Dán một con tem nhỏ, quét nhẹ trên điện thoại là "truy" tận vườn, nông dân Gia Lai bán nông sản nhàn tênh

Khách “ăn” quả cả năm nhờ gốc dừa có mã QR

Trên mảnh đất hơn 1ha tại xã Hoà Hội, tỉnh Gia Lai, anh Lưu Anh Vũ đã chuyển mình từ người trồng mì (sắn), đậu phộng (lạc) sang làm “nông dân số”. “Trồng dừa xiêm không tốn quá nhiều công sức và chi phí. Điểm đặc biệt, trong thời gian đầu khi cây chưa tạo tán lớn, có thể trồng xen canh các loại cây trồng khác như cây đậu phộng, hoặc trồng cỏ nuôi bò, thả gà… để tăng thu nhập” - anh Vũ nói.

Từ cây dừa trĩu quả ở xã Hoà Hội đến giỏ trái cây chuẩn VietGAP ở Ân Tín, việc gắn mã QR không chỉ là giải pháp truy xuất nguồn gốc, minh bạch thông tin, xây dựng nền nông nghiệp thông minh mà còn là cách để người nông dân gửi thông tin tới người tiêu dùng rằng: “Sản phẩm của tôi an toàn, có nguồn gốc rõ ràng và bạn có thể kiểm chứng bất cứ lúc nào”.

Năm 2024, anh Lưu Anh Vũ chính thức triển khai mô hình "cây dừa nhà tôi". Tùy vào giống, độ tuổi, mỗi cây dừa trong mô hình của anh Vũ bán giá khác nhau. Mô hình này không chỉ giúp người trồng dừa yên tâm sản xuất với giá bán ổn định mà còn mang đến cho người tiêu dùng sản phẩm rõ nguồn gốc và dịch vụ giao hàng tận nhà. Mô hình này độc lạ bởi khách hàng có thể mua luôn cả cây trong vòng 1 năm với giá ổn định. Trên những thân cây dừa được gắn mã QR định danh, bao gồm thông tin về giống cây, tuổi đời, giá bán và thời gian trồng.

Khách hàng có thể tham quan, lựa chọn cây dừa ưng ý và đặt mua. Nếu khách hàng “chốt”, trên bảng sẽ có tên người mua và số điện thoại liên hệ.

Hiện tại, vườn dừa của anh Vũ có hơn 100 cây, trong đó 70 cây đã cho quả và được khách hàng đăng ký mua trọn gói với giá từ 800.000 - 1.000.000 đồng/cây/năm.

Khách hàng được hưởng toàn bộ số trái trên cây trong 1 năm, khoảng 100 - 120 trái/năm.

Khi cây dừa cho trái, đến thời điểm uống nước, chủ vườn sẽ gọi điện thông báo cho khách hàng. Nếu khách hàng muốn trải nghiệm, có thể đến tận vườn để hái và chở về, còn không chủ vườn sẽ hái và chở đến giao tận nhà.

Với mô hình này, giá cả ổn định và chất lượng sản phẩm được đảm bảo nhờ phương pháp chăm sóc hữu cơ. Trước đây, mỗi cây dừa chỉ cho 80 quả/năm, nhưng hiện nay có thể đạt 100 - 120 quả/năm với giá bán 8.000 đồng/quả, cao hơn giá thương lái thu mua bên ngoài.

“Qua khảo sát, người tiêu dùng tỏ ra rất hài lòng với sản phẩm, bởi trái dừa được chăm sóc theo hướng hữu cơ nên cho chất lượng trái tốt, nước ngọt thanh, mát” - anh Vũ nói.

Từ trái cây đặc sản đến... lên sàn thương mại điện tử

Không chỉ riêng cây dừa, nhiều loại nông sản chủ lực vùng trung du huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định trước đây (nay thuộc tỉnh Gia Lai) như: bưởi da xanh, trà Gò Loi, quýt, dưa lưới... cũng đang được gắn mã QR truy xuất nguồn gốc. Đây là kết quả từ nỗ lực số hóa ngành nông nghiệp của địa phương, với mục tiêu không chỉ kiểm soát chất lượng mà còn quảng bá và bảo vệ thương hiệu nông sản vùng miền.

Ông Nguyễn Văn Phước - một hộ trồng bưởi VietGAP tại xã Vạn Đức, khẳng định mã QR giúp ông giữ giá tốt, tránh bị thương lái ép giá: “Bưởi tôi trồng không dùng phân hóa học, thuốc trừ sâu nên chất lượng cao. Mã QR giúp khách biết rõ nguồn gốc, yên tâm hơn và họ đến tận vườn đặt mua”.

Còn tại HTX Nông nghiệp Thanh niên Hoài Ân, các loại trái cây đặc sản được thu mua từ nông dân có gắn mã QR, trước khi đưa lên sàn thương mại điện tử. Đặc biệt, HTX này cũng trực tiếp sản xuất các loại nông sản như: ổi, bầu, bí, dưa hấu… theo hướng sạch hữu cơ, tất cả nông sản đều có chứng nhận VietGAP và gắn mã QR.

Từ đầu năm đến nay, HTX Nông nghiệp Thanh niên Hoài Ân đã tiêu thụ gần 30 tấn bưởi, trong đó lượng lớn bán tại siêu thị Co.opmart, các cửa hàng nông sản sạch ở Đà Nẵng và nhiều tỉnh thành phía Bắc.

“Từ tháng 7, khi bắt đầu vào vụ chính, chúng tôi liên kết với bưu điện để tập huấn nông dân cách đưa sản phẩm lên sàn. Chỉ với mã QR, người mua ở Hà Nội hay TP.HCM đều biết vườn nào trồng, ngày nào thu hoạch, chất lượng ra sao”, anh Thái Thành Việt - thành viên HTX Nông nghiệp Thanh niên Hoài Ân cho biết.

Mã QR là một trong các yếu tố để minh bạch nguồn gốc, xuất xứ, toàn bộ quá trình sản xuất nông sản của nông dân. Càng minh bạch, mức độ tín nhiệm của người mua hàng càng tăng, từ đó đưa tới các giá trị khác.

Ông Phạm Minh Trung (xã Hoài Ân) phấn khởi: "Trước đây, tới vụ thu hoạch bưởi, bà con thường bị thương lái ép giá thấp, đã vậy họ còn chọn lựa quả to, đẹp mới mua. Nhưng khi có HTX Nông nghiệp Thanh niên Hoài Ân, HTX đã thu mua cả vườn không kể to nhỏ hay xấu đẹp, thậm chí bưởi loại 1 giá còn cao hơn so với trước".

Ông Trung cho biết thêm, ngoài thu mua hết bưởi cho bà con thoát cảnh "buôn gánh, bán bưng", thành viên HTX còn tư vấn cách chăm sóc bưởi sau thu hoạch sao cho tốt. Thậm chí, gia đình nào thiếu nhân công cắt tỉa cành, thành viên HTX sẽ hỗ trợ làm và tính theo công lao động phổ thông chứ không tính công của kỹ thuật.

Theo ông Trung, trồng bưởi không khó nhưng thời điểm cây đơm hoa kết trái thì rất tốn công. "Khi bưởi kết trái phải dùng túi nylon bọc từng trái để tránh ong vàng đốt thối, khi bưởi lớn lại phải tháo bọc nylon ra để cho da bưởi mướt và xanh. Bưởi được bọc bao nylon thì đảm bảo sạch, không phun thuốc gì cả" - ông Trung nói.

Không còn là khẩu hiệu, chuyển đổi số trong nông nghiệp ở Gia Lai đang được hiện thực hóa từng bước, góp phần mạnh mẽ vào Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Nông dân vùng trung du đã quen dần với việc sử dụng nhật ký điện tử, ghi chép số liệu bằng ứng dụng thay vì sổ tay. Các vùng trồng được cấp mã số, toàn bộ dữ liệu được số hóa để quản lý tập trung, phục vụ công tác truy xuất và bảo vệ thương hiệu.

Ông Nguyễn Hùng (50 tuổi, phường Quy Nhơn Nam) - một người tiêu dùng thường xuyên mua nông sản online, chia sẻ: “Chỉ mất vài giây quét mã QR, tôi biết được toàn bộ thông tin về sản phẩm. Trong thời buổi thật giả lẫn lộn, đây là biện pháp rất cần thiết để bảo vệ người tiêu dùng”.

×