Chiến thắng Điện Biên trong ký ức người lái xe chở tù binh De Castries

Chúng tôi gặp cụ Hoàng Tư (98 tuổi) trong căn nhà nhỏ nằm giữa làng ở xã Diễn Lộc, huyện Diễn Châu, Nghệ An, người lái xe năm xưa trong chiến dịch Điện Biên Phủ vẫn còn minh mẫn, nhanh nhẹn khi đã bước sang tuổi xưa nay hiếm. Ông Tư từ tốn rót nước mời khách, những ngày hào hùng cùng các đồng đội chở chuyến "hàng đặc biệt" vào ngày 8.5.1954 trong ký ức người cựu bình già chầm chậm ùa về.

Cựu binh Hoàng Tư dù đã 98 tuổi nhưng vẫn còn minh mẫn, khỏe mạnh. Ảnh: Phạm Hòa.

Năm 18 tuổi, chàng thanh niên trẻ Hoàng Tư xung phong lên đường nhập ngũ và được bố trí vào trung đoàn 57 (trung đoàn Đội Cung, Nghệ Tĩnh). Chiến đấu một thời gian ở Quảng Bình, ông Tư được điều ra bắc Nghệ Tĩnh và gia nhập đại đoàn 304 vừa mới thành lập.

Năm 1950, cấp trên xác định chiến tranh lâu dài, cần nhiều phương tiện hiện đại để phục vụ chiến đấu, ông Tư được cử sang Trung Quốc học lái xe. Một năm sau trở về, ông tham gia giải phóng Mộc Châu rồi cấp trên phân về Cục vận tải thuộc Tổng cục Hậu Cần chở lương thực, thực phẩm, đạn dược, thuốc men phục vụ chiến tranh.

Chiến dịch Điện Biên Phủ nổ ra, người lính trẻ Hoàng Tư được điều động phục vụ vận tải cho chiến trường. Thời kỳ đó, đường lên Điện Biên Phủ vừa được công binh mở ra, địa hình hiểm trở, ngoằn ngoèo, trên đầu máy bay địch lúc nào cũng quần thảo. Bất chấp hiểm nguy, ông Tư luôn cố gắng lái xe tốt, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Ngày 7/5/1954, chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng. 150 tù binh chủ yếu là các sĩ quan Pháp bị đưa về tỉnh Tuyên Quang giam giữ. Hoàng Tư là tay lái cứng nhất nên được giao nhiệm vụ chở tướng De Castries cùng 11 sĩ quan Pháp về giao cho Cục Chính trị. Đi cùng có 5 chiến sĩ theo sát bảo vệ.

Dù đã 63 năm trôi qua nhưng cựu binh Hoàng Cư vẫn còn nhớ như in ngày chở tù binh De Castries về giao cho Cục Chính trị. Ảnh: Phạm Hòa.

Tuyến đường từ Điện Biên Phủ về Tuyên Quang hồi đó gặp rất nhiều trở ngại. Hoàng Tư cùng các chiến sĩ rất lo lắng nhưng nhiệm vụ cấp trên giao nên quyết tâm hoàn thành. Ông cùng các đồng đội phải vượt qua nhiều đèo, khúc cua, máy bay quần thảo trên bầu trời, dưới đất là bom đạn địch thả xuống chưa kích nổ.

Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, ông Hoàng Tư chuyển sang trung đoàn 106, Cục Công binh. Tháng 5/1958, vì lý do sức khỏe, ông Tư ra quân.

Về quê khi cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước bắt đầu, ông Hoàng Tư dù sức yếu nhưng vẫn tham gia vào các hoạt động sản xuất, chiến đấu và giữ nhiều vị trí chủ chốt tại địa phương cho đến khi được giải quyết nghỉ theo chế độ vào năm 1975.

Giờ đây, cựu binh Hoàng Tư đã tuổi xưa nay hiếm, gần 70 năm tuổi Đảng và được tặng rất nhiều bằng khen, huân huy chương cao quý, kỷ niệm chương… cho những đóng góp trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. "Đó là thứ tài sản lớn nhất tôi để lại cho các con", ông giản dị nói.

Suốt chặng đường, tướng De Castries không nói chuyện mà chỉ ngồi nhai kẹo giải buồn. Để đảm bảo cho chuyến xe đi đúng lịch trình và tránh máy bay địch, ông Tư và đồng đội phải đi vào ban đêm.

Chiến thắng Điện Biên Phủ đã tạo nên một chiến thắng chấn động địa cầu, một sự thất bại của nước Pháp cũng như chủ nghĩa thực dân kiểu cũ. Ảnh: Tư liệu.

Chiếc xe chở De Castries của Hoàng Tư được bố trí đi giữa đoàn. Những khúc cua, con dốc, những “ngầm”, phà... nguy hiểm của núi rừng Tây Bắc chẳng hề làm tay lái của cựu binh Hoàng Tư run. Ấy vậy mà chuyến xe này, ông đã không giấu được sự lo lắng, bất an.

Đi qua những cung đường nguy hiểm, dù đang ban đêm, xe cũng không dám bật đèn. Thậm chí, có những lần vượt đèo để tránh máy bay địch, ông và đồng đội chỉ bật đèn gầm, cảm giác xe như đi trên mây. Trách nhiệm nặng nề khiến ông và đồng đội gần như thức trắng trong chuyến áp giải người tù binh đặc biệt.

"Ngày 12/5, đoàn xe vượt qua các đèo về đến căn cứ ở Tuyên Quang an toàn. Tướng De Castries và các tù binh được bàn giao cho Cục Chính trị. Đoàn vận tải hoàn thành nhiệm vụ được giao", cựu binh Hoàng Tư nhớ lại.