Công nghệ khiến Lukaku và ĐT Bỉ thua "sốc" Slovakia thế nào?

Trái bóng Fussballliebe EURO 2024 hiện đại bậc nhất hiện nay

Trong trận đấu với đội bóng được đánh giá "cửa dưới" Slovakia đêm qua, ĐT Bỉ đã bị dẫn trước từ phút thứ 7 (Ivan Schranz ghi bàn cho Slovakia) sau sai lầm "chết người" của Jeremy Doku.

Khoảng thời gian sau đó, ĐT Bỉ nỗ lực tấn công tạo ra rất nhiều cơ hội ngon ăn nhưng chân sút Lukaku đã tỏ ra rất vô duyên, bỏ lỡ rất nhiều.

Cay đắng hơn cho Lukaku khi anh hai lần đưa được bóng vào lưới nhưng cả hai lần đều bị VAR vào cuộc hỗ trợ trọng tài từ chối bàn thắng.

Một lần, công nghệ bắt việt vị bán tự động (SAOT) từ chối bàn thắng của Lukaku phút 56 khi anh chỉ đứng dưới hậu vệ cuối cùng của ĐT Slovakia có nửa bước chân.

Lần thứ 2, "Connected Ball" ("bóng kết nối") lần đầu được áp dụng ở EURO 2024 từ chối bàn thắng phút 86 của Lukaku.

Lâu nay, khán giả Việt Nam và thế giới đã quá quen với VAR (Video Assistant Referee - Công nghệ Video hỗ trợ trọng tài). Công nghệ VAR bao gồm hệ thống nhiều máy quay camera từ nhiều góc độ khác nhau giúp giám sát từng chuyển động xoay quanh trái bóng, xác định các tình huống nhạy cảm: Bàn thắng hay không bàn thắng; phạt đền hay không phạt đền; xác định lỗi cần rút thẻ đỏ trực tiếp; xác định lỗi nhầm lẫn cầu thủ trên sân.

Do nhiều trận đấu có nhiều tình huống diễn ra nhanh, nhạy cảm nên tại World Cup 2022, trận ra quân bảng B giữa Anh và Iran (Anh thắng 6-2) đã xác lập kỷ lục bù giờ. Hiệp 1 bù giờ 14 phút 08 giây và hiệp 2 là 13 phút 08 giây!

Việc VAR làm gián đoạn trận đấu, gây ảnh hưởng tới cảm xúc của cả cầu thủ lẫn CĐV khiến FIFA tiếp tục phải tìm tòi, áp dụng công nghệ sao cho quá trình xử lý VAR diễn ra chính xác hơn, nhanh hơn.

Và EURO 2024 đã ghi nhận bước tiến vượt bậc trong công nghệ VAR. Cụ thể trái bóng được sử dụng tại EURO 2024 có tên Fussballliebe (tạm dịch là "Tình yêu bóng đá"), được xem như một trợ lý trọng tài trên sân nhờ sử dụng công nghệ tối tân. 

Một microchip cảm biến chuyển động gắn bên trong quả bóng sẽ gửi dữ liệu chính xác đến các trọng tài video trong phòng VAR theo thời gian thực. 

Công nghệ này có tên "Connected Ball" ("bóng kết nối", tương tự như công nghệ "máy đo tốc độ" snickometer đã áp dụng từ lâu trong môn bóng gậy - cricket), nhằm theo dõi chính xác tuyệt đối chuyển động của quả bóng. Lớp vỏ ngoài của trái bóng được gắn cảm biến nhằm xác định bóng chạm tay hay bộ phận khác của cầu thủ.

Ngoài ra, công nghệ "Connected Ball" phù hợp với các quả bóng thi đấu có vi mạch cảm biến chuyển động có thể theo dõi mọi cú chạm với tốc độ 500 lần/giây sẽ được sử dụng ở Đức sau khi được triển khai hiệu quả tại Qatar 2022. 

Nó đủ nhạy để xác định liệu bóng chạm tay trên đường tới khung thành hoặc liệu một cầu thủ có vượt qua hậu vệ cuối cùng vào đúng thời điểm bóng được đá hay không. Công nghệ này cũng kết hợp dữ liệu vị trí cầu thủ với AI và góp phần vào công nghệ việt vị bán tự động (SAOT) của UEFA.

Cụ thể, trong tình huống Lukaku bị từ chối bàn thắng phút 86, công nghệ "Connected Ball" đã vào cuộc.

Trong pha bóng này, Lukaku không có lỗi gì khi ghi bàn. Nhưng trước khi thực hiện đường kiến tạo cho tiền đạo cho Lukaku "nhả đạn", cầu thủ chạy cánh Lois Openda mới vào thay người hai phút trước đó còn rất khoẻ, trong quá trình bứt tốc loại bỏ hậu vệ Slovakia, đã để bóng chạm tay.

Trọng tài đã kiểm tra VAR và sử dụng thông tin từ công nghệ "Connected Ball" để đưa ra quyết định hủy bỏ bàn thắng. Đồ họa cụ thể của công nghệ này cũng được nhà đài gửi đến khán giả xem truyền hình.

Nhìn chung, việc áp dụng thêm công nghệ giúp các trọng tài xử lý các tình huống chính xác, minh bạch hơn. Các tình huống xem xét, tham khảo VAR nhanh hơn và đến lúc này tại EURO 2024, hiệp 2 trận đấu giữa Pháp và Áo được ghi nhận là có thời gian bù giờ nhiều nhất là 9 phút (trận đấu kéo sang phút thứ 10 trọng tài thổi còi hết giờ). Còn đa số các trận đã diễn ra, thời gian bù giờ mỗi hiệp chỉ từ 2 đến 5 phút.

Cái lợi của công nghệ như vậy là đã rõ, nhưng cũng có những ý kiến trái chiều không ủng hộ VAR vì nó làm gián đoạn trận đấu, triệt tiêu cảm xúc của mỗi trận bóng đá. Minh chứng là ba CLB , Wolverhampton, Nottingham Forest và Fulham tại Giải Ngoại hạng Anh 2023/2024 đã phản đối ý tưởng tiếp tục dùng VAR mùa tới. 

Nhưng nhìn chung, đa số các CLB Ngoại hạng Anh vẫn ủng hộ VAR và Ban tổ chức Ngoại hạng Anh cũng ủng hộ quan điểm này vì lo ngại việc thiếu VAR sẽ dẫn đến nhiều quyết định sai lầm hơn của các trọng tài.