Dự án Phân hiệu Kiên Giang - ĐH Nha Trang lãng phí gần 100 tỷ đồng, kiến nghị xử lý trách nhiệm Bộ trưởng Bộ GD&ĐT

Nhiều tồn tại, vi phạm nghiêm trọng trong quá trình quản lý, thực hiện

Dự án Phân hiệu Kiên Giang – Trường Đại học Nha Trang được Thủ tướng Chính phủ giao Bộ GD&ĐT chỉ đạo triển khai tại Văn bản số 4850 ngày 29/8/2007.

Ngày 31/10/2008, Bộ GD&ĐT phê duyệt dự án với tổng mức đầu tư 1.223,2 tỷ đồng, trong đó giai đoạn 1 từ năm 2008 đến 2011 là 526,2 tỷ đồng, sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước và các nguồn vốn hợp pháp khác. Thời gian thực hiện dự án ban đầu được xác định từ năm 2008 đến năm 2015.

Trong quá trình triển khai, dự án được điều chỉnh kéo dài thời gian thực hiện hai lần. Cụ thể, tại Quyết định số 175 ngày 18/01/2016, thời gian thực hiện dự án được điều chỉnh từ năm 2008 đến năm 2020; tại Quyết định số 1144 ngày 01/4/2021, dự án tiếp tục được gia hạn đến năm 2022. Từ năm 2023 đến nay, Bộ GD&ĐT chưa ban hành quyết định điều chỉnh thời gian thực hiện dự án.

Chủ đầu tư dự án trong giai đoạn từ năm 2008 đến ngày 31/1/2016 là Trường Đại học Nha Trang; từ ngày 1/2/2016 đến nay là Trường Đại học Kiên Giang.

Theo kết luận thanh tra, sau khi dự án được phê duyệt, Bộ GD&ĐT, Trường Đại học Nha Trang và Trường Đại học Kiên Giang đã có nhiều cố gắng trong việc tổ chức triển khai thực hiện.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện dự án kéo dài hơn rất nhiều so với kế hoạch ban đầu. Thời gian thực hiện theo quyết định phê duyệt là 7 năm (2008 - 2015) nhưng phải điều chỉnh, gia hạn lên tới 14 năm (2008 - 2022).

Đến hết năm 2022, dự án đã giải ngân 1.097,7 tỷ đồng, đạt 89,74% tổng mức đầu tư. Giá trị khối lượng hoàn thành được nghiệm thu là 1.153,5 tỷ đồng, tương đương 94,3% tổng mức đầu tư.

Dự án đã hoàn thành, nghiệm thu và đưa vào sử dụng 14 công trình, một số công trình còn lại phải dừng triển khai theo Văn bản số 3111 ngày 19/7/2022 của Bộ GDĐT.

Mặc dù đạt tỷ lệ giải ngân và khối lượng hoàn thành cao, dự án vẫn không thể hoàn tất đúng tiến độ, phát sinh nhiều tồn tại, vi phạm nghiêm trọng trong quá trình quản lý, thực hiện.

Cụ thể, theo kết luận thanh tra, ngay từ khâu lập, thẩm định và phê duyệt dự án đã có nhiều nội dung không đúng quy định, làm tăng tổng mức đầu tư 169,325 tỷ đồng, chủ yếu do chi phí dự phòng trượt giá được tính toán không phù hợp.

Cụ thể, báo cáo thẩm định dự án thiếu nội dung tổng hợp ý kiến các cơ quan liên quan, không có nhận xét, đánh giá đầy đủ theo hướng dẫn. Bộ GD&ĐT phê duyệt dự án khi chưa thực hiện thẩm định tổng mức đầu tư, chưa xác định rõ tỷ lệ từng nguồn vốn, dẫn đến không bảo đảm cân đối đủ vốn để thực hiện dự án đúng tiến độ, vi phạm quy định của Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Theo cơ quan thanh tra, việc điều chỉnh thời gian thực hiện dự án hai lần vào các năm 2016 và 2021 đều không đúng quy định của Luật Xây dựng và Luật Đầu tư công.

Các lần điều chỉnh này không thuộc trường hợp được phép điều chỉnh dự án, không được thẩm định trước khi phê duyệt, dẫn đến việc không xác định rõ thứ tự ưu tiên, tiến độ hoàn thành các công trình, hạng mục công trình cũng như không xác định chi tiết cơ cấu từng nguồn vốn.

Ngoài ra, trong quá trình thi công xây lắp, có 10/17 hợp đồng bị chậm tiến độ từ 5 đến 43 tháng so với hợp đồng đã ký, chiếm gần 74% tổng giá trị các hợp đồng xây lắp.

Chủ đầu tư và các nhà thầu ký phụ lục điều chỉnh tiến độ khi chưa xác định rõ trách nhiệm của từng bên, vi phạm các quy định của pháp luật về quản lý hợp đồng trong hoạt động xây dựng. Chủ đầu tư còn điều chỉnh giá hợp đồng vượt giá gói thầu khi chưa được Bộ GD&ĐT cho phép, vi phạm quy định của Luật Xây dựng qua các thời kỳ.

Dự án gây lãng phí gần 100 tỷ đồng

Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ còn phát hiện, Bộ GD&ĐT đã bố trí vốn cho dự án nhiều năm thấp hơn giá trị khối lượng hoàn thành, bố trí vốn dàn trải, không tập trung, không thực hiện đầy đủ trách nhiệm của người quyết định đầu tư.

Hệ quả là dự án chậm tiến độ kéo dài, phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản, vi phạm Chỉ thị số 07/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản.

Tổng số nợ đọng xây dựng cơ bản của dự án tính đến ngày 01/7/2025 khoảng 54,63 tỷ đồng. Trong khi đó, thời gian thực hiện dự án đã kết thúc vào năm 2022, tổng vốn trung hạn giai đoạn 2021-2025 của dự án đã được cấp hết.

Những vi phạm nêu trên đã dẫn đến hành vi gây lãng phí trong đầu tư xây dựng theo quy định của Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2013. Giá trị lãng phí tạm tính được xác định khoảng 99,68 tỷ đồng.

Thanh tra Chính phủ nhận định, các sai phạm tại dự án có trách nhiệm của nhiều cơ quan, tổ chức và cá nhân liên quan qua các thời kỳ. Trong đó, Bộ GD&ĐT với vai trò là cơ quan chủ quản dự án chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong công tác chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, dẫn đến việc các vi phạm không được phát hiện và chấn chỉnh kịp thời.

Trường Đại học Nha Trang, Ban Quản lý dự án, các đơn vị tư vấn và nhà thầu liên quan đã để xảy ra nhiều thiếu sót trong quá trình lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện dự án.

Việc buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra, giám sát thường xuyên được xác định là nguyên nhân chính khiến các sai phạm kéo dài nhiều năm, ảnh hưởng đến tiến độ và hiệu quả sử dụng vốn ngân sách nhà nước.

Từ kết quả thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ GD&ĐT tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm trách nhiệm của Bộ trưởng, Thứ trưởng được phân công phụ trách dự án qua các thời kỳ.

Đồng thời, yêu cầu Bộ GDĐT khẩn trương xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản, sớm hoàn thành dự án.

Bên cạnh đó, tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các đơn vị chức năng, lãnh đạo Trường Đại học Nha Trang, Trường Đại học Kiên Giang, Ban Quản lý dự án và cá nhân liên quan...

×