Thị trường thuốc bảo vệ thực vật giả vẫn sôi động

Hiện tình trạng buôn bán thuốc không hợp chuẩn ngày càng có dấu hiệu gia tăng. Theo ông Nguyễn Xuân Hồng - Cục trưởng Cục BVTV (Bộ NNPTNT): Toàn bộ thuốc BVTV nhập khẩu đều được kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ trước khi vào lãnh thổ Việt Nam, nếu không đạt sẽ bị tái xuất, hoặc tái chế.

Cục BVTV sẽ tiếp tục thắt chặt công tác kiểm tra, kiểm soát ở các cửa khẩu tại Lào Cai, Lạng Sơn, Móng Cái.

Chỉ kiểm soát được 50%

Cục BVTV luôn phối hợp chặt chẽ với Cục Trồng trọt, Cục Hải quan, Cảnh sát Kinh tế tăng cường kiểm soát thuốc BVTV trước khi thông quan. Thực hiện Thông tư 13 của Bộ NNPTNT, Cục BVTV đã lấy 146 mẫu để kiểm tra về ATTP (hàng nguồn gốc thực vật nhập từ 36 nước), trong đó đã phân tích được 131 mẫu và phát hiện được 18 mẫu có dư lượng hóa chất BVTV (nhưng thấp hơn mức dư lượng tối đa cho phép).

"Chúng tôi cũng vừa phối hợp với Sở NNPTNT Hà Nội tổ chức thử nghiệm triển khai chương trình kiểm soát rau tại chợ Đền Lừ, 3 cửa hàng chuyên bán rau trên địa bàn Hà Nội, vùng trồng rau Yên Nghĩa"- ông Hồng cho biết thêm.

Tuy nhiên, trên thực tế thị trường các mặt hàng thuốc BVTV chưa được cấp phép, thuốc giả, nhái, không rõ nguồn gốc xuất xứ hoặc nằm trong danh mục cấm… vẫn khá sôi động ở các tỉnh vùng biên. Thứ trưởng Bộ NNPTNT Lương Lê Phương cho rằng, các loại thuốc này không chỉ có mặt ở các tỉnh vùng biên giới phía Bắc mà đã thâm nhập sâu vào phía Nam. Được biết, sắp tới, Cục BVTV sẽ tiếp tục thắt chặt công tác kiểm tra, kiểm soát ở các cửa khẩu tại Lào Cai, Lạng Sơn và Móng Cái.

Bà Phùng Thị Mai Vân - Phó Chánh Thanh tra Cục BVTV cho biết: Mỗi năm thanh tra Cục tiến hành 500 - 600 đợt thanh, kiểm tra là quá ít so với số lượng cơ sở kinh doanh mặt hàng này. Chỉ 50% các cửa hàng kinh doanh thuốc BVTV trong tổng số 28.750 cửa hàng được kiểm tra. Trong đó, số cơ sở vi phạm chiếm 12 - 14%, chủ yếu các lỗi như thuốc giả, thuốc ngoài danh mục, không đạt chất lượng, vi phạm nhãn mác và không rõ nguồn gốc xuất xứ.

... vì lực lượng quá mỏng

Cũng theo bà Vân, hiện nay lực lượng thanh tra viên rất mỏng, cả nước chỉ có 558 người nên không thể thường xuyên thanh kiểm tra được. Trong khi đó, chính quyền cấp huyện, xã có điều kiện thuận lợi để quản lý các điểm buôn bán nhỏ lẻ lại thiếu quan tâm, không coi đây là trách nhiệm của địa phương. Hơn nữa, hiện nay cả nước mới có 5 trung tâm kiểm nghiệm chất lượng thuốc BVTV nên tốn rất nhiều thời gian để xét nghiệm một mẫu.

Với việc sử dụng tràn lan thuốc BVTV giả, không đạt chuẩn, người chịu nhiều thiệt thòi nhất chính là nông dân. Họ dễ dàng bị qua mặt trong việc chọn mua sản phẩm do thiếu kiến thức. Điều này khiến năng suất cây trồng giảm, chất lượng nông sản kém dẫn đến thu nhập bấp bênh.

Ông Darcy Quinn một chuyên gia phòng chống hàng giả của Euro Cham chỉ ra rằng, chính quyền địa phương các cấp phải chọn giúp nông dân thứ họ cần dùng.

"Cách làm VietGAP sẽ giúp nông sản dễ dàng chứng minh được nguồn gốc xuất xứ trước những đòi hỏi khắt khe của những nhà nhập khẩu. Chôm chôm, thanh long… đã xâm nhập vào trị trường Mỹ khó tính bậc nhất cho thấy hướng đi này đã mang lại thành công ban đầu. Việt Nam cần mở rộng hơn nữa cách làm này cho các loại nông sản khác" - ông Quinn nhận định.

Thứ trưởng Bộ NNPTNT Bùi Bá Bổng cho biết: Cục BVTV và các đơn vị cấp dưới phải tăng cường kiểm tra, kiểm soát để nông dân sử dụng sản phẩm tốt nhất trong sản xuất. Bên cạnh đó, phải hoàn thiện lại hệ thống quản lý thuốc BVTV từ T.Ư đến địa phương, để giúp nông dân phát hiện sản phẩm kém chất lượng.

Đình Thức-Hữu Thông