Nhà báo bị tấn công trên thế giới: Cần có đạo luật bảo vệ các nhà báo

 SPJ yêu cầu Quốc hội Mỹ giới thiệu lại và thông qua Đạo luật Bảo vệ Nhà báo

Ngày 22/3/2023, Hiệp hội các nhà báo chuyên nghiệp (SPJ) đã gửi một lá thư tới các thành viên của Quốc hội Mỹ yêu cầu áp dụng lại Đạo luật Bảo vệ Nhà báo và tăng cường hỗ trợ để thông qua trong nhiệm kỳ quốc hội này.

Đạo luật Bảo vệ Nhà báo đã được Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal, Thượng nghị sĩ Bob Menendez và Hạ nghị sĩ Eric Swalwell đưa ra cách đây 5 năm và nếu được thông qua, hành vi cố ý hành hung một phóng viên tham gia thu thập tin tức sẽ bị coi là tội phạm liên bang.

Chủ tịch Quốc gia SPJ Claire Regan cho biết: "Các nhà báo mạo hiểm mạng sống của họ mỗi phút mỗi ngày khi đưa tin tại hiện trường. "SPJ đã ban hành các hướng dẫn về an toàn, nhưng chỉ có rất nhiều điều mà các lãnh đạo phòng tin tức có thể làm để bảo vệ nhân viên của họ khỏi bị tổn hại trong các tình huống dễ bị tổn thương. Việc thông qua Đạo luật Bảo vệ Nhà báo sẽ tăng cường các nguyên tắc do SPJ đặt ra bằng cách đi xa hơn nữa để biến việc cố ý tấn công các nhà báo trở thành hành vi phạm tội liên bang. Đã đến lúc Quốc hội cuối cùng phải thông qua đạo luật quan trọng này".

Trong những năm gần đây, các nhà báo đã bị hành hung tại các cuộc biểu tình, mít tinh, hiện trường vụ án và trong khi đưa tin tại cộng đồng của họ, và gần đây nhất là hai nhà báo đã bị bắn ở Florida vào tháng Hai. Theo U.S. Press Freedom Tracker, vào năm 2022, đã có 40 vụ tấn công các nhà báo ở Mỹ, và thậm chí ngày càng nhiều nhà báo bị đe dọa và quấy rối mỗi ngày cả trực tiếp và trực tuyến.

SPJ đã yêu cầu luật này được thông qua vào các năm 2018, 2019 và 2020. Mỗi năm, lý do tại sao các nhà báo phải được liên bang bảo vệ khi thu thập tin tức càng trở nên rõ ràng hơn. Giờ đây, SPJ tham gia cùng các tổ chức báo chí khác, bao gồm Hiệp hội Tin tức Kỹ thuật số Truyền hình Đài phát thanh, để yêu cầu Đạo luật Bảo vệ Nhà báo được giới thiệu lại và thông qua tại Đại hội lần thứ 118.

Bức thư này đã được gửi đến Ủy ban Hạ viện về Tư pháp, Chủ tịch Jim Jordan và Thành viên Xếp hạng Jerrold Nadler; Tiểu ban Hạ viện về Tội phạm, Khủng bố và An ninh Nội địa; Ủy ban Thượng viện về Tư pháp, Chủ tịch Dick Durbin và Thành viên Xếp hạng Lindsey Graham; Thượng nghị sĩ Florida Rick Scott và Marco Rubio; Dân biểu Florida Matt Gaetz, Neal Dunn, Kat Cammack, Aaron Bean, John Rutherford, Michael Waltz, Cory Mills, Bill Posey, Darren Soto, Maxwell Frost, Daniel Webster, Gus M. Bilirakis, Anna Paulina Luna, Kathy Castor, Laurel Lee, Vern Buchanan, Greg Steube, Scott Franklin, Byron Donalds, Sheila Cherfilus McCormick, Brian Mast, Lois Frankel, Jared Moskowitz, Frederica Wilson, Debbie Wasserman Schultz, Mario Diaz-Balart, María Elvira Salazar và Carlos Gimenez; và Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal, Thượng nghị sĩ Bob Menendez và Hạ nghị sĩ Eric Swalwell.

Các nhà báo của Standard Group bị tấn công khi đến Kisumu, Kenya

Một nhóm bốn nhà báo của Standard Group đã bị tấn công vào tối thứ Sáu (24/3/2023) khi họ đang trên đường đến Kisumu từ Kisii, nơi họ đang đưa tin về chuyến thăm của Tổng thống Kenya William Ruto.

Các nhà báo đã bắt gặp những kẻ tấn công không rõ danh tính đang tấn công những người lái xe ô tô ngay trước Chabera dọc theo con đường Kisii-Kisumu.

Phóng viên của tờ Standard, Michael Mute, cho biết họ đang lái xe dọc theo một khu rừng thì đột nhiên, "có thứ gì đó giống như một hòn đá" đâm vào xe của họ.

Một nhà báo khác của KTN News, Bram Bwire, ngồi ở ghế hành khách phía trước đã bị đánh vào tay khi bọn côn đồ tấn công xe của họ. Bwire bị thương nhẹ.

Không biết chuyện gì đang xảy ra, cả nhóm nhanh chóng lái xe đi báo cáo vụ việc với đồn cảnh sát gần đó.

Trên đường đi, Mute cho biết họ nhìn thấy một số phương tiện khác (một chiếc xe tải và matatus) đậu bên đường. Sau đó, họ biết được rằng, một số người dân đã từng là nạn nhân của cuộc tấn công của những kẻ tấn công không rõ danh tính.

"Chúng tôi thấy một người lái xe matatu bị đánh nặng. Tai phải của anh ấy bị chảy máu và có vẻ như anh ấy cần được chăm sóc y tế ngay lập tức",  anh kể lại.

Nhóm Standard (hai phóng viên, một người quay phim và một người lái xe) sau đó đã quay trở lại Kisumu từ Kisii, nơi họ đã dành cả ngày để đưa tin về chuyến thăm ba ngày của ông Ruto tới Nam Nyanza.

Các vụ tấn công các nhà báo khi đang làm nhiệm vụ ngày càng gia tăng, trong đó Hội đồng Truyền thông Kenya đi đầu trong việc kêu gọi điều tra vụ việc.

Các công đoàn lên án hành vi tấn công các nhà báo bên trong Tòa án Tối cao Bangladesh

Ít nhất 10 nhà báo đã bị thương tại Tòa án Tối cao ở Bangladesh vào ngày 15/3/2023. Các nhà báo đang đưa tin về Cuộc bầu cử Hiệp hội Luật sư.

Vào thứ Sáu, ngày 17/3, Hiệp hội Nhà báo Đại học Dhaka (DUJA) đã lên án hành động của cảnh sát tại Tòa án Tối cao vào thứ Tư, trong đó 10 nhà báo bị thương. DUJA mô tả vụ việc là "ghê tởm" và "đòi công lý" cho vụ tấn công.

"Cách công an tấn công các nhà báo ngay trong khuôn viên tòa án cao nhất của đất nước là điều hoàn toàn bất ngờ trong một xã hội văn minh. Thông qua cuộc tấn công này, quyền tự do được hiến pháp công nhận dành cho truyền thông đã bị chà đạp và tạo ra một ví dụ tàn bạo về vi phạm nhân quyền. Cuộc tấn công hèn hạ này hoàn toàn trái luật", tuyên bố của DUJA viết.

Hiệp hội các nhà báo Bangladesh trong lĩnh vực truyền thông quốc tế (BJIM) cũng đã lên án vụ tấn công.

Rất nhiều nhà báo đã có mặt tại Tòa án Tối cao, đưa tin về Cuộc bầu cử Đoàn luật sư, khi họ bị cảnh sát tấn công vào ngày 15/3. Trong số những người bị thương, nhà báo Javed Akhtar của ATN News được mô tả là trong tình trạng nguy kịch và được đưa đến Bệnh viện Trường Cao đẳng Y tế Dhaka, theo TBS News.

Một số thành viên xã hội dân sự nổi tiếng đã lên án hành động của cảnh sát, nhấn mạnh rằng vụ tấn công các nhà báo bên trong tòa án cấp cao nhất của Bangladesh là một ví dụ tàn bạo về việc cảnh sát đàn áp nhà báo.

Trong thập kỷ qua, ít nhất 15 nhà báo đã bị giết ở Bangladesh, theo ước tính của 5 báo cáo viên đặc biệt của Liên Hợp Quốc vào năm ngoái. Một ví dụ gần đây về bạo lực đối với các nhà báo là vụ bắt cóc và hành hung Abu Azad ở thành phố Chattogram, miền đông nam nước này vào ngày 25/12/2022. Trước đó, Sagar Sarowar và Meherun Runi đã bị đâm chết tại nhà riêng vào năm 2021.

"Đã có nhiều ví dụ về việc tấn công các nhà báo. Vì chính quyền không thực hiện bất kỳ bước nào chống lại các cuộc tấn công đó nên các vụ tấn công và lạm dụng các nhà báo đã gia tăng trong thời gian gần đây", tuyên bố của DUJA cho biết thêm.

Bạo lực này không chỉ đến từ bàn tay của cảnh sát. Đại diện của Liên đoàn Awami và những người ủng hộ cũng đã quấy rối và tấn công các nhà báo. Tổ chức Phóng viên Không Biên giới đã ghi nhận 7 cuộc tấn công nghiêm trọng như vậy trong hai tháng qua.

Liên đoàn Nhà báo Quốc tế lên án các vụ hành hung nhà báo

Ít nhất 11 cuộc tấn công nhằm vào các nhà báo và nhân viên truyền thông đã được Liên đoàn Nhà báo Quốc gia Brazil (FENAJ) ghi nhận vào ngày 8/1/2023, trong một cuộc tấn công vào các tòa nhà chính phủ của những người ủng hộ cựu tổng thống Jair Bolsonaro. Liên đoàn Nhà báo Quốc tế (IFJ) cùng với văn phòng đại diện FENAJ lên án các cuộc tấn công và sẽ tiếp tục theo dõi các diễn biến vụ việc.

Vào ngày 8/1, các nhóm ủng hộ cựu tổng thống Brazil Jair Bolsonaro, người có nhiệm kỳ kết thúc vào ngày 31/12/2022, đã xông vào Quốc hội, Cung điện Planalto và Tòa án Tối cao Liên bang ở Brasilia trong một âm mưu đảo chính. Ít nhất 11 nhà báo đã bị tấn công khi cố gắng đưa tin về các sự kiện, và một số người trong số họ cho biết đã bị đe dọa bằng súng.

Những sự thật này, không có gì đáng ngạc nhiên, có liên quan mật thiết đến bầu không khí được thúc đẩy bởi chính quyền Bolsonaro, người đi đầu trong việc tạo điều kiện gây hấn với những người làm truyền thông ở Brazil trong thời gian ông nắm quyền. Những cuộc tấn công đó đã tạo điều kiện cho những người theo ông ta thực hiện bạo lực mà không sợ bị trả thù.

Công đoàn lên án bạo lực bằng những từ ngữ mạnh mẽ nhất và bày tỏ tình đoàn kết với các nhà báo đã bị tấn công hoặc hành hung trong khi bảo vệ quyền được biết của công dân. "Chúng tôi yêu cầu điều tra và trừng phạt nghiêm khắc những người chịu trách nhiệm cho cuộc tấn công nghiêm trọng này vào nền dân chủ Brazil, bao gồm cả các nhà tài chính và nhà sản xuất. Chúng tôi cũng cảnh báo về sự cần thiết của lực lượng an ninh để chống lại việc hạn chế tác nghiệp của các nhà báo, những nạn nhân thường xuyên của làn sóng bạo lực".