Crimea đang định hình là chiến trường quyết định cuộc chiến Nga-Ukraine

 Tương tự như vậy, người đứng đầu NATO Jens Stoltenberg gần đây đã cảnh báo rằng cuộc chiến đã bước vào một "giai đoạn quyết định".

Giai đoạn mới này của cuộc chiến có thể đưa cuộc chiến đến một lãnh thổ quan trọng đối với khả năng quân sự của Nga ở Ukraine và được Tổng thống Nga Vladimir Putin yêu mến: Đó là Crimea.

Bán đảo Biển Đen sáp nhập vào Nga năm 2014, đóng vai trò là bệ phóng cho cuộc tấn công của Nga vào Ukraine hồi tháng 2 năm ngoái và giúp mở đường cho các lực lượng Nga chiếm một phần đáng kể ở miền nam Ukraine. Crimea tiếp tục là cứ điểm tấn công của máy bay và tàu chiến Nga không kích Ukraine.

"Địa hình quyết định cho cuộc chiến này là Crimea. Ukraine biết rằng họ không thể chấp nhận việc Nga giữ quyền kiểm soát Crimea", Trung tướng về hưu Ben Hodges, cựu chỉ huy Lục quân Mỹ ở châu Âu nói với Insider.

Ông nói thêm: "Trong vài tháng tới, Ukraine sẽ đặt ra các điều kiện để giải phóng Crimea", đồng thời nhấn mạnh rằng đất nước này sẽ "không bao giờ an toàn, hoặc có thể xây dựng lại nền kinh tế chừng nào Nga còn giữ Crimea".

Bán đảo Crimea đóng vai trò là tuyến đường cung cấp quan trọng cho quân đội Nga. Bán đảo có diện tích tương đương bang Massachusetts, là nơi đặt một số căn cứ quân sự và hạm đội Biển Đen của Nga.

Crimea — bị Đế quốc Nga sáp nhập dưới thời Catherine Đại đế vào năm 1783 — cũng có tầm quan trọng mang tính biểu tượng lớn đối với Putin, khi ông nhiều lần gắn cuộc chiến của Nga ở Ukraine với quá khứ. Ông Putin từng gọi Crimea là "thánh địa" của Nga. 

Cuộc chiến giành lại Crimea có thể cực kỳ đẫm máu, trong bối cảnh cuộc chiến đang diễn ra đã dẫn đến thương vong lớn cho cả hai bên. Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Mark Milley, người luôn khẳng định rằng các cuộc đàm phán là cần thiết để chấm dứt chiến tranh, hồi tháng 11 cho biết khả năng Ukraine hất cẳng Nga khỏi Crimea "về mặt quân sự là không cao".

Nhưng dường như ngày càng có nhiều chuyên gia quân sự tin rằng việc giành lại Crimea là điều cấp thiết đối với sự tồn tại lâu dài của Ukraine, và cho rằng các lực lượng Ukraine đã cho thấy họ có khả năng hoàn thành công việc. Một chiến dịch đe dọa chống lại Crimea cũng có thể tăng cường sức mạnh đàm phán của Kiev trong bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào trong tương lai.

Andriy Zagorodnyuk, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, gần đây đã viết trên tạp chí Foreign Affairs: "Chừng nào bán đảo còn nằm trong tay Điện Kremlin, thì Ukraine – và người dân Ukraine – không thể thoát khỏi sự tấn công của Nga".

"Sau nhiều tháng liên tiếp giành được thắng lợi trên chiến trường, rõ ràng là Ukraine có khả năng giải phóng Crimea",  Zagorodnyuk tiếp tục nói, đồng thời nói thêm, "Do đó, Ukraine nên lên kế hoạch giải phóng Crimea—và phương Tây nên lên kế hoạch giúp đỡ".

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng đã cam kết sẽ "trục xuất các lực lượng Nga ra khỏi tất cả các lãnh thổ bị chiếm đóng, bao gồm cả Crimea". Với một cuộc tấn công mới của Nga dự kiến sẽ bắt đầu trong tương lai gần và mong muốn mãnh liệt giành lại quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, Kiev đã thúc đẩy mạnh mẽ các loại vũ khí tiên tiến hơn từ phương Tây.

"Crimea là đất của chúng tôi, là lãnh thổ của chúng tôi, là biển và núi của chúng tôi. Hãy đưa vũ khí cho chúng tôi và chúng tôi sẽ lấy lại đất của chúng tôi", ông Zelensky nói qua liên kết video tại cuộc họp thường niên của Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos trong tháng này.

Tuần này, Mỹ và Đức tuyên bố sẽ gửi xe tăng Leopard và M1 Abrams tiên tiến tới Ukraine, đáp ứng một yêu cầu lớn. Ukraine đã nhấn mạnh rằng xe tăng sẽ là cần thiết để giành lại quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng mà người Nga đã khai thác và có khả năng bảo vệ bằng mạng lưới chiến hào.

Tổng thống Joe Biden ngày 25/1 cho biết Mỹ sẽ cung cấp cho Ukraine 31 xe tăng M1 Abrams. Trước thông báo này, một quan chức cấp cao của chính quyền nói với các phóng viên rằng các xe tăng được cung cấp không chỉ để củng cố khả năng phòng thủ của Ukraine mà còn giúp nước này có khả năng giành lại "lãnh thổ có chủ quyền". Quan chức này cho biết điều này bao gồm cả Crimea.

Tổng thống Biden cũng cho biết: "Khi mùa xuân đang đến, các lực lượng Ukraine đang nỗ lực bảo vệ lãnh thổ mà họ nắm giữ và chuẩn bị cho các cuộc phản công bổ sung. Để giải phóng vùng đất của họ, Ukraine cần có khả năng chống lại các chiến thuật và chiến lược đang phát triển của Nga trên chiến trường trong thời gian rất gần".

Một số chuyên gia quân sự hàng đầu cho rằng sự e ngại của phương Tây đối với các loại vũ khí khác nhau đang kéo dài cuộc chiến và cản trở khả năng của Ukraine trong cuộc chiến chống  Nga vào thời điểm then chốt.

"Các đồng minh chỉ đơn giản là phải ngừng cách tiếp cận 'cung cấp cho họ một phần những gì họ cần, chậm hơn mức họ cần'. Cách tiếp cận này đã diễn ra quá lâu rồi. Ukraine cần nhiều hệ thống phòng không, xe tăng và pháo tầm xa hơn — và tên lửa để làm những gì cần thiết", Trung tướng Lục quân Mỹ đã nghỉ hưu James Dubik, hiện là thành viên cao cấp tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh, đã viết trong một bài bình luận gần đây cho The Hill.

Hodges nói, cung cấp xe tăng cho Ukraine là "rất quan trọng", trước khi nói thêm rằng "chúng chỉ là một phần trong nỗ lực tổng thể cần thiết để Ukraine giành chiến thắng, đánh bại các lực lượng Nga và buộc họ phải rời khỏi Crimea". Để đánh bật Nga khỏi Crimea, Hodges nhấn mạnh rằng Ukraine sẽ cần vũ khí tấn công chính xác tầm xa như tên lửa ATACMS tầm xa có thể được bắn từ bệ phóng HIMARS gắn trên xe tải.

Giành lại Crimea có thể đạt được bằng cách cô lập bán đảo thông qua các cuộc tấn công trên không và trên bộ nhằm cắt đứt và phá vỡ các liên kết chính của Nga với Crimea đó chính là cầu Kerch, vốn đã bị Ukraine phá hoại.

Một khi Crimea bị cô lập, Ukraine sẽ cần triển khai "một loạt các hệ thống tầm xa chống lại các cơ sở và nhóm của Nga bị lộ ở Crimea, khiến họ không thể kiểm soát được và buộc họ phải rời đi", Hodges nói thêm.

Điều đó nói rằng, chính quyền Biden cho đến nay đã đẩy lùi việc cung cấp cho Ukraine các hệ thống tên lửa tầm xa có thể được sử dụng để tấn công bên trong Nga hoặc tiếp cận một số cơ sở nhất định ở Crimea. Hodges cho biết việc chính phủ Mỹ không sẵn sàng cung cấp vũ khí tầm xa đã cung cấp hiệu quả "nơi trú ẩn" cho các hệ thống của Nga ở Crimea và những nơi khác đang "giết người Ukraine vô tội".

'Chúng tôi đã vượt qua một ngưỡng'

Nếu Ukraine chuyển sang chiếm lại Crimea, điều này có thể làm dấy lên những lo ngại rằng Putin có thể chuyển sang vũ khí hạt nhân. Putin đã thực hiện một số mối đe dọa hạt nhân kể từ khi chiến tranh bắt đầu, thề sẽ bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của Nga.

Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích quân sự hàng đầu đã nhiều lần nói rằng các mối đe dọa hạt nhân của Putin phần lớn được thiết kế để ngăn chặn sự ủng hộ của phương Tây đối với Ukraine, và nghi ngờ khả năng ông sẽ thực sự sử dụng một loại vũ khí như vậy. Ukraine đã đẩy các lực lượng Nga ra khỏi các khu vực mà Putin hiện tuyên bố là một phần của Nga, chẳng hạn như Kherson, mà không phải đối mặt với phản ứng hạt nhân. Và các tài sản của Nga ở Crimea, bao gồm cả các căn cứ không quân, đã trở thành mục tiêu tấn công của Ukraine.

Dara Massicot, một nhà nghiên cứu chính sách cấp cao tại RAND Corporation, gần đây đã nói với New York Times: "Có nhiều sự rõ ràng hơn về khả năng chịu đựng thiệt hại và các cuộc tấn công của họ. "Crimea đã bị tấn công nhiều lần mà không có sự leo thang lớn nào từ Điện Kremlin."

Khi mọi thứ ổn định, có một cơ hội mong manh là Nga và Ukraine sẽ tổ chức các cuộc đàm phán hoặc đàm phán để chấm dứt chiến tranh. Quyết định sáp nhập 4 vùng lãnh thổ của Ukraine vào tháng 9 của Putin, bất chấp thực tế là các lực lượng Nga không chiếm đóng hoàn toàn các vùng này, đã thực sự "ném khả năng đàm phán ra ngoài cửa sổ". Ukraine đã thể hiện rõ ràng rằng họ sẽ không đồng ý với bất kỳ thỏa thuận nào yêu cầu nước này nhượng lại lãnh thổ cho Nga và rất khó có khả năng Moscow sẽ từ bỏ các yêu sách lãnh thổ mới của mình ở Ukraine.

Nói tóm lại, cuộc chiến sẽ tiếp tục và sự tham gia của phương Tây vào cuộc chiến quá sâu đến mức không thể quay đầu lại.

"Không nói ra, và có thể không biết, chúng ta đã vượt qua ngưỡng cửa. Bây giờ, đối với phương Tây, một thất bại của Ukraine là không thể chấp nhận được", Dara nói. "Chúng tôi đã làm được rất nhiều điều nên chiến thắng của Nga sẽ là một thất bại thực sự của phương Tây, và tôi nghĩ phương Tây sẽ không chấp nhận điều đó".

×