Giải mã huyền tích về pho tượng “bất khả xâm phạm” tại cổ tự nghìn năm ở Ninh Bình

Hành trình vượt 300 bậc đá khám phá chùa Bái Đính cổ

Khác với vẻ nguy nga, tráng lệ của khu Bái Đính mới, chùa Bái Đính cổ mang một nét trầm mặc, uy linh và đầy bí ẩn. Để đến được ngôi cổ tự này trên núi Đính (tỉnh Ninh Bình) du khách phải vượt qua hơn 300 bậc đá cheo leo từ cổng tam quan ở lưng chừng núi.

Ngôi chùa cổ được xây dựng theo lối kiến trúc chùa động từ thời xa xưa, không có cột trụ hay thượng điện đồ sộ, mà nằm trọn vẹn trong lòng các sơn động.

Nét kiến trúc giản dị nhưng toát lên vẻ linh thiêng, như một minh chứng cho lịch sử hơn 1.000 năm tu hành và phát triển Phật giáo tại vùng đất cố đô Hoa Lư.

Chùa Bái Đính cổ được thiền sư Nguyễn Minh Không sáng lập vào năm 1.136, gồm hai khu vực chính: Hang Sáng thờ Phật và thần, và Hang Tối (hay động Mẫu) thờ Mẫu.

Theo sử sách, hang Sáng chính là nơi thiền sư Nguyễn Minh Không phát hiện trong lúc lên núi tìm cây thuốc chữa căn bệnh "hóa hổ" cho vua Lý Thần Tông. Thiền sư đã lập am thờ Phật bên trong và đặt tên là chùa Bái Đính.

Hang Sáng có chiều dài khoảng 25 mét, rộng 5 mét và cao hơn 2 mét, là một hang động hoàn toàn tự nhiên. Điều đặc biệt, trên vách đá ngay cửa động còn khắc bốn chữ Hán do vua Lê Thánh Tông ban tặng: “Minh Đỉnh Danh Lam” (lưu danh thơm cảnh đẹp).

Bên trong động thờ Phật với ban thờ chính giữa là Tam Bảo (Phật Bảo, Pháp Bảo và Tăng Bảo). Phía sau hang là khu vực “cổng trời” dẫn đến một thung lũng, nơi đặt ban thờ thánh Cao Sơn – vị thần cai quản vùng núi Vũ Lâm, phía Nam kinh đô Hoa Lư xưa.

Bí ẩn pho tượng Thánh Cao Sơn "không chịu di chuyển" ở chùa Bái Đính

Tại khu thờ thánh Cao Sơn, pho tượng gỗ mít sơn son thếp vàng cổ kính đã gắn liền với nhiều câu chuyện huyền bí. Sự kiện đáng kinh ngạc nhất xảy ra vào năm 2007, khi nhà chùa tổ chức lễ di dời tượng gỗ để thay thế bằng tượng đồng dát vàng mới.

Ông Trương Đình Tưởng-Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Ninh Bình, người chứng kiến sự việc, kể lại: "Tượng mới được đưa về để thay thế tượng gỗ, nhưng không làm cách nào di chuyển được tượng cũ, dù các lực lượng đã dùng mọi cách như lấy xà beng để bẩy, buộc dây chão để kéo".

Đặc biệt, trong quá trình cố gắng di chuyển, trán pho tượng gỗ đã chảy ra những giọt nước như mồ hôi. Cuối cùng, việc thay thế không thành công, pho tượng gỗ vẫn yên vị tại vị trí cũ, càng làm tăng thêm tính linh thiêng, huyền bí của cổ tự hơn ngàn năm tuổi này.

Kỳ quan thạch nhũ và Mẫu Liễu Hạnh

Đối diện với hang Sáng là hang Tối, hay còn gọi là Động Mẫu, được phát hiện cách đây hơn 200 năm. Hang Tối thờ Mẫu Liễu Hạnh, Mẫu Thượng Ngàn, Mẫu Thoải cùng Ngũ vị tiên quan.

Nơi đây là một kỳ quan tự nhiên với vô số nhũ đá hình thù độc đáo như ao tiên “nhãn long ẩn sơn” (mắt rồng trong động) không bao giờ cạn nước, bức tranh đá và cây cột chống trời.

Đặc biệt hơn, trên vách trần của động Mẫu còn có hình ảnh Quan Thế Âm Bồ Tát ngự hiện ra một cách hoàn toàn tự nhiên.

Với những giá trị lịch sử, kiến trúc độc đáo và những huyền tích bí ẩn, chùa Bái Đính cổ không chỉ là nơi thờ cúng linh thiêng mà còn là một điểm đến không thể bỏ qua đối với những du khách muốn tìm về cội nguồn văn hóa, lịch sử của vùng đất cố đô.

×