Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận
Khi nhấn đăng nhập đồng nghĩa với việc bạn đã đồng ý với điều khoản sử dụng của báo Dân Việt
Đăng nhập
Họ và tên
Mật khẩu
Mã xác nhận
Đăng ký
Xin chào, !
Bạn đã đăng nhập với email:
Đăng xuất
Vì vậy, tháng 6/1967, McNamara ra lệnh tiến hành một nghiên cứu toàn diện về quá trình tham gia của Mỹ vào cuộc chiến Việt Nam. Bản nghiên cứu có tên “Quan hệ Mỹ - Việt Nam 1945 - 1967”. Sỹ quan Lầu Năm Góc Mort Halperin, người sau này phụ trách công tác giám sát quá trình nghiên cứu kể lại: “Chúng tôi tới RAND để tuyển những người từng kinh qua nghiên cứu lịch sử. Tất nhiên, một trong số những người chúng tôi tuyển là Ellsberg”. Ngoài đáp ứng yêu cầu trên, người tham gia cần có kỹ năng phân tích nhạy bén, có khả năng phân chia các nhóm vấn đề và đề xuất những điểm mấu chốt cần nghiên cứu. Một tiêu chí có thêm càng tốt: Đó là đã từng phục vụ tại Việt Nam. Và đáp ứng những yêu cầu này không ai tốt hơn Ellsberg.
Tháng 8/1969, Ellsberg bắt đầu đọc những trang đầu tiên của Tài liệu Lầu Năm Góc. Hiểu được cuộc chiến từ giai đoạn khởi đầu đã ảnh hưởng tới ông một cách ghê gớm. Nó thay đổi toàn bộ cảm nhận của Ellsberg về tính hợp pháp của cuộc chiến.
Với bản tài liệu mật trong tay, Ellsberg hiểu rằng “các tổng thống đều muốn tránh vết nhơ bị mất Đông Dương vào tay Cộng sản trong nhiệm kỳ của mình”. Nếu không có bàn tay của Mỹ thọc vào, ban đầu là gián tiếp và sau đó là trực tiếp, cuộc xung đột tại Việt Nam sẽ không tàn khốc như những gì đã diễn ra suốt từ thập kỷ 1940. Sẽ không có cuộc chiến nào sau năm 1954 nếu Mỹ và tay chân ngụy quyền tại Việt Nam được Mỹ tài trợ không quyết tâm đi ngược lại và phá hoại quá trình giải quyết chính trị bằng tổng tuyển cử như đã cam kết trong Hiệp định Giơnevơ. Ellsberg hiểu rằng ngay từ đầu, sự tham chiến của Mỹ tại Việt Nam đã là một tội ác, được bốn đời tổng thống thực hiện, và giờ đây tổng thống thứ năm đang tiếp tục nối tay cho chuỗi sai lầm không biết bao giờ mới chấm dứt này. Hàng trăm ngàn người bị lính Mỹ giết hại thực sự là một tội ác giết người phi lý. Tội ác đó phải được ngăn chặn. Ellsberg kết luận, trong cuộc chiến này không phải người Mỹ “đứng về phe phi nghĩa”, mà chính họ “là phe phi nghĩa”.