“Chính sách tử tế là chính sách phục vụ được đông đảo lợi ích của nhân dân“

Sự kiện nằm trong "Tuần Tử Tế +" diễn ra từ 14.9 đến 20.9 nhằm truyền cảm hứng và vận động công chúng cùng chung tay thực hiện những điều có ý nghĩa, những việc tốt đẹp với những người xung quanh để những giá trị nhân văn đằng sau những việc tốt đó sẽ lan tỏa xa hơn và góp phần xây dựng một xã hội tử tế hơn.

 Chương trình được khởi xướng bởi Viện Nghiên cứu Xã hội Kinh tế và Môi trường (iSEE), đồng tổ chức với Tổ chức Hành động vì Tương lai (A4F) và Trung tâm Nâng cao Năng lực Cộng đồng (CECEM).

Các diễn giả tham gia trong hội thảo " Tử tế và Chính sách" gồm: ông Nguyễn Minh Thuyết – Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, bà Nguyễn Bích Tâm – Chuyên gia phát triển, thúc đẩy các cuộc đối thoại có phạm vi rộng giữa các nhóm dễ bị tổn thương, lãnh đạo địa phương, chính trị gia và quan chức chính phủ ở Việt Nam và ông Nguyễn Đức Thành – Giám đốc trung tâm VEPR, thành viên nhóm tư vấn chính sách kinh tế của Thủ tướng Chính phủ.

Quá trình xây dựng chính sách không đơn giản như khung logic để diễn giải từ Hiến pháp, đến luật, rồi nghị định, thông tư. Nó là quá trình vận động gây ảnh hưởng của các bên khác nhau, từ chính trị gia, giới doanh nhân, các tổ chức phi chính phủ, hoặc chuyên gia và truyền thông báo chí. Mỗi bên có mục đích riêng của mình, và muốn kết quả chính sách có lợi cho mình, hoặc nhóm đối tượng mình đại diện.

Những người xây dựng chính sách cuối cùng phải quyết định chính sách dựa trên các ràng buộc về luật pháp và thể chế, nhưng nền tảng quan trọng ít được nhắc đến là khía cạnh đạo đức của chính sách. Nó đặt ra câu hỏi một chính sách như thế nào, bao gồm cả quá trình xây dựng và nội dung của chính sách, thì được gọi là tử tế?

Trả lời tại hội thảo, ông Nguyễn Minh Thuyết cho rằng: " Việc đặt ra vấn đề về sống tử tế như thế nào, thế nào là con người tử tế, hành động tử tế, chính sách tử tế là vô cùng cần thiết. Tử tế gồm có hai nghĩa: nghiêm chỉnh, đàng hoàng và có lòng tốt. Có cơ quan đề ra chính sách theo ý nghĩa hai là chính sách có lòng tốt nhưng lại mất đi vế thứ nhất là không đàng hoàng và không nghiêm chỉnh.

Tấm lòng thì tử tế nhưng không nghiêm cứu nghiêm chỉnh nên chính sách cũng không tử tế. Trong một xã hội khi một nhóm nhất định tranh lấy quyền lực cho mình thì các những nhóm người khác sẽ bị thiệt như thế việc đề ra chính sách sẽ được coi là không tử tế. Chính sách tử tế là một chính sách phục vụ được đông đảo lợi ích của nhân dân. Chính sách tử tế dựa trên hai tiêu chí: thứ nhất là dựa trên quyền lợi của người dân, thứ hai là để ý đến những nhóm thiểu số trong xã hội- nhóm người có ít tiếng nói trong xã hội."

 Những người tham gia cảm thấy tâm đắc với câu trả lời của các diễn giả.

Tại buổi tọa đàm, bà Nguyễn Bích Tâm đã nêu ra các bước để hình thành ra chính sách gồm: đánh giá thực trạng; xây dựng, ban hành chính sách và thực thi chính sách. Ở Việt Nam thì cả ba bước trên đều đang gặp khó khăn. Trong đó, để đánh giá được tốt thực trạng thì cần tìm hiểu thực trạng, nguyên nhân  triệu chứng của chính thực trạng đó, cách giải quyết các nguyên nhân đó, sau đó căn cứ vào nghị quyết của Đảng và thực tế của người  dân để đề ra chính sách.

Nhiều ý kiến tham gia đóng góp tại hội thảo.

Đã có rất nhiều những ý kiến, chia sẻ, đóng góp của các thành viên tham gia trong hội thảo về việc tử tế và xây dựng chính sách tử tế cũng như quy trình để ban hành ra được những chính sách tử tế hơn trong tương lai.  Đồng thời mang đến những câu chuyện xoay quanh những cơ hội, thách thức, khó khăn và thuận lợi trong quá trình xây dựng chính sách, vận động chính sách cho các nhóm thiệt thòi trong xã hội.