Hài cốt một chân giải mã bí ẩn số phận "hổ tướng" của Napoleon

Tướng Charles-Étienne Gudin qua đời ở tuổi 44 trong cuộc xâm lược của hoàng đế Pháp Napoleon trên đất Nga vào năm 1812.

Ông trúng một viên đạn pháo trên chiến trường, buộc phải cưa chân rồi qua đời 3 ngày sau. Quân Pháp lấy đi trái tim của Gudin mang về Paris an táng trong một nhà nguyện tại nghĩa trang Pere Lachaise.

Thi thể vị "hổ tướng" của hoàng đế Napoleon, lập nhiều chiến công từ thời Cách mạng Pháp đến các cuộc chinh phạt khắp châu Âu, đến nay chưa được tìm thấy.

Hài cốt được khai quật tại Smolensk có nhiều điểm tương đồng với mô tả về các thương tích của tướng Gudin. Ảnh: Pierre Malinowski.

"Tôi đã tìm thấy ngài"

Bí ẩn đó về số phận của Charles-Étienne Gudin có thể sắp đến hồi kết.

Ngày 6/7/2019, đội khảo cổ liên kết giữa Nga và Pháp đã tìm thấy quan tài được làm bằng gỗ nằm dưới nền đất một tòa nhà tại Smolensk, phía tây Moscow. Nơi này từng là một sàn nhảy ngoài trời.

Hài cốt được phát hiện mất đi một chân. Những vết thương trên bộ xương trùng khớp với những gì được mô tả về Gudin sau nhiều trận chiến ác liệt và vết thương chí mạng trước khi ông qua đời.

Theo các ghi chép, viên đạn pháo định mệnh buộc các bác sĩ phải cắt cụt chân của tướng Gudin. Vết cắt nằm cao hơn đầu gối. Chi tiết này cũng trùng khớp với bộ hài cốt vô danh tại Smolensk.

Theo BBC, các nhà khoa học sắp công bố kết quả xét nghiệm ADN. Báo cáo sơ bộ cho biết bộ hài cốt là của một người đàn ông qua đời ở độ tuổi 40-45.

"Ngay khi nhìn thấy bộ hài cốt, tôi biết chắc rằng chúng tôi đã tìm thấy ông ấy", trưởng nhóm khai quật Marina Nesterova trả lời AFP.

Hiện trường khai quật ngôi mộ được cho là của tướng Gudin. Ảnh: Reuters.

Dự án tìm kiếm hài cốt của tướng Gudin bắt đầu vào tháng 5. Nhà sử học dẫn đầu dự án là Pierre Malinowski.

"Tướng quân, tôi cuối cùng đã tìm thấy ngài nhờ sự giúp đỡ của hai đội khảo cổ Pháp và Nga. Người anh hùng đã tử trận trong trận chiến Valutino năm 1812. Ông học cùng hoàng đế Napoleon từ thời niên thiếu", nhà sử học Malinowski chia sẻ trên tài khoản Facebook sau khi tìm thấy bộ hài cốt kỳ lạ tại Smolensk.

"Ông mất chân và phải hy sinh cho đất nước mình. Ông đã an nghỉ tại mảnh đất Smolensk 207 năm qua. Xin tỏ lòng kính trọng với ngài, thống tướng Charles-Étienne Gudin. Đây là một trong những ngày quan trọng nhất cuộc đời tôi", Malinowski viết.

Lần theo những dòng nhật ký

Các nhà khoa học không "tình cờ" tìm thấy ngôi mộ của thống tướng Charles-Étienne Gudin. Họ dựa trên rất nhiều tư liệu mới được phát hiện để tìm kiếm phần mộ vị danh tướng, theo tạp chí Smithsonian.

"Ông ấy nhận một vết thương chí mạng trong trận Valutino. Theo nhiều nguồn tư liệu tại Nga và Pháp, ông ấy được chôn cất ngay tại chiến trường này", Maria Katasonova, chỉ huy phó nhóm khảo cổ, trả lời trên Sputnik.

Sử gia Pierre Malinowski tại điểm khai quật ngôi mộ cổ. Ảnh: Pierre Malinowski.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng nhiều ghi chép và nhật ký của Louis-Nicolas Davout, một danh tướng khác trong thời Napoleon, để tìm kiếm nơi chôn cất Charles-Étienne Gudin. Tướng Davout là người chủ trì tang lễ và có một số mô tả về nơi an táng bạn mình.

Nhóm nghiên cứu của Pháp và Nga sau đó dựa trên ghi chép của một nhân chứng khác để lần tìm vị trí ngôi mộ Gudin.

"Hoàng đế Napoleon là một trong những người cuối cùng nhìn thấy vị tướng khi còn sống. Chi tiết này vô cùng quan trọng. Ông cũng là vị tướng đầu tiên trong thời đại Napoleon mà chúng tôi tìm thấy được hài cốt", nhà sử học Malinovski chia sẻ với truyền thông địa phương.

Theo các ghi chép chính thức, tướng Gudin mất vào ngày 22/8/1812. Sử sách ghi rằng hoàng đế Napoleon đã bật khóc khi nghe tin dữ về người bạn thời niên thiếu. Hai người cùng theo học tại trường quân sự Brienne và kề vai sát cánh trong vô số trận chiến ác liệt chinh phạt châu Âu.

Bức họa chân dung của thống tướng Charles-Étienne Gudin. Ảnh: Getty.

Thống tướng Gudin được mô tả là một trong các tướng lĩnh được hoàng đế Napoleon trọng dụng nhất. Ông lần đầu chỉ huy đánh trận vào năm 1799.

Một bức họa chân dung của Gudin được đặt trong cung điện Versailles. Tên của ông được khắc trên Khải Hoàn Môn. Một con đường tại thủ đô Paris cũng được đặt tên theo vị danh tướng của hoàng đế Napoleon.

Chiến dịch quân sự xâm lược của Napoleon trên đất Nga năm 1812 kết thúc trong thất bại ê chề. Trong một lá thư gửi về quê nhà từ tiền tuyến, ông đã thề phải cho nổ tung Kremlin.

"Kỵ binh của ta đã tan tác, ngựa chết quá nhiều", ông viết.

Đại quân (Grande Armée) với 400.000 người của vị hoàng đế Pháp tưởng chừng "bất khả chiến bại" vào thời gian đó buộc phải rút lui vì mùa đông khắc nghiệt, dù trước đó quân đội Nga rút khỏi Moscow và để cho quân Pháp chiếm giữ một thời gian.

Tháng 10/1812, đại quân của Napoleon chỉ còn khoảng 100.000 người. Napoleon cho rút về Pháp với hàng nghìn quân chết dọc đường vì đói, lạnh và bệnh tật.