Âm mưu ám sát ông Zelensky: Lực lượng vũ trang Chechnya có gì đặc biệt?

Oleksiy Danilov, người đứng đầu Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine cho biết hôm 1/3 rằng, một nhóm chiến binh Chechnya được cử đến để ám sát Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã bị "phát hiện và xử lý".

Thông báo từ Oleksiy Danilov được đưa ra vài ngày sau khi quân đội Ukraine được cho là đã phá hủy một đội xe tăng Chechnya do chính khách Ramzan Kadyrov kiểm soát gần Hostomel, một chiến trường quan trọng bên ngoài Kiev.

"Đơn vị lực lượng của Kadyrov có nhiệm vụ đến đây để ám sát Tổng thống của chúng tôi đã bị loại bỏ", Danilov nói với Ukraine 24 TV. "Chúng tôi sẽ bảo vệ Tổng thống và đất nước của mình. Đây là đất của chúng tôi, hãy ra khỏi đây".

Danilov cho biết thông tin về âm mưu của Chechnya được cung cấp bởi chính các đặc vụ thuộc cơ quan an ninh FSB của Nga, những người phản đối chiến dịch quân sự.

Ông nói thêm rằng nhóm đứng sau âm mưu ám sát đã được chia thành hai - một đã bị tiêu diệt ở Gostomel và nhóm còn lại vẫn đang "đấu súng", theo Axios.

Hôm 27/2, hãng thông tấn Ukraine The Kyiv Independent đưa tin rằng các lực lượng Ukraine đã hạ gục một đơn vị đặc nhiệm Chechnya gồm 56 xe tăng gần Hostomel. Theo báo cáo được Văn phòng Tổng thống Ukraine xác nhận, vụ việc đã khiến tướng Chechnya Magomed Tushayev, người đứng đầu trung đoàn cơ giới 141 của Vệ binh Quốc gia Chechnya, thiệt mạng.

Một số báo cáo trước đó chỉ ra rằng đơn vị Chechnya đã lên kế hoạch ám sát các nhà lãnh đạo Ukraine.

Tổng thống Ukraine Zelensky từng nói rằng ông và gia đình là mục tiêu bị nhắm tới. Chia sẻ với CNN vào ngày 1/3, ông cho biết mình đã không gặp gia đình trong ba ngày.

Lực lượng Chechnya

Chechnya nằm ở vùng núi phía Bắc Caucasus, phía tây–bắc giáp với Stavropol Krai, phía đông, đông–bắc giáp Gruzia, phía tây giáp Ingushetiya và Bắc Ossetia. Chechnya thuộc Liên bang Nga, diện tích rộng hơn 16.000 km2 nhưng dân số chỉ gần 1,4 triệu người.

Bên cạnh thủ đô Grozny, Chechnya có 3 thành phố lớn nữa là Gudecmes, Shali và Urus-Martan. Chechnya sở hữu vị trí địa chính trị rất quan trọng của cả một tuyến đường xuyên Kavkaz và tâm điểm nối các vùng, các quốc gia trong và ngoài Liên bang Nga.

Nhà lãnh đạo Chechnya, Ramzan Kadyrov là một trong những người đàn ông quyền lực nhất ở Nga. 

Trong hơn một thập kỷ, Điện Kremlin đã dựa vào ông để duy trì trật tự ở Chechnya. Từng có nhiều cáo buộc Ramzan Kadyrov có liên quan đến một số vụ ám sát, một số trong đó ở châu Âu, nhưng ông đều phủ nhận các cáo buộc này.

Ramzan Kadyrov từng được Tổng thống Nga Putin trao Huân chương Danh dự vì "thành tích làm việc, hoạt động xã hội chăm chỉ và phục vụ tận tâm lâu dài".

Ông Kadyrov nằm trong danh sách trừng phạt của EU và Mỹ.

Năm 2007, ông Putin đã bổ nhiệm Ramzan Kadyrov làm Người đứng đầu Chechnya. Cha của ông, Akhmad, người từng được bầu làm tổng thống trong một cuộc bỏ phiếu vào năm 2003, đã bị ám sát vài tháng sau đó trong một vụ nổ bom.

Ramzan Kadyrov có một lực lượng vũ trang hùng mạnh được gọi là "Kadyrovtsy". Kadyrovtsy bắt đầu được thành lập từ năm 1994 với tư cách một lực lượng dân quân. Năm 2006, Kadyrovtsy được hợp pháp hóa thành một trung đoàn cơ giới của Bộ Nội vụ , đến năm 2007, Kadyrovtsy chính thức có nhiệm vụ bảo vệ Người đứng đầu Chechnya.

Tổng thống Ukraine từng bị mưu sát?

Trước âm mưu ám sát ông Zelensky, trong lịch sử Ukraine cũng đã từng xảy ra những vụ việc khiến nhiều người bất ngờ. Trong đó không thể không kể đến vụ cựu Tổng thống Viktor Yushchenko nhiễm độc dioxin.

Viktor Yushchenko (23/2/1954) là một chính trị gia người Ukraine. Ông tốt nghiệp ngành khoa học kinh tế tại Học viện Kinh tế và Tài chính Ternopil năm 1975, sau đó phục vụ trong quân đội Liên Xô một thời gian ngắn trước khi nhận vị trí là nhà kinh tế tại chi nhánh Sumy của Ngân hàng Nhà nước Liên Xô vào năm 1976. 

Cuối những năm 1980, ông giữ chức vụ phó chủ tịch hội đồng quản trị tại Ngân hàng Nông nghiệp Ukraine, và từ năm 1990 đến năm 1993, ông là phó chủ tịch đầu tiên của hội đồng quản trị tại Ngân hàng Ukraine. Năm 2001, ông thành lập một liên minh dân chủ được gọi là "Ukraine của chúng tôi", và giành chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội vào cuối năm đó.

Năm 2004, Yushchenko tranh cử Tổng thống Ukraine. Trong chiến dịch, ông bị ốm nặng do nhiễm chất độc dioxin, khuôn mặt của ông bị biến dạng và đầy vết rỗ. 

Nhiều giả thuyết được đưa ra, trong đó có nguồn tin nghi ngờ rằng ông đã bị đầu độc. Vào thời điểm ấy, Yushchenko đứng đầu một liên minh được phương Tây hậu thuẫn, đối đầu đương kim Thủ tướng Viktor Yanukovych – người được cho là thân Nga. 

May mắn rằng, sau vụ nhiễm độc, Yushchenko vẫn sống sót và giành chiến thắng trong kỳ bầu cử này. Ông giữ chức Tổng thống Ukraine đến năm 2010, sau đó được thay thế bởi Yanukovych.

Cho đến tận hôm nay, sự thật về câu chuyện ông Yushchenko bị đầu độc vẫn còn là một bí ẩn.