Bình luận
0
Sách Gia Định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức có ghi lại, kênh Vĩnh Tế, con kênh đào nối từ Châu Đốc đổ ra biển Tây, niềm tự hào của Nam bộ được khởi công vào mùa Xuân năm Gia Long thứ 18, tức năm Kỷ Mão (1820).
Như vậy, kênh Vĩnh Tế cho đến nay đã chính thức tồn tại hơn 200 năm, vẫn giữ nguyên vai trò là sợi chỉ đỏ dẫn đường cho tất cả các vấn đề quốc phòng ở biên giới Tây Nam suốt 2 thế kỷ qua.
Chuỗi sử sách chép lại về vùng đất phương Nam, tất thảy đều không che giấu mục đích đào kênh, tầm quan trọng về mặt quân sự của kênh Vĩnh Tế. Việc đào kênh nối liền Châu Đốc và Hà Tiên dẫn nước Hậu Giang ra biển Tây không những đã mở mang bờ cõi, lợi nông ích thương, mà còn là việc quyết định đến quan hệ quân sự quốc phòng với Cao Miên thời bấy giờ.
Sách Gia Định thành thông chí ghi rõ, sau khi hoàn thành hệ thống đồn trú vùng Châu Đốc, vua Gia Long xem địa đồ rồi phán rằng, xứ này nếu mở đường thủy thông với Hà Tiên, nông thương đều lợi cả. Nếu mở kênh thì dân ở càng đông, đất mở càng rộng dần sẽ thành một trấn to.
Như vậy, đào xong kênh Thoại Hà, thống chế Thoại Ngọc Hầu, lúc bấy giờ là Trấn thủ Trấn Vĩnh Thanh, Gia Định nhận chiếu chỉ tiếp tục đào con kênh dọc theo biên giới Tây Nam kéo từ Châu Đốc tới Hà Tiên trở thành công trình trị thủy trấn biên nổi danh trong lịch sử - kênh Vĩnh Tế.
Dòng kênh Vĩnh Tế hiền hòa nối tỉnh An Giang với tỉnh Kiên Giang bằng đường thủy. Ảnh: Thúy Hằng
Vua Gia Long cũng là vị vua triều Nguyễn nổi tiếng với khát vọng chinh phục đất phương Nam, mở mang bờ cõi. Kênh Vĩnh Tế nằm trong chiến lược phân định biên giới với nước láng giềng bằng cách tạo ra cuộc sống dân cư đông đúc bền vững. Người dân canh tác lúa nước sinh cơ lập nghiệp ở vùng đất vốn là sình lầy hoang vu này.
5 năm trời ròng rã với 80 nghìn binh lính, sức người và công cụ thô sơ, kênh Vĩnh Tế hoàn thành và trở thành niềm tự hào quân sự của đất phương Nam cho đến ngày nay. Công trình là tổng hòa sức mạnh quân sự, trí tuệ của triều đại và công sức của hàng vạn dân phu.
Phương pháp đào kênh thời bấy giờ là cách tiếp sức, ngày đêm không nghỉ. Ban đêm, họ dùng cách cắm cọc tiêu đốt đuốc rồi cứ theo hình chiếu 3 điểm để đào.
Đây là phương pháp thô sơ nhất để nối con kênh thẳng tắp từ Châu Đốc xuống Hà Tiên và chỉ gấp khúc ở một vài đoạn nương theo đường biên giới. Rõ ràng, mục đích quân sự trấn biên của con kênh là tiêu chí đầu tiên để hy sinh sức người, sức của cho công trình này.
Khi dòng nước phóng xuống biển Tây là lúc nhìn lại những lớp người đã phải nằm xuống cho con kênh khai mở. Phu nhân Châu Vĩnh Tế, người vợ trợ thủ đắc lực cho thống chế Thoại Ngọc Hầu được lấy tên đặt cho con kênh. Và cũng từ đây bóng dáng của màu sắc văn hóa có hơi hướng mẫu hệ riêng có của vùng bảy núi Châu Đốc với lễ hội Vía bà và hệ thống đền thờ thần đất, thần sông, thần núi cũng được hình thành.
Các sử gia đặc biệt chú ý đến chi tiết, phải chăng tên của con kênh là Vĩnh Tế có thực sự là lấy tên của Thoại Ngọc Hầu phu nhân đặt cho không. Có bản chép lại lịch sử cho rằng, kênh Vĩnh Tế ban đầu được đào vét theo chiếu vua ban, gọi là Vĩnh Tế hà -tức sông Vĩnh Tế. Dù dòng kênh được đào trên 200 dặm qua sông Giang Thành, nhưng nó có tên từ ban đầu là sông Vĩnh Tế theo chiếu chỉ.
Chữ Vĩnh Tế gồm chữ Vĩnh là lâu dài, mãi mãi bền vững, còn chữ Tế chỉ sự cứu giúp, ban phước huệ. Điều này hoàn toàn phù hợp với ý nghĩa của dòng kênh nông - thương cùng khai mở, còn có ý lưu giữ lại công sức của người dân hai dân tộc Việt và Miên cùng góp lại, trong đó khẳng định ý muốn an dân của triều Nguyễn.
Nhưng đối chiếu với văn hóa dân gian còn lưu truyền đến ngày nay, ở mảnh đất Châu Đốc với văn hóa thờ mẫu, vía bà, núi Vĩnh Tế được cho là mang tên của bà Châu Vĩnh Tế. Sông núi cùng được mang tên này cũng là điều dễ hiểu.
Trước đó, triều đình đã từng cho phép Thoại Ngọc Hầu dùng tên mình để đặt cho con kênh Thoại Hà, và khả năng vị danh tướng có công lớn với các công trình kinh tế, quốc phòng lớn tại vùng đất phương Nam đã được triều đình cho phép lấy tên phu nhân để đặt cho dòng kênh lịch sử.
Mặt khác, với vị tướng quân sự ngoại giao toàn tài có tầm nhìn như Thoại Ngọc Hầu, việc lấy tên của phu nhân được người dân nhìn nhận là đức độ, thương dân để đặt cho dòng kênh mất nhiều sức người, sức của mới đào vét được là một lợi ích an dân không chỉ thời điểm đó mà còn mãi về sau này.
Vào lúc đào kênh, phần đất ở hữu ngạn Hậu Giang, dân cư thưa thớt, đất đai thì sình lầy chỉ có thể cấy lúa trời nơi gần các gò cao theo lối canh tác da beo. Khi kênh Vĩnh Tế còn đang khơi, triều Nguyễn đã cho dân lập làng, lập ấp ra sát biên giới.
Con kênh đã mở, cho nên nhiều nơi ruộng rút nước, dễ bề làm nhà, canh tác, lại có thể đi lại bằng thuyền. Người dân lúc ấy đã có sáng kiến đào các con kênh cựa gà (kênh xiên ngang qua kênh Vĩnh Tế) để đi lại, chở lúa và thăm đồng.
Trải qua hơn 200 năm lịch sử, kênh Vĩnh Tế cho đến nay đã được ghi nhận là công trình tạo nên bằng sức người quý giá khẳng định bờ cõi và khẩn hoang cả vùng Tứ giác Long Xuyên làm nên vùng đất vựa lúa lớn nhất của đồng bằng sông Cửu Long.
Con kênh lúc nào cũng ghe thuyền tấp nập chở hàng hóa gia dụng, chở thóc lúa vào mùa gặt lên các nhà máy xay lúa. Hai bên bờ kênh quả thật đã không còn cảnh đìu hiu, sình lầy với mênh mông nước ngập hoang vắng nhiều cá sấu, muỗi và cỏ lác như đã từng ghi chép trong sử sách.
Điều đặc biệt là hiện nay, nước từ dòng kênh Vĩnh Tế vẫn được bơm lên rồi xử lý lọc sạch, sau đó cung cấp cho hơn 200 hộ dân trong vùng làm nước sinh hoạt.
Tùy theo mỗi năm, lượng nước lên xuống thất thường, các đoạn kênh Vĩnh Tế được mở khẩu, khơi dòng vào các kênh cựa gà, sang biên giới cung cấp nước tưới tiêu thủy lợi cho cánh đồng lúa của người dân Campuchia bên đó.
Như vậy, thụ hưởng dòng nước từ lịch sử không chỉ có người Việt mà là toàn bộ cư dân biên giới hai bên Việt Nam và Campuchia.
Có đoạn dòng kênh cặp sát biên giới, mùa nước lớn người dân hai bên vẫn dùng dòng kênh chở lúa, thăm đồng, vận tải nhu yếu phẩm. Về kỹ thuật canh tác và giống lúa, thủy nông người dân hai bên biên giới Việt Nam - Campuchia có thói quen đời sống nông nghiệp tương tự, cũng là quy định từ một dòng kênh thủy lợi mà nên.
Dòng kênh như một chứng nhân lịch sử mà tầm ảnh hưởng của nó lên văn hóa đời sống người dân ở biên giới Tây Nam khắc sâu và bền vững. Đường biên thủy nông như dòng cương thổ ngàn đời mãi mãi phân định biên giới quốc gia, duy trì sự ổn định lâu dài bằng sức vóc con người.
Sáng 22/12, Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã khai mạc trọng thể tại Thủ đô Hà Nội.
Chia sẻ
Với cách làm sáng tạo, chuyển từ “bán sản phẩm” sang “bán trải nghiệm” cho du khách, xã Long Hải, TP.HCM đang mở ra hướng đi mới cho du lịch nông thôn, tạo thêm giá trị cho nông – ngư nghiệp và góp phần nâng chất các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.
Chia sẻ
Đại học Y Dược TP.HCM vừa bổ nhiệm chức danh cho tân GS.TS Nguyễn Hoàng Định, Phó Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM. Trong suốt 27 năm làm nghề, GS Định đã thực hiện hàng ngàn ca phẫu thuật tim phức tạp, tiên phong áp dụng phẫu thuật tim nội soi, phẫu thuật ít xâm lấn.
Chia sẻ
Trong dòng chảy hối hả của một siêu đô thị kinh tế, TP.HCM không chỉ tập trung vào những tòa nhà chọc trời hay các khu công nghệ hiện đại mà còn dồn lực cho một mục tiêu nhân văn và chiến lược hơn: "Chung sức xây dựng nông thôn mới gắn với đô thị hóa".
Chia sẻ
Sín Chải là một xã vùng cao của tỉnh Điện Biên, nơi núi nối núi, đường đi quanh co, mùa mưa đất đá trơn trượt, mùa khô gió thổi hun hút. Bao đời nay, cuộc sống của người dân nơi đây gắn với nương ngô, ruộng lúa, đàn trâu, đàn lợn. Nhưng do điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, đất canh tác manh mún, trình độ sản xuất còn hạn chế nên Sín Chải vẫn là một trong những xã nghèo, đặc biệt khó khăn của tỉnh.
Chia sẻ
Tỷ giá USD/VND hôm nay 22/12 tại thị trường chợ đen giao dịch ở mức 26.850 - 26.820 đồng/USD, giảm 50 đồng chiều mua và 80 đồng chiều bán so với sáng qua.
Chia sẻ
Khi tuần tra và xử lý vi phạm giao thông, Cảnh sát giao thông không chỉ có quyền hạn mà còn phải tuân thủ những yêu cầu chặt chẽ. Thông tư 73/2024/TT-BCA đã quy định rõ 4 yêu cầu bắt buộc Cảnh sát giao thông phải tuân thủ khi tuần tra, xử lý vi phạm, nhằm bảo đảm việc xử lý vi phạm đúng quy trình, minh bạch.
Chia sẻ
Đại diện thường trực lâm thời của châu Âu trong OSCE Maxim Buyakevich nói với RIA Novosti rằng, toàn thể châu Âu trong OSCE đang đề xuất Nga đầu hàng.
Chia sẻ
Trong nỗ lực xây dựng đô thị thông minh của TPHCM, xây dựng nông thôn mới của các địa phương cấp xã, phường đóng vai trò nền tảng. Phóng viên Báo Dân việt đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hữu Thành, Chủ tịch UBND xã Minh Thạnh, TPHCM (địa phận huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương trước đây) về việc xây dựng nông thôn mới gắn với chuyển đổi số.
Chia sẻ
LĐBĐ châu Á (AFC) đang nghiên cứu một bước đi mang tính chiến lược khi xem xét tổ chức AFC Nations League, giải đấu được xây dựng theo mô hình tương tự UEFA Nations League tại châu Âu.
Chia sẻ
Chỉ còn khoảng 2 tháng nữa là đến Tết Bính Ngọ 2026, nhưng không khí tại các vùng trồng quất, đào nổi tiếng ở Hà Nội như Nhật Tân, Tứ Liên vẫn khá trầm lắng. Khác với mọi năm, khi thời điểm này khách đã tấp nập hỏi mua, đặt cọc giữ cây, thì năm nay nhiều nhà vườn ngậm ngùi thừa nhận vườn vẫn vắng khách, trong khi chi phí sản xuất đội lên từng ngày.
Chia sẻ
Ngày 19/12, tại xã Xuân Trúc, tỉnh Hưng Yên, Công ty Cổ phần Viglacera Hưng Yên phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng cho các hộ dân thuộc phạm vi Dự án xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp (KCN) số 01–Giai đoạn 1.
Chia sẻ
Sau đợt mưa lũ lịch sử cuối tháng 10, đầu tháng 11, xã Trà Leng (TP Đà Nẵng) oằn mình gánh chịu những thiệt hại nặng nề. Hàng chục hộ dân lâm vào cảnh mất nơi ở, cuộc sống vô cùng khó khăn khi Tết đang cận kề.
Chia sẻ
Giá vàng hôm nay 22/12, vàng SJC bất động còn vàng nhẫn chỉ giảm nhẹ ở thương hiệu Bảo Tín Minh Châu. Dự báo, thị trường trong nước tiếp tục theo xu hướng tăng của thế giới.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Ưu tú Phi Điểu chạy show ở tuổi U100, Lan Ngọc bị yêu cầu kể tên 3 người yêu cũ trong gameshow, Hương My Bông xác nhận bản quyền ca khúc bị cho là do AI sáng tác... là những tin showbiz nổi bật nhất trong 24h qua.
Chia sẻ
Chia sẻ
Timur Mindich, một doanh nhân và cộng sự của ông Zelensky, người đã trốn khỏi Ukraine và là bị cáo trong vụ án tham nhũng cấp cao của Cục Chống Tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) liên quan đến lĩnh vực năng lượng, đã được các nhà báo Ukraine tìm thấy ở Israel, theo báo cáo của tờ " Ukraine Pravda ", dẫn lời các phóng viên của mình.
Chia sẻ
Theo người xưa, 4 cây cảnh này khỏe mạnh và dễ trồng, tượng trưng cho sự giàu có, thịnh vượng và may mắn, trồng trong nhà cả năm dư thừa của cải.
Chia sẻ
Trước tình hình thời tiết diễn biến cực đoan, nền nhiệt giảm sâu có thể kèm theo hiện tượng sương muối và băng giá, ngành nông nghiệp tỉnh Lào Cai cùng các địa phương đã đồng loạt triển khai phương án bảo vệ sản xuất, hướng dẫn người dân che chắn chuồng trại và chăm sóc cây trồng đúng kỹ thuật nhằm giảm thiểu thiệt hại kinh tế.
Chia sẻ
Trong năm 2025, Nguyễn Văn Đài phát tán hơn 3.500 bài viết, video có nội dung bịa đặt về chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; bôi nhọ, hạ uy tín lãnh đạo; xuyên tạc kết quả điều tra các vụ án và công tác nhân sự, gây hoang mang dư luận.
Chia sẻ
Giá xăng dầu hôm nay 22/12, trên thị trường giao ngay, giá dầu thô thế giới phục hồi mạnh cuối tuần qua và tăng nhanh trở lại sau nhiều phiên lao dốc.
Chia sẻ
Barcelona đã giành chiến thắng 2-0 trước Villarreal tại vòng 17 La Liga và HLV Hansi Flick dành nhiều phát biểu mang tính đánh giá cao thủ môn Joan Garcia thay vì thần đồng Lamine Yamal.
Chia sẻ
Trong các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, mỗi xã phải có hợp tác xã hoặc tổ hợp tác hoạt động hiệu quả. Hiện nay, các xã nông thôn mới ở phía Bắc TP.HCM đã thực hiện hiệu quả tiêu chí này; góp phần nâng cao thu nhập cho người dân và đảm bảo nâng chất xây dựng nông thôn mới.
Chia sẻ
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang lấy ý kiến dự thảo nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, trong đó đề xuất hai phương án áp dụng bảng giá đất và hệ số điều chỉnh K, nhằm tăng tính linh hoạt và tháo gỡ vướng mắc trong xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai.
Chia sẻ
Hà Nội vừa công bố kế hoạch tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua nhà ở xã hội Bamboo Garden đợt 1, giá căn hộ dao động từ 484 - 593 triệu đồng/căn.
Chia sẻ
Xã Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai với xuất phát điểm nhiều khó khăn, chủ yếu phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp. Đến nay, xã phát triển khá đồng bộ giữa nông nghiệp, công nghiệp và thương mại dịch vụ.
Chia sẻ
Hà Nội đang từng bước thông dòng vốn cho nhà ở xã hội khi đề xuất 9 dự án đủ điều kiện tiếp cận tín dụng ưu đãi. Danh sách trải rộng từ nội đô đến ngoại thành, cung cấp hàng nghìn căn hộ trong bối cảnh giải ngân vẫn chậm.
Chia sẻ
Một cuộc khủng hoảng năng lượng đang đến gần không thể tránh khỏi. Việc đáp ứng nhu cầu điện ngày càng trở nên khó khăn, và các thành phố lớn liên tục chìm trong bóng tối. Chính quyền hầu như không còn lựa chọn nào khác. RIA Novosti đưa tin về những gì đang xảy ra ở Ukraine.
Chia sẻ
Thời gian gần đây, do ảnh hưởng của tình hình thời tiết nên giá ớt (giá bán quả ớt tươi) trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp đã tăng kỷ lục. Hiện giá ớt dù có giảm nhẹ, nhưng vẫn neo ở mức rất cao, giúp nông dân trồng ớt có lời tốt.
Chia sẻ
Thường trực Chính phủ yêu cầu tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền địa phương tinh gọn; đặc biệt kiện toàn tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân các cấp phù hợp với đặc thù và yêu cầu quản lý nhà nước tại địa phương.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Thúy Hằng
