Khủng hoảng Ukraine đánh dấu sự kết thúc của toàn cầu hóa?

Hôm 24/3, trong một bức thư gửi các nhà đầu tư, Giám đốc điều hành của BlackRock, Larry Fink cho biết: "Xung đột Nga - Ukraine đặt dấu chấm hết cho quá trình toàn cầu hóa mà chúng ta đã trải qua trong ba thập kỷ. Chúng ta đã thấy sự kết nối giữa các quốc gia, các công ty và thậm chí cả con người gặp phải nhiều thách thức như thế nào trong hai năm đại dịch. Tôi tin rằng chiến sự đã làm trầm trọng thêm tình trạng phân cực và hành vi cực đoan mà chúng ta đang thấy trên toàn xã hội ngày nay".

Các quốc gia phương Tây đã phản ứng với cuộc khủng hoảng Ukraine bằng cách phát động một "cuộc chiến kinh tế" chống lại Moscow, bao gồm cả động thái chưa từng có là ngăn Ngân hàng Trung ương Nga triển khai dự trữ ngoại tệ, ông Fink lưu ý. Các thị trường, tổ chức tài chính và nhiều doanh nghiệp khác thậm chí còn vượt ra ngoài những lệnh trừng phạt do chính phủ áp đặt, cắt đứt quan hệ và hoạt động của họ với Nga.

"Hoạt động quân sự của Nga ở Ukraine gây ảnh hưởng không nhỏ đến nền kinh tế toàn cầu, từ đó thúc đẩy các công ty và chính phủ trên toàn thế giới điều chỉnh lại phương hướng hoạt động, sản xuất và lắp ráp của mình", ông Fink nói. 

Ông cho biết thêm rằng các công ty sẽ có xu hướng chuyển dịch hoạt động nhiều hơn về nước mình hoặc sang các quốc gia láng giềng, dẫn đến chi phí và giá cả cao hơn.

Ông Fink nhấn mạnh xung đột Nga - Ukraine đã "làm đảo lộn trật tự thế giới" kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc và sẽ khiến BlackRock điều chỉnh để phù hợp với "những thay đổi cấu trúc dài hạn", chẳng hạn như phi hạt nhân hóa hay lạm phát cao hơn. Ông nói thêm rằng các ngân hàng trung ương sẽ phải chấp nhận lạm phát gia tăng - thậm chí vượt quá mức cao nhất trong 40 năm được thiết lập vào tháng trước ở Mỹ.

BlackRock có trụ sở tại New York và quản lý số tài sản trị giá khoảng 10 nghìn tỷ USD, vì vậy quan điểm của ông Fink được các nhà đầu tư rất chú ý. 

Larry Fink cũng cho biết ông nhận thấy cuộc khủng hoảng Ukraine đang thúc đẩy sự phát triển của các loại tiền kỹ thuật số và đẩy nhanh việc giảm thiểu sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

"Ảnh hưởng của chiến sự không chỉ giới hạn ở Đông Âu", ông Fink nói. "Nó sẽ có tác động sâu sắc đến các xu hướng chính trị, kinh tế và xã hội trong nhiều thập kỷ tới theo những cách mà chúng ta chưa thể đoán trước được".

Giống như ông Fink, một số nhà lãnh đạo Nga cũng đồng ý rằng trật tự thế giới đang thay đổi. Tuần trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết, các biện pháp trừng phạt chống lại Moscow là dấu hiệu chấm dứt kỷ nguyên "thống trị toàn cầu" của phương Tây cả về chính trị lẫn kinh tế. Cựu Tổng thống Dmitry Medvedev đã lặp lại những bình luận đó trong tuần này, đồng thời nhấn mạnh: "Thế giới đơn cực đã kết thúc".