Metro số 1 có nguy cơ khó đạt đúng tiến độ do hàng loạt rắc rối

Trong báo cáo mới đây của Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) gửi UBND TP.HCM, MAUR đã chỉ ra hàng loạt nội dung cần được quan tâm xử lý, đẩy nhanh tiến độ giải quyết.

MAUR cho hay, hiện lũy kế tổng khối lượng thực hiện toàn dự án đạt 96,53%. Trong đó đoạn ngầm từ ga Bến Thành đến ga Nhà hát Thành phố (CP1a) đạt 99,96%; đoạn ngầm từ ga Nhà hát Thành phố đến ga Ba Son (CP1b) đạt 99,73%; đoạn trên cao và depot (CP2) đạt 98,03%; việc mua sắm thiết bị cơ điện, đầu máy toa xe, đường ray và bảo dưỡng (CP3) đạt 92,75%.

Dự án đã cơ bản hoàn thành công tác thi công xây dựng và đang trong giai đoạn hoàn thiện các hệ thống, song song là công tác đào tạo nhân sự vận hành, thử nghiệm hệ thống và đánh giá chứng nhận an toàn hệ thống.

Do đó, các khối lượng công việc còn lại của dự án chủ yếu thuộc về các gói thầu CP3 với nhà thầu thực hiện là nhà thầu Hitachi. Tuy nhiên, một số nội dung liên quan dẫn đến việc triển khai thực hiện hợp đồng gói thầu này vẫn chưa được nhà thầu Hitachi thực hiện hoặc có giải pháp giải quyết khó khăn để hoàn thành công việc.

Hiện nhà thầu Hitachi và tư vấn chung NJPT đang diễn giải các điều khoản hợp đồng khác nhau, dẫn đến khó khăn cho MAUR trong việc tiếp tục triển khai công tác chuẩn bị cho khai thác thử sắp tới.

Cụ thể, trong nhiều văn bản của mình, nhà thầu Hitachi đòi hỏi các chi phí phát sinh liên quan đến việc sử dụng sớm hệ thống đường sắt để phục vụ cho công tác đào tạo của dự án.

Tuy nhiên, phía tư vấn NJPT khẳng định các hoạt động đào tạo lái tàu do giáo viên của NJPT thực hiện, có sử dụng tuyến chính đã được quy định rõ ràng trong hợp đồng gói thầu CP3... và đó là nhiệm vụ của nhà thầu hợp tác với NJPT mà không có thêm bất kỳ thanh toán chi phí nào.

Bên cạnh đó, về chi phí cho công tác thử nghiệm vận hành và khai thác thử, nhà thầu Hitachi cho rằng Hitachi chỉ chịu trách nhiệm thử nghiệm tích hợp các hệ thống của riêng CP3, từ chối trách nhiệm và vận hành thử toàn hệ thống.

Trong khi đó, NJPT khẳng định rằng tuân theo các điều khoản của hợp đồng CP3, Hitachi có nghĩa vụ phải tích hợp các công trình của các nhà thầu giao diện và lập kế hoạch thử nghiệm và vận hành thử nghiệm toàn diện. Đồng thời, nhà thầu phải tuân thủ bất kỳ hướng dẫn nào mà đại diện chủ đầu tư có thể đưa ra...

"Việc không thống nhất cách hiểu hợp đồng đã làm phát sinh thêm thời gian và kinh phí. Nếu những vấn đề này không giải quyết được thì dự án khó có thể đưa vào khai thác thử và sau đó là khai thác thương mại theo đúng tiến độ đã báo cáo cho cả hai Chính phủ Việt Nam và Nhật Bản", báo cáo nêu rõ.

Ngoài ra, về tiến độ thi công và nhập khẩu của một số hệ thống còn lại của Hitachi, MAUR cho hay, hiện có những khu vực của dự án hoàn toàn sẵn sàng về mặt bằng và đủ điều kiện thi công như khu vực 2, 3 của Depot. Tuy nhiên, nhà thầu Hitachi vẫn không đẩy nhanh tiến độ thi công, ảnh hưởng lớn đến việc hoàn thành dự án.

MAUR cho rằng, nhà thầu không chủ động triển khai, thực hiện, đẩy nhanh các nội dung này, làm ảnh hưởng lớn đến tiến độ của dự án, cũng như cam kết hoàn thành công tác thi công của dự án trong năm 2023 mà Chính phủ Nhật Bản và Chính phủ Việt Nam đã thống nhất…

MAUR đã có công văn chính thức báo cáo rõ tình hình cho Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam và JICA Việt Nam đề nghị có rà soát và ý kiến với nhà thầu Hitachi để tập trung vào việc hoàn thành dự án. 

Trong thời gian tới, MAUR kiến nghị Bộ Ngoại giao, các cấp Chính phủ trong các đợt làm việc với phía Nhật Bản (Đại sứ Nhật và JICA) có thể xem xét, hỗ trợ nêu các nội dung này để thúc đẩy sự phối hợp tích cực từ phía Hitachi nhằm nhanh chóng hoàn thành dự án.