Hà Tĩnh: Lão nông bị chê "gàn dở", 92 tuổi vẫn gác rừng phi lao

Lão nông "gàn dở"

Chúng tôi tìm về Xuân Hội trong một ngày cuối tháng 8, gặp cụ Lán khi đang dạo bước ở rừng phi lao. 

Mặc dù ở cái tuổi 90 nhưng trông cụ vẫn còn khỏe mạnh, minh mẫn. Mời chúng tôi vào căn nhà nhỏ xập xệ cạnh rừng phi lao, cụ lau vội mấy cái ghế nhựa đã bạc màu, rót ly nước mời khách rồi cụ kể về câu chuyện đời mình.

Cụ Lán sinh ra trong gia đình có 3 anh em. Bố cụ đã anh dũng hy sinh trong chiến tranh chống Pháp. Năm 1949, theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, chàng thanh niên 17 tuổi Nguyễn văn Lán cùng các trai làng lên đường nhập ngũ.

Chiến sĩ Lán được phân về Sư đoàn 304, đảm nhiệm vị trí chiến sĩ thông tin liên lạc khu vực các huyện miền núi phía Tây của tỉnh Thanh Hóa. Chiến đấu đến năm 1954, cụ bị thương nặng nên xuất ngũ trở về quê.

Tại địa phương, cụ được phân công vào vị trí thư ký hợp tác xã ngư nghiệp. Cùng với đó cụ tiếp tục công việc đánh bắt cá ngoài biển như một ngư dân truyền thống. Những tháng ngày đó, cụ Lán đã chứng kiến cảnh thiên tai phá nát làng quê của mình.

Dọc bờ biển đê chắn sóng còn chỉ được đắp bằng đất. Năm nào dân làng cũng phải tập trung lực lượng đắp đê. 

Nhưng cứ mùa mưa bão đến là đê lại bị vỡ, bao nhiêu tài sản của người dân bị cuốn trôi, nhiều người phải dắt díu nhau rời bỏ quê hương tha phương cầu thực.

Giữ vững tinh thần bám biển, bám quê hương, năm 1986, cụ Lán cùng vợ và các con tình nguyện làm đơn xin ra dựng lều trồng cây chắn sóng ven bờ biển Xuân Hội với mong muốn góp một phần nhỏ trong công cuộc chống thiên tai.

"Thời gian đầu, ở làng chài này, từ nhỏ đến lớn ai cũng cho tôi "điên" mới đưa vợ con ra bãi cồn tha ma, vay mượn tiền bạc để trồng cây phi lao. Họ nghĩ rằng tui bị tâm thần sau khi đi lính bị thương trở về nên mới có những hành động gàn dở như vậy" - cụ Lán cười nhớ lại.

Còn sống là còn giữ rừng

Cuộc sống nhiều khó khăn cùng với đó là sự dèm pha của thiên hạ, nhiều lúc cụ Lán cũng có ý định từ bỏ việc trồng rừng chắn cát, chắn sóng biển, nhưng nghĩ đến cái lợi lâu dài cụ lại vượt qua tất cả để tiếp tục thực hiện công việc. 

Không có nhiều tiền cụ phải trích một khoản nhỏ từ những chuyến ra khơi đánh bắt cá tôm để mua cây phi lao giống.

Anh Nguyễn Kiên (một ngư dân ở làng Xuân Hội), cho biết: "Trong làng ai cũng nghĩ cụ Lán bị điên khi bỏ nhiều công sức, tiền bạc để trồng cây phi lao. Nhưng đến thời điểm này ai cũng nhận ra tầm quan trọng mà rừng phi lao cụ đã trồng mang lại cho ngư dân và làng chài ven biển. Chúng tôi thật không biết nói gì hơn ngoài việc gửi lời cảm ơn đến ông Lán".

Thời điểm nhiều cây phi lao trồng lứa đầu có gỗ đã có nhiều người đến trao đổi "gạ" cụ Lán bán với giá mua cao nhưng cụ Lán từ chối. 

Cụ tâm niệm phải giữ bằng được từng cây phi lao, chỉ mở rộng diện tích trồng cây phí lao chứ không bao giờ bán cây. 

Với suy nghĩ trồng rừng phi lao đã khó thì phải quyết bảo vệ từng cây, đến nay cụ Lán hơn 90 tuổi nhưng vẫn sống trong căn lều nhỏ cạnh rừng phi lao để trông nom, bảo vệ.

Trao đổi với PV Báo NTNN, ông Nguyễn Tiến Thành - Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Hội, huyện Nghi Xuân (tỉnh Hà Tĩnh) cho hay: "Chính quyền địa phương, người dân luôn đánh giá cao và biết ơn việc làm ý nghĩa của cụ Lán. Việc trồng rừng phi lao của cụ góp phần chống xâm nhập mặn, giảm thiểu thiệt hại do bão giúp bà con ngư dân yên tâm phát triển kinh tế".