh cướp đi tính mạng của 1.535 người và 2.272 người khác phải mang thương tật suốt đời.

Tại Bảo tàng công binh (số 290B Lạc Long Quân, Hà Nội) hiện đang trưng bày hàng chục nghìn loại bom, mìn, vật liệu nổ còn sót lại từ thời chiến tranh.

Trong đó có những loại bom nặng gần 7 tấn cho tới những quả bom nhỏ  với trọng lượng chỉ khoảng 45 kg.

Quả bom BLU-82 với trong lượng 7 tấn (hay còn được gọi với cái tên :”Daisy Cutter”) là quả bom lớn nhất được sử dụng trong chiến tranh Việt Nam.

Tuy nhiên những quả bom gây ra nhiều thương vong nhất sau chiến tranh lại là loại bom bi, bom dứa với hình dạng nhỏ nhắn nhưng tính sát thương lại rất cao.

Bom mìn còn sót lại sau chiến tranh đã khiến hơn 40.000 người chết, trên 60.000 người bị thương, tàn phế trong giai đoạn 1975-2000. Trong đó phần lớn là trẻ em và lao động chính của gia đình.

Hằng năm Việt Nam tiêu tốn 100 triệu USD cho công tác làm sạch diện tích ô nhiễm bom mìn. Đó là chưa kể những chi phí cho việc rà phá bom mìn mặt bằng xây dựng cho các công trình kinh tế, dân sinh...

Hàng ngàn quả bom, vật liệu nổ khác còn sót lại sau chiến tranh được trưng bày tại Bảo tàng công binh.

Trong những năm vừa qua đã có rất nhiều vụ tai nạn đáng tiếc xảy ra mà nguyên nhân chủ yếu từ việc người dân thiếu hiểu biết trong quá trình thu mua phế liệu đã dùng vật liệu để cưa bom.