Bình luận
0
Từ Minh Mạng, qua Thiệu Trị rồi đến Tự Đức là một sự phát triển “chất thi sĩ” trong hoàng tộc của nhà Nguyễn và đặc biệt là với vua Tự Đức. Ông có thể xứng danh là nhà thơ vì sở thích, năng khiếu và sự nghiệp văn chương. Phải chăng đó là gien di truyền từ đời “ông” tới đời “cháu”. Vì thế cho nên có người đời sau trách vua Tự Đức suốt 36 năm ngự trị ngai vàng chỉ biết tập trung nhiều thời gian và công sức vào việc xướng họa thơ văn.
Trong những lúc thư nhàn, vua Tự Đức thường say mê đàm luận văn chương với các vị “quan thơ”. Và cho đến ngày nay, những giai thoại về thơ có liên quan đến vua Tự Đức vẫn còn được người dân trong kinh thành Huế lưu truyền, trong đó có giai thoại về Nguyễn Hàm Ninh, người làm thơ hay, đối đáp chuẩn, nhưng lại bị vua Tự Đức đánh đòn.
Ảnh minh họa.
Chuyện kể lại rằng: Một hôm, vua Tự Đức mở tiệc chiêu đãi hàng trăm quan văn võ triều đình. Lúc nhà vua vừa ăn, vừa nói chuyện thơ phú rôm rả thì bỗng nhiên lại nhăn nhó kêu lên:
- Trẫm cắn phải lưỡi đau quá! Các khanh hãy lấy đó làm đề tài sáng tác một bài thơ để trẫm và mọi người cùng thưởng ngoạn. Ai làm nhanh và hay nhất thì được trẫm ban thưởng.
Nghe nhà vua nói vậy, các quan cùng tuân mệnh và không khí bữa tiệc trầm hẳn trong miên man suy nghĩ... Một lát sau, thủ khoa Nguyễn Hàm Ninh - vốn là người hay chữ, giỏi ứng đối nhanh và có tài thơ phú đứng dậy xin phép được dâng đọc bài thơ tứ tuyệt chữ Hán mà ông vừa làm xong. Vua cho phép, tất cả các quan cùng lắng nghe ông thủ khoa lấy giọng đọc bài thơ:
Sinh ngã chi sơ, nhĩ vị sinh;
Nhĩ sinh vi hậu, ngã vi huynh.
Đồng thời cộng hưởng trân cam vị;
Hà nhẫn tương vong cốt nhục tình.
Ta ra đời trước, chú chưa sinh;
Chú phận làm em, ta làm anh.
Ngọt bùi chẳng nghĩ cùng chung hưởng;
Cốt nhục mà sao nỡ đứt tình.
Nguyễn Hàm Ninh vừa đọc xong bài thơ, cả vua Tự Đức và các quan tham dự bữa tiệc đều vỗ tay khen bài thơ thật hay. Thực hiện lời hứa, Tự Đức ngậm đắng nuốt cay vì nghĩa bóng của bài thơ, thưởng cho mỗi câu thơ một lạng vàng. Nhưng ngay sau đó nhà vua cũng phán:
- Lời thơ rất tuyệt nhưng ý thơ rất ác (ám chỉ việc vua Tự Đức đã ra lệnh giết chết thái tử Hồng Bảo là anh cùng cha khác mẹ với mình) nên phải chịu phạt, mỗi câu thơ bị đánh một roi.
Thế là, làm một bài thơ hay, quá sát với hoàn cảnh của nhà vua, Nguyễn Hàm Ninh được nhận thưởng 4 lạng vàng và cũng phải chịu 4 roi quắn đít...
Lời bàn:
Từ xưa cho tới nay, “răng cắn lưỡi” là một chuyện thường tình đối với mỗi người và trong suốt cuộc đời, ai mà chẳng có nhiều lần bị răng cắn vào lưỡi? Nhưng chuyện này đối với vua Tự Đức và vị quan đương thời Nguyễn Hàm Ninh đã trở thành một giai thoại văn chương thú vị, sâu sắc và thâm thúy. Riêng với vua Tự Đức còn được thêm bài học nhớ đời. Văn thơ hay là điều đáng nể phục, nhưng sử dụng đúng nơi, đúng chỗ thì nó sẽ có tác dụng lớn lao, còn ngược lại thì nó sẽ hại chính mình và trường hợp của vua Tự Đức trong giai thoại trên là một minh chứng.
Dân gian có câu: Sự thật mất lòng, là vậy. Nguyễn Hàm Ninh đã thể hiện rõ tài năng của mình trong việc ứng đối văn chương và mô tả hoàn cảnh, sự vật và hiện tượng một cách chính xác, tinh tế. Nhưng vì thơ của ông quá hay, quá đúng với thực tiễn nên phải chịu đòn đau. Có tiếc là tiếc cho Nguyễn Hàm Ninh không hiểu hết quyền uy của kẻ làm vua. Ngay cả lúc đó nếu vua Tự Đức bảo ông chết thì ông cũng phải chết, cho nên việc ông bị đòn cũng là còn may. Thần thiêng nhờ bộ hạ, nhưng nếu cư xử với thuộc hạ như vua Tự Đức thì còn có ai dám làm quan để ông ta được làm vua?
Trong lịch sử phong kiến, hoàng đế Trung Quốc Chu Hậu Chiếu được nhiều người biết đến với một sự việc kỳ lạ. Ông có hơn 100 con trai nhưng không ai trong số họ là con ruột. Chuyện kỳ quái gì đã xảy ra với vị hoàng đế này?
Haknyeon khẳng định anh không qua đêm cùng diễn viên phim 18+ Kirara và cho rằng các thông tin mà truyền thông đăng tải là suy diễn, bịa đặt.
Chia sẻ
Trong lịch sử Trung Hoa từng ghi lại câu chuyện thú vị về việc kỹ nữ xông vào tận cung cấm đòi tiền “tình phí” của hoạn quan.
Chia sẻ
Chứng kiến Nguyễn Xuân Son lập hat-trick giúp Thép xanh Nam Định đại thắng Shan Utd với tỷ số 3-0, các fan hâm mộ Đông Nam Á đều bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với tiền đạo gốc Brazil.
Chia sẻ
Dự Hội nghị Đảng ủy Công an Trung ương năm 2025, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu lực lượng Công an tập trung bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn Đại hội XIV của Đảng, bầu cử Quốc hội và HĐND các cấp năm 2026, đồng thời đẩy mạnh xây dựng lực lượng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.
Chia sẻ
Ngày 2/12/2025, tại Hà Nội, Tập đoàn Mavin và Công ty Cổ phần Đồ hộp Hạ Long (Halong Canfoco) trao tặng 16.800 sản phẩm đồ hộp cứu trợ trị giá hơn 306 triệu đồng thông qua Báo Tiền Phong để hỗ trợ đồng bào vùng lũ miền Trung, Tây Nguyên.
Chia sẻ
Trước những thiệt hại do mưa lũ gây ra tại các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên, Công ty TNHH Japfa Comfeed Việt Nam (Japfa Việt Nam) đã nhanh chóng triển khai chương trình hỗ trợ toàn diện dành cho người lao động, khách hàng và cộng đồng. Chuỗi hoạt động được triển khai kịp thời tại Đắk Lắk, Khánh Hòa và Gia Lai, góp phần hỗ trợ người dân địa phương sớm ổn định đời sống sau bão lũ.
Chia sẻ
Câu chuyện về Hoàng Phủ Tung không chỉ là lịch sử một danh tướng, mà còn là minh chứng cho điều khó tin nhất trong thời đại đao kiếm: có người đủ quyền lực để giành thiên hạ, nhưng chủ động từ bỏ vì lòng trung nghĩa với nhà Đông Hán.
Chia sẻ
Giữa lòng thành phố đảo Vinhomes Royal Island (Hải Phòng), khu biệt thự chuẩn Nhật The Komorebi mang đến một chốn sống đủ đầy và bền vững để trở thành di sản trao truyền qua nhiều thế hệ. Loạt ưu đãi chồng ưu đãi vừa được chủ đầu tư tung ra đang giúp khách hàng dễ dàng chạm tới chốn sống an yên hiếm có này.
Chia sẻ
Ngày 03/12/2025, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh (BV ĐHYD) tổ chức Lễ phát động Cuộc thi “Giải pháp Marketing Trải nghiệm: Từ thấu hiểu đến phát triển dịch vụ y tế”, nhằm khuyến khích các sáng kiến cải tiến dịch vụ, nâng cao trải nghiệm người bệnh.
Chia sẻ
"Viết tiếp câu chuyện hòa bình" và "Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối" bất ngờ được TP.HCM trao các giải thưởng với chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Chia sẻ
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron vừa lên tiếng cảnh báo rằng Mỹ có thể đang chuẩn bị “phản bội” Ukraine, theo một bản ghi âm bị rò rỉ liên quan tới cuộc điện đàm giữa các lãnh đạo châu Âu nhằm tìm cách bảo vệ lập trường của Kiev.
Chia sẻ
HLV Kim Sang-sik đã sai về Trần Đình Trọng?; Milan muốn chiêu mộ Jay Idzes; Saha khuyên Ronaldo không nên làm bạn với ông Trump; Hé lộ thời điểm bốc thăm chia bảng World Cup 2026; Crystal Palace sẵn sàng bán Mateta.
Chia sẻ
“Vua giải trẻ” Nguyễn Quốc Việt bật mí, HLV Kim Sang-sik đã giao nhiệm vụ phải cố gắng hết mình và tận dụng cơ hội, thế nhưng anh đã không thể làm điều đó một cách tốt nhất.
Chia sẻ
Khi châu Âu ngày càng chìm trong những cảnh báo chiến tranh do chính các lãnh đạo của họ khuếch đại, Điện Kremlin lại phát đi một tín hiệu trái ngược: Nga không muốn đối đầu với phương Tây nhưng đang tiến hành một cuộc chiến lẽ ra có thể tránh được và phải trả giá bằng tài sản quý nhất của mình để tránh một kịch bản tồi tệ hơn.
Chia sẻ
Trong cuộc chạm trán tại lượt trận thứ 2 bảng B ASEAN Club Championship 2025/26, tiền đạo Nguyễn Xuân Son toả sáng với hat-trick giúp Thép xanh Nam Định dễ dàng vượt qua đội chủ nhà Shan Utd bằng kết quả 3-0.
Chia sẻ
H'Hen Niê vui mừng chia sẻ khoảnh khắc Giáng sinh đầu tiên của con gái Harley. Bé được diện váy đỏ xinh xắn, cùng tạo dáng bên cây thông Noel với các anh chị em. Những biểu cảm đáng yêu của bé khiến người hâm mộ thích thú.
Chia sẻ
Hàng trăm công ty và hàng nghìn người lao động và doanh nghiệp ở miền Trung bị ảnh hưởng bởi lũ lụt đã được các cấp Công đoàn hỗ trợ.
Chia sẻ
Nga sẽ quét sạch quân đội Ukraine khỏi Donbass và giải phóng hoàn toàn khu vực này, dù bằng sức mạnh quân sự hay nỗ lực ngoại giao, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố.
Chia sẻ
Việc bãi nhiệm, cho thôi làm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố năm 2025 có thể thực hiện trong trường hợp khi không còn được nhân dân tín nhiệm, không hoàn thành nhiệm vụ, vi phạm quyền làm chủ của nhân dân, tham nhũng, lãng phí...
Chia sẻ
Với 300 phần quà gồm gạo mỳ tôm, gia vị và tiền mặt đã được Hội Hỗ trợ gia đình Liệt sĩ Việt Nam trao tặng cho người dân nơi rốn lũ tỉnh Phú Yên và Bình Định cũ.
Chia sẻ
Tử vi ngày mai nhấn mạnh, 4 con giáp này tăng thu nhập của mình thông qua các công việc bán thời gian hoặc công việc phụ, khiến ví của họ ngày càng đầy.
Chia sẻ
Theo lời mời của bạn gái quen qua mạng, một thanh niên lặn lội từ tỉnh Tuyên Quang vào các tỉnh phía Nam để gặp mặt. Trên đường đi, thanh niên hết tiền, phải nhịn đói 2 ngày.
Chia sẻ
Bóng chuyền Việt Nam hướng tới SEA Games 33 với chỉ tiêu vừa sức để tránh tạo áp lực cho các VĐV. Theo ông Lê Trí Trường, Tổng thư ký Liên đoàn bóng chuyền Việt Nam (VFV), cả 2 đội nam và nữ đủ khả năng đạt thành tích tốt và thậm chí có thể “mơ vàng” nếu thi đấu thăng hoa đúng thời điểm.
Chia sẻ
Ngày 4/12, UBND xã Mường Hum, tỉnh Lào Cai đã phối hợp với Quỹ Thiện Tâm thuộc tập đoàn VinGroup tổ chức Lễ khởi công xây dựng nhà ký túc xá Trường THCS & THPT Bát Xát.
Chia sẻ
Là thành viên Ban Giám khảo Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn năm 2025, ông Hồ Xuân Hùng, Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và PTNT đã có những đánh giá cao về chất lượng bài dự thi. Giải báo chí do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam chủ trì, Báo Nông thôn Ngày nay/Dân Việt phối hợp với Ngân hàng Nông nghiệp và PTNT Việt Nam (Agribank) tổ chức thực hiện.
Chia sẻ
Mô hình trồng chuối, trồng mía xuất khẩu ở xã biên giới Phong Thổ, tỉnh Lai Châu đang mang lại hiệu quả kinh tế tốt. Sản phẩm từ 2 cây trồng chủ lực này ở xã Phong Thổ đã làm tăng hiệu quả sản xuất nông nghiệp, tăng thu nhập cho nông dân.
Chia sẻ
Thời gian gần đây, người dân xã Ô Diên (Hà Nội) liên tục phản ánh tình trạng xe tải chở đất, cát hoạt động rầm rộ trên các tuyến tỉnh lộ 422, đường Tân Hội, Phan Xích, gây bụi mù mịt, tiếng ồn kéo dài và tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông.
Chia sẻ
Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Vĩnh Long tạm đình chỉ điều tra vụ án, tạm đình chỉ điều tra bị can đối với Nguyễn Văn Bảo Trung (SN 1992; ngụ ở xã Tam Ngãi, tỉnh Vĩnh Long) - tài xế trong vụ tai nạn giao thông làm nữ sinh Nguyễn Ngọc Bảo Trân (SN 2010, học sinh lớp 9) tử vong, tuy nhiên gia đình nạn nhân không đồng ý.
Chia sẻ
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 4/12 cho biết ông tin rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin “muốn chấm dứt chiến tranh Ukraine”, bất chấp vòng đàm phán tại Moscow không đạt được đột phá. Ông Trump đồng thời gửi thông điệp rằng, giới lãnh đạo Ukraine nên đồng ý giải quyết xung đột sớm hơn, vì tình hình hiện tại phần lớn đang bất lợi cho họ.
Chia sẻ
Tình trạng kẹt xe tăng lên vào dịp cuối năm tại TP.HCM đã được ghi nhận và thành phố đang vận dụng nhiều giải pháp đồng bộ nhằm kéo giảm ùn tắc, theo Sở Xây dựng TP.HCM.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
N.N 
