Làng gốm Phù Lãng ở xã Phù Lãng, thị xã Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh có lịch sử gần 800 năm. Nổi danh với các sản phẩm gốm men da lươn có kích thước lớn như chum vại, bình gốm, lư hương, đỉnh, đài thờ... Trong làng Phù Lãng hiện có hơn 200 hộ sản xuất gốm. Ảnh: Khương Lực

Theo Tô Nguyễn, Trình Nguyễn trong sách Kinh Bắc - Hà Bắc, ông tổ nghề gốm Phù Lãng là Lưu Phong Tú.. Ảnh: Khương Lực

Vào cuối thời Lý, ông được triều đình cử đi sứ sang các nước bạn. Trong chuyến đi này, ông học được tinh hoa về nghề làm gốm và truyền dạy cho người dân trong nước. 

Đầu tiên nghề làm gốm được truyền dậy cho các cư dân đôi bờ sông Lục Đầu; sau đó chuyển về vùng Vạn Kiếp (Hải Dương). Vào khoảng đầu thời Trần (thế kỷ XIII) nghề được truyền đến đất Phù Lãng Trung.

Gồm Phù Lãng được chạm bong, còn gọi là chạm kép, màu men tự nhiên, bền và lạ; dáng của gốm mộc mạc, thô phác nhưng khỏe khoắn, chứa đựng vẻ đẹp nguyên sơ của đất với lửa và rất đậm nét của điêu khắc tạo hình. 

Năm 2026, làng gốm Phù Lãng được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Trao đổi với PV Báo Dân Việt, nghệ nhân Nguyễn Minh Ngọc nói: "Mỗi một thời kỳ đều có những thay đổi khác nhau, càng ngày gốm càng hiện đại hơn, đẹp hơn".

Ông Ngọc nói và cho biết từ khi tiếp cận với dự án do Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) viện trợ, ông cùng nhiều nghệ nhân, thợ trẻ trong làng đã sáng chế ra những dòng sản phẩm mới tinh, nhỏ, gọn nhằm giảm tiểu tiêu hao nguyên liệu về đất và nâng cao giá trị sản phẩm.

×