"Bác sĩ không phải thần thánh, nhưng chúng tôi luôn muốn làm tốt nhất trong khả năng của mình”

Chiều 17/6, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2024; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2025. Nhiều đại biểu dành sự quan tâm sâu sắc, nêu ý kiến đáng chú ý tới các vấn đề của ngành y.

Nỗi đau của những “vết thương không thấy máu”

Tham gia phát biểu, đại biểu Trần Khánh Thu (đoàn Thái Bình, bà là bác sĩ) bày tỏ sự bức xúc trước nạn bạo hành nhân viên y tế liên tiếp xảy ra trong thời gian ngắn. Bà nhấn mạnh, điểm chung đáng báo động là các vụ việc đều xảy ra tại phòng cấp cứu, nơi các y bác sĩ đang phải chiến đấu từng giây để giành giật sự sống cho người bệnh.

Trích dẫn bức thư ngỏ đầy xúc động của một bác sĩ sau vụ việc tại Bệnh viện Đa khoa Nam Định, bà Thu đã mang đến nghị trường tiếng lòng của những người thầy thuốc: “Người ta bảo bác sĩ là nghề chữa lành nhưng đôi khi chính chúng tôi cũng cần một ai đó chữa lành cho mình… Mỗi chúng tôi đang phải chống lại hai loại virus – một trong cơ thể người bệnh, và một trong lòng người. Virus của thờ ơ, của sự vô cảm. Chúng tôi không cần được tung hô, chỉ mong được hiểu bác sĩ không phải là thần thánh, không thể cứu được tất cả. Nhưng chúng tôi luôn muốn làm tốt nhất trong khả năng mình”, đại biểu Thu nói.

Đại biểu cho rằng, dù nhiều chính sách đã được ban hành, ngành y tế vẫn thiếu một hành lang pháp lý đủ mạnh để bảo vệ nhân viên y tế ngay trong lúc họ đang nỗ lực cứu người. "Không thể cổ vũ, không thể thông cảm cho hành vi bạo lực, đặc biệt khi nó nhắm vào những người vì lương tâm, vì y đức mà không thể tự vệ", bà Thu nhấn mạnh.

Từ đó, bà đề nghị cần sớm có chính sách coi hành vi xâm hại, bạo hành nhân viên y tế là hành vi chống người thi hành công vụ để xử lý nghiêm khắc.

Bệnh nhân ung thư mòn mỏi chờ xạ trị vì thiếu máy

Cùng chung nỗi trăn trở, đại biểu Đỗ Thị Lan (đoàn Quảng Ninh) chỉ ra một "căn bệnh trầm kha" khác của hệ thống y tế: tình trạng quá tải tại các bệnh viện chuyên sâu tuyến Trung ương như Bệnh viện K, Việt Đức, Bạch Mai chưa có giải pháp dứt điểm.

Bà Lan nêu thực trạng đau lòng khi chứng kiến cảnh bệnh nhân nằm ghép giường, nhiều người mắc ung thư mòn mỏi chờ xạ trị vì thiếu máy, mất đi "cơ hội vàng" để kéo dài sự sống. "Tại Bệnh viện K, mỗi ngày đón trên 2.000 người đến khám, nhưng do thiếu thiết bị như máy siêu âm, máy chụp CT, bệnh nhân phải chờ đợi rất lâu", bà Lan dẫn chứng.

Theo đại biểu, có 3 nguyên nhân chính: Giá dịch vụ y tế chưa được tính đúng, tính đủ; Cơ chế tự chủ tài chính tại các bệnh viện công chưa đảm bảo nguồn thu để chi trả lương và các chi phí khác; Cơ chế đấu thầu, mua sắm trang thiết bị và xã hội hóa đầu tư còn nhiều vướng mắc.

Bà Lan đề nghị Chính phủ sớm đánh giá toàn diện thực trạng quá tải, có cơ chế đặc thù hỗ trợ các bệnh viện về đầu tư thiết bị, đào tạo nhân lực và đảm bảo thu nhập để giữ chân y bác sĩ. Đồng thời, cần rà soát, sửa đổi cơ chế tự chủ và đầu tư công-tư để tháo gỡ các nút thắt.

Trao đổi lại với đại biểu Đỗ Thị Lan, đại biểu Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương) cho biết, các bệnh viện có tên tuổi như Bạch Mai, Việt Đức... đều quá tải. Đại biểu cho rằng nguyên nhân không chỉ nằm ở giá dịch vụ thấp hay nguồn lực đầu tư chưa đủ. Một lý do quan trọng khác xuất phát từ giai đoạn hậu Covid-19, khi các hoạt động thanh tra, kiểm tra liên quan đến đấu thầu, mua sắm được đẩy mạnh, các thiết bị y tế bị niêm phong, không được sử dụng.

"Tôi có những người bạn làm ở các bệnh viện, họ nói là kể cả trường hợp doanh nghiệp tư nhân ủng hộ một số các thiết bị thì cũng không được sử dụng bởi vì vi phạm về cái quy chế đấu thầu", ông Huân nói.

Đại biểu Huân cho rằng chúng ta đã có cơ chế ưu đãi cho ngành giáo dục, giờ nên có thêm cơ chế ưu đãi cho ngành y.

Cụ thể, cần có cơ chế để những thiết bị đang trong quá trình thanh tra, kiểm tra hoặc phục vụ các vụ án vẫn có thể được sử dụng để phục vụ người bệnh. Phải làm sao để các bác sĩ có thiết bị làm việc.

Bên cạnh đó, cần có cơ chế động viên, khuyến khích hữu hiệu để giảm tải cho đội ngũ y bác sĩ tại các bệnh viện quá tải, vốn đang làm việc rất căng thẳng. Đây cũng là giải pháp căn cơ để "giữ chân người tài" tại các bệnh viện công chất lượng cao, tránh tình trạng chảy máu chất xám.

Hướng tới lộ trình miễn viện phí toàn dân

Trước đó, phát biểu tại hội trường sáng 17/6, đại biểu Nguyễn Thành Nam (Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ) cho biết, hiện nay nhân dân và cử tri rất quan tâm, phấn khởi và mong muốn chính sách y tế nhân văn theo hướng giảm dần gánh nặng chi phí y tế, tiến tới miễn viện phí toàn dân.

Đại biểu đề nghị Chính phủ tiếp tục tập trung chỉ đạo nâng cao năng lực y tế dự phòng, chất lượng khám, chữa bệnh bằng cách nâng cao chất lượng đội ngũ y, bác sĩ, tăng cường cơ sở vật chất phục vụ khám, chữa bệnh và đảm bảo chế độ cho đội ngũ y, bác sĩ.

Theo ông Nam, giải pháp trước mắt là phải tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế, nhưng phần tăng thêm này sẽ do ngân sách nhà nước đảm bảo thông qua quỹ Bảo hiểm y tế, thay vì để người dân phải chi trả.

Bên cạnh đó, đại biểu đề xuất cần phân tầng dịch vụ: Nhà nước chi trả hoàn toàn cho gói dịch vụ y tế cơ bản, đồng thời khuyến khích khu vực tư nhân và hợp tác công-tư cung cấp các dịch vụ cao cấp.

Để hiện thực hóa mục tiêu, ông Nam đề nghị Chính phủ có chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng, đất đai cho y tế; áp dụng chế độ đãi ngộ đặc thù với bác sĩ công tác tại vùng sâu, vùng xa, chuyên khoa khó và có chính sách thu hút nhân lực chất lượng cao tương tự như đối với các nhà khoa học để giữ chân và thu hút nhân tài cho y tế công.

×