Giá ca cao tăng, vì sao Đắk Lắk không trồng ồ ạt?

Phát triển bền vững cây ca cao tại Đắk Lắk

Trong năm 2025, thị trường ca cao chứng kiến mức tăng giá chưa từng có. Giá hạt ca cao khô liên tục leo thang, có thời điểm chạm ngưỡng 240.000 – 260.000 đồng/kg (thời điểm tháng 5/2025), cao gấp nhiều lần so với giai đoạn trước.

Tuy nhiên, tại Đắk Lắk - một trong những vùng có điều kiện sinh thái phù hợp với cây ca cao - ngành nông nghiệp địa phương chủ trương không phát triển ồ ạt, mà tập trung vào chiều sâu, lấy chất lượng và liên kết chuỗi làm trọng tâm.

Bà Võ Thị Ngọc Ánh, đại diện Công ty TNHH Ca cao Nam Trường Sơn, cho biết thực tiễn sản xuất cho thấy ca cao là cây trồng có hiệu quả kinh tế ổn định nếu được đầu tư và chăm sóc đúng kỹ thuật.

“Sau khoảng 3-4 năm trồng, cây bắt đầu cho thu hoạch và có thể khai thác liên tục từ 20-25 năm. Năng suất bình quân đạt từ 1,5-2,5 tấn hạt khô/ha/năm; trong điều kiện thâm canh tốt, năng suất và chất lượng còn cao hơn.

Chi phí đầu tư cho ca cao ở mức hợp lý, trong khi giá ca cao những năm gần đây có xu hướng tăng, qua đó nâng cao hiệu quả kinh tế và tính ổn định cho nông dân.

Đặc biệt, khi hạt ca cao được thu hoạch, lên men, phơi sấy đúng quy trình, chất lượng được cải thiện rõ rệt, giá bán tăng đáng kể. Đây chính là tiền đề quan trọng để chuyển từ tư duy sản xuất thô sang nâng cao giá trị gia tăng và phát triển chuỗi sản phẩm bền vững”, bà Ánh chia sẻ.

Theo bà Võ Thị Ngọc Ánh, doanh nghiệp xác định phát triển vùng nguyên liệu gắn với liên kết chuỗi là hướng đi chiến lược, lâu dài, với phương châm “đồng hành cùng nông dân - phát triển cùng vùng nguyên liệu”.

Đại diện Công ty TNHH Cacao Land cho biết, theo phân tích của Công ty MRFR (Công ty nghiên cứu thị trường Market Research Future – Anh Quốc), quy mô thị trường hạt ca cao đạt 17,17 tỷ USD vào năm 2024.

Ngành công nghiệp hạt ca cao dự kiến sẽ tăng trưởng từ 18,43 tỷ USD vào năm 2025 lên 37,28 tỷ USD vào năm 2035, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 7,3% trong giai đoạn dự báo 2025 - 2035, cho thấy tiềm năng rất lớn của ngành ca cao.

Theo bà Đoàn Thị Kim Xuyến, Giám đốc Công ty TNHH Ca cao Land, giá trị lớn nhất của cây ca cao không chỉ nằm ở hạt thô, mà ở khả năng chế biến sâu và xây dựng thương hiệu. Hiện nay, thị trường thế giới đang gia tăng mạnh nhu cầu đối với các sản phẩm sô-cô-la cao cấp, sô-cô-la thủ công, sản phẩm hữu cơ và có nguồn gốc bền vững.

Việt Nam đã được Tổ chức Ca cao Quốc tế (ICCO) công nhận là quốc gia sản xuất ca cao “hương vị đặc biệt”, mở ra cơ hội lớn để tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Tuy nhiên, để tận dụng được lợi thế này, vùng nguyên liệu ca cao tại Đắk Lắk cần được tổ chức lại theo hướng tập trung, đồng bộ về giống, kỹ thuật và quy trình sơ chế, đảm bảo truy xuất nguồn gốc.

Doanh nghiệp cũng chỉ ra những khó khăn hiện hữu như vùng trồng phân tán, liên kết giữa nông dân – hợp tác xã – doanh nghiệp chưa chặt chẽ, khiến doanh nghiệp chế biến khó chủ động nguồn nguyên liệu đạt chuẩn.

“Doanh nghiệp cần đóng vai trò ‘đầu tàu’ trong chuỗi giá trị, tham gia ngay từ khâu lựa chọn giống, chuyển giao kỹ thuật, hỗ trợ sơ chế đến bao tiêu sản phẩm.

Cùng với đó, chúng tôi đề xuất tỉnh sớm xây dựng đề án phát triển ca cao gắn với chế biến sâu, xúc tiến thương mại và xây dựng thương hiệu ca cao Đắk Lắk”, bà Xuyến đề nghị.

Ca cao Đắk Lắk giảm mạnh diện tích, tỉnh định hướng chế biến sâu

Bà Đặng Thị Thủy - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Đắk Lắk - cho biết, ca cao là cây công nghiệp lâu năm, phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của nhiều địa phương trong tỉnh, đặc biệt là các vùng đất bazan.

Trong bối cảnh thị trường ca cao thế giới đang thiếu hụt nguồn cung, nhu cầu tiêu thụ tăng ổn định, ca cao Việt Nam, trong đó có ca cao Đắk Lắk, được xếp vào nhóm sản phẩm có hương vị tốt, được nhiều thị trường cao cấp ưa chuộng.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy diện tích ca cao của tỉnh đã giảm mạnh trong những năm gần đây. Đến năm 2024, toàn tỉnh chỉ còn hơn 1.200 ha ca cao, giảm khoảng 69% so với năm 2015, sản lượng đạt hơn 1.500 tấn.

Nguyên nhân chủ yếu do sản xuất còn manh mún, hiệu quả kinh tế chưa ổn định, liên kết tiêu thụ lỏng lẻo, trong khi áp lực chuyển đổi sang các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao hơn ngày càng lớn.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Đắk Lắk cũng khẳng định, tỉnh không phát triển ca cao theo tư duy cũ hay chạy theo phong trào, mà tập trung vào chiều sâu, lấy chất lượng và liên kết chuỗi giá trị làm trọng tâm.

Theo đó, Đắk Lắk sẽ rà soát, quy hoạch vùng nguyên liệu phù hợp tại 16 xã trọng điểm đã và đang trồng ca cao; đồng thời kiểm soát chặt nguồn giống, chuyển giao kỹ thuật sản xuất đạt chuẩn, tăng cường liên kết “4 nhà” với doanh nghiệp đóng vai trò dẫn dắt, gắn với đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, chế biến sâu và phát triển ca cao theo hướng kinh tế xanh, tuần hoàn.

×