Những bí mật chưa kể về “Đường đời” và lương y Nguyễn Hữu Khai

Nguyên mẫu nhân vật “sửa thế” cho diễn viên

Không dễ để “xí phần” trong quỹ thời gian bận rộn của anh – diễn viên Hoàng Hải trong một buổi sáng se lạnh ở một góc nhỏ cà phê trên phố Đà Nẵng, nhưng khi hồi ức về những ngày ngược xuôi vất vả quay “Đường đời”, câu chuyện giữa anh và tôi dường như không chấm dứt.

“Đó là một cái duyên, khi cầm kịch bản "Đường đời" tôi đã thốt lên như vậy. Cuộc đời của nhân vật này sao có những khúc cua như đời mình. Tôi cảm thấy như có mình trong đó với một sự đồng cảm nhất định” – anh mơ màng nhớ lại những ngày đến với bộ phim "Đường đời", kể về cuộc đời thăng trầm của doanh nhân Nguyễn Hữu Khai. Anh kể, từ trước tới nay chưa từng gặp hay đóng một bộ phim nào mà nguyên mẫu nhân vật theo hành trình của đoàn làm phim, trực tiếp chứng kiến những cảnh quay lột tả quá khứ cuộc đời mình như thế.

Diễn viên Hoàng Hải trong phim "Đường đời".

“Đường đời” được quay vào những năm đầu của thế kỷ 21, lúc đó phương tiện kỹ thuật vẫn chưa được hiện đại như bây giờ, nhưng cũng vì thế, những thước phim chân thật, góc cạnh cùng với thể hiện nhập tâm của diễn viên Hoàng Hải đã khiến bộ phim chạm được vào trái tim khán giả qua bao thế hệ.

Ít ai biết, ngoài khả năng diễn xuất cũng như niềm đồng cảm cuộc đời, để nhân vật Hải trong phim như là đang trải qua hành trình ngoài đời thực, anh Hoàng Hải đã được chính ông Nguyễn Hữu Khai góp ý, chỉnh sửa và tư vấn khá nhiều. “Điều đặc biệt, chính nguyên mẫu nhân vật đã nhiều lần theo đoàn làm phim, “cứu nguy” cho tôi một số tình tiết” – anh Hải tiết lộ.

“Anh Khai thường nói với tôi, làm thật tốt những việc dù nhỏ nhất, rồi việc lớn ắt sẽ thành công. Cũng bởi thế, mặc dù có nguyên mẫu nhân vật theo dõi mình đóng qua những cảnh quay, nhưng với tôi đó không phải áp lực mà giúp thêm tự tin”. Sửa những chi tiết rất nhỏ, đó là lần quay cảnh Hải phải trấn áp một con nghiện ma túy đang cầm mảnh chai hung hăng. Dù đã nghiên cứu kỹ kịch bản cũng như “cận chiến” vài lần ngoài đời thực nhưng đến cảnh này, diễn viên bó tay thực sự.

Những vai diễn của Hoàng Hải luôn chân thực

Đánh làm sao, như thế nào để vẫn thể hiện được nét đẹp, dứt khoát của con nhà võ, nhưng lại toát lên “nét đời”. Đánh với người khỏe mạnh không khó, nhưng quật ngã tên nghiện thế nào để khán giả xem đó là thực mới là vấn đề.

May sao, cảnh quay đó có sự chứng kiến của ông Nguyễn Hữu Khai, thế là Hoàng Hải phải nhờ sự tư vấn trực tiếp. “Đầu tiên là một cú đá tước vũ khí, sau đó là đòn thế quật ngã tên nghiện và cuối cùng là một cú cùi chỏ vào ức. Cú cùi chỏ này làm tắc đường thở trong giây lát. Và đó là một cảnh quay hoàn hảo. Vì sao, bởi ông Khai đã từng trải qua đúng cảnh như thế trong đời thực” – diễn viên Hoàng Hải nhớ lại.

Hay một lần thoát hiểm trên sông Sài Gòn, dưới sự truy đuổi của giang hồ. Lần đó, trong khi bán thuốc dạo, “Hải Đường đời” bị giang hồ truy đuổi, hết đường thoát, phải từ trên cầu nhảy xuống một con thuyền đang chòng chành. Trên cầu, hàng loạt gạch đá ném xuống. Và mặc dù có võ, bôn ba nhiều nhưng trên một con thuyền đang nghiêng ngả, Hải không thể nào tránh được một viên gạch vào đầu. Chảy máu, ngã xuống sông và… chìm.

“Ông ấy đã khóc khi đoàn làm phim quay những cảnh như thế. Ông tâm sự, thước phim đang quay như chính những việc thực mà cuộc đời ông mới trải qua” – khóe mắt Hoàng Hải ươn ướt khi nhắc lại những kỷ niệm không thể phai mờ.

Đạo diễn Quốc Trọng và diễn viên Hoàng Hải khiến "Đường đời" chạm vào trái tim nhiều khán giả 

Đa số những cảnh quay ở Sài Gòn, ông Nguyễn Hữu Khai đều đến chứng kiến, góp ý và sau đó là những đêm ông Khai với diễn viên chính Hoàng Hải tâm sự cùng nhau. Đó có lẽ là một câu chuyện hiếm có trong điện ảnh khi diễn viên và nguyên mẫu nhân vật có sự đồng cảm, hòa quyện cùng nhau trong tiềm thức.

“Phim là đời, đời cũng chính là phim”

Diễn viên Hoàng Hải kể, để nhập vai Hải trong “Đường đời” và vô số những vai diễn khác, anh đã nhiều lần vào “thực tế” trong tù, học việc ở các tiệm thuốc Đông y… và ở những nơi đó, anh mới cảm nhận được từng góc cạnh cuộc sống.

Tuy nhiên, điều khiến anh hài lòng cũng như đọng lại trong khán giả, là khi vào “Đường đời”, anh không cần phải “diễn” nhiều, vì anh như đang được sống lại những “thước đời” của chính mình.

Từ Hà Nội trở về quê hương Đà Nẵng những năm đầu thập kỷ 1990 với hai bàn tay trắng, Hoàng Hải liều mình vay mượn mấy cây vàng để đi buôn heo. Vốn liếng bao nhiêu dồn cả vào mấy chục con heo theo xe đò từ Đà Nẵng vào Nam, gian truân cực khổ mấy ngày, nhưng vào tới nơi thì 2 con chết. Thương lái ngay lập tức ép giá, từ 10 xuống 7, thậm chí 2-3. “Tơi tả trở về, lỗ mấy chỉ vàng”.

Không nản chí, số vốn còn lại anh đi buôn đậu. Gom hàng tấn đậu theo xe ra Hà Nội, đến phà Gianh (Quảng Bình) thì gặp bão. Nằm lại mấy ngày. Bão tan, anh lại chuẩn bị cho chất hàng lên xe để tiếp tục hành trình. Nhưng bi kịch lúc này mới bắt đầu.

“Mình kéo tấm bạt phủ trên mấy tấn đậu để xem hàng, kéo từng nào thấy mầm giá trắng xóa lộ ra từng đó. Người lúc đó như tụt huyết áp. Bàng hoàng và cay đắng” – anh nhớ lại.

Diễn viên Hoàng Hải kể lại những tháng ngày làm phim "Đường đời"

Ra tới phố Bà Triệu, quyết tâm cứu vớt những gì có thể, anh lại sàng lọc từng bao một, phơi hàng tấn đậu ra bạt, dùng mẹt để sàng. Vớt được chút tiền vốn, anh lại ra chợ mua vải xô vào nhập cho tiểu thương chợ Cồn. “Vào tới nơi thì tiểu thương ép giá, bảo màu vải không hợp. Mấy cây vàng xem như biến mất”.

Năm 1992, với quan niệm là diễn viên thì cái gì cũng phải biết, anh lại đi học lái xe tải để rồi không ngờ nghề tài xế mới là nghề chính trong giai đoạn cuộc đời anh khó khăn…

Diễn viên Hoàng Hải trò chuyện cùng PV Dân Việt

“'Đường đời' là phim, nhưng cũng chính là cuộc đời thực của ông Nguyễn Hữu Khai, và cũng của rất nhiều khán giả. Hơn một năm quay xong bộ phim, phải nói rằng mình không cần thoát khỏi nhân vật, bởi mình thấy mình trong đó” – diễn viên Hoàng Hải nhắc đến ông Khai, với tất cả sự kính trọng của mình.