Nhà để ở, không phải để đầu cơ: Chủ tịch Cenland đề xuất giảm thuế đất, đánh thuế nhà bỏ hoang

Bất hợp lý giữa "nhà trống" và "người không nhà"

Tại toạ đàm về bất động sản mới đấy, ông Nguyễn Trung Vũ, Chủ tịch HĐQT Cen Land, đã đưa ra nhiều quan điểm thẳng thắn về tình trạng bất hợp lý của thị trường bất động sản Việt Nam: Hàng nghìn căn nhà bỏ trống trong khi hàng triệu người vẫn đang sống trong những căn “ổ chuột”, không có chỗ ở ổn định.

Theo ông, nguyên nhân sâu xa không chỉ nằm ở các chính sách quản lý nhà ở, mà phải nhìn từ tổng thể kinh tế quốc gia. Việt Nam đang trong giai đoạn dân số vàng, nhưng thu nhập bình quân còn thấp, lãi suất cao và khả năng tích lũy hạn chế.

Trong khi đó, đất đai lại bị đẩy giá do chính sách thuế và tâm lý đầu cơ khiến người dân khó tiếp cận nhà ở, còn các doanh nghiệp chân chính lại thiếu động lực đầu tư dài hạn.

Theo Chủ tịch Cen Land, thuế sử dụng đất hiện đang được thu theo tư duy “ngắn hạn”, coi đây là nguồn thu ngân sách tức thời, khiến giá bất động sản bị đội lên và doanh nghiệp khó phát triển. “Nếu coi tiền thuế sử dụng đất là nguồn thu dài hạn, Nhà nước sẽ giúp thị trường hạ giá thành, tạo điều kiện cho người dân mua được nhà, còn doanh nghiệp có cơ hội lớn lên,” ông Vũ nói.

Ông đề xuất giảm mạnh thuế sử dụng đất ở các khu vực xa trung tâm, đặc biệt là những khu đô thị định hướng giao thông (TOD), để khuyến khích giãn dân và phát triển các vùng vệ tinh. Ngược lại, những căn nhà bỏ trống trong thời gian dài phải chịu thuế cao, bởi “để nhà trống là lãng phí của cải xã hội”.

Ông gợi ý, việc xác định nhà bỏ hoang rất đơn giản: Chỉ cần theo dõi hóa đơn điện, nước trong 3 - 6 tháng. “Nếu không phát sinh mức tiêu thụ tối thiểu thì rõ ràng nhà đang bị bỏ trống, và cần đánh thuế tương xứng,” ông nói.

Nếu để nhà trống, tức là anh đang lấy đi cơ hội của người khác. Một xã hội phát triển là xã hội mà mỗi người dân đều có nơi để sống, để làm việc, để hạnh phúc chứ không phải để chờ tăng giá.

Siết chặt đầu cơ, bảo vệ người mua nhà ở thật

Để giảm sức nóng của thị trường, ông Vũ cho rằng nên tập trung vào nguyên tắc "nhà là để ở, không phải để đầu cơ". Ông phân tích, nhiều chủ đầu tư hiện nay chỉ là "nhà buôn đất" chứ chưa phải nhà phát triển bất động sản thực thụ, trừ các tập đoàn lớn như Vingroup hay Sun Group, vốn tạo trải nghiệm sống thu hút hàng triệu người.

Theo ông, muốn thị trường minh bạch và bền vững, phải tách biệt rõ giữa người mua nhà để ở và người mua để đầu cơ. Một trong những giải pháp là chỉ cho phép chủ đầu tư xây dựng khi đã bán được 50 - 70% sản phẩm qua ngân hàng trung gian, thay vì thu tiền trực tiếp từ khách hàng như hiện nay.

Người mua chỉ đặt cọc 10% qua ngân hàng, vừa có lãi suất, vừa được bảo vệ. Nếu chủ đầu tư không đủ tỷ lệ bán hàng thì không được khởi công. Khi đó, thị trường sẽ tự thanh lọc, không còn cảnh thu tiền trước rồi chậm giao nhà, thậm chí bỏ dở dự án.

Vị lãnh đạo Cen Land cho rằng, cơ chế này đã được nhiều nước áp dụng hiệu quả, vừa bảo vệ người mua, vừa hạn chế đầu cơ và giúp ngân hàng kiểm soát dòng vốn lành mạnh.

Theo vị chủ tịch này, muốn “giải cơn khát” nhà ở, phải phát triển mạnh phân khúc nhà ở vừa túi tiền - giá khoảng 2 tỷ đồng/căn, phù hợp với người trẻ và người thu nhập trung bình.

“Hiện nay, nếu một người làm việc suốt 80 năm không ăn uống gì thì mới mua nổi một căn hộ ở Hà Nội. Đó là điều phi lý,” ông Vũ nói. Ông lấy ví dụ về Tập đoàn Nam Long, đơn vị tiên phong phát triển các dự án giá hợp lý ở Hải Phòng và TP. HCM nhờ hợp tác với các đối tác Nhật Bản có nguồn vốn “nhiều, dài và rẻ”.

Không để nhà trống: Bài học từ Trung Quốc

“Trung Quốc hiện đang phải trả giá cho giai đoạn phát triển nóng, với hàng loạt ‘thành phố ma’ bỏ hoang. Việt Nam không thể đi lại vết xe đó,” ông Nguyễn Trung Vũ cảnh báo. Theo ông, chính sách đánh thuế nhà trống không chỉ giúp tăng nguồn thu, mà còn là biện pháp để duy trì tăng trưởng thực chất, bền vững.

Ông cũng đề xuất một hướng đi đặc biệt cho loại hình shophouse đang “ế ẩm”: chia nhỏ thành các căn hộ diện tích vừa phải, cấp sổ đỏ riêng cho nhiều hộ gia đình cùng ở, miễn đảm bảo quy chuẩn phòng cháy chữa cháy. “Giải pháp này đơn giản, không trái luật và có thể giúp hàng vạn người có chỗ ở hợp pháp,” ông nhấn mạnh.

×