Rõ khổ, giấc mơ cao dược liệu từ cây an xoa xuất khẩu sang Mỹ vỡ vụn, nông dân Quảng Trị bị thiếu nợ, vườn tan tác

Giấc mơ cao dược liệu an xoa xuất khẩu Mỹ tan vỡ

Tháng 2/2022, ông Trần Văn Tân (trú thôn Phương An 2, xã Cam Lộ) cùng 4 hộ dân khác ở cùng xã liên kết với Công ty TNHH sản xuất thương mại Agri Dynamics trồng hơn 4,7ha cây an xoa. Riêng ông Tân trồng 0,8ha.

Ông Tân cho biết, Công ty TNHH sản xuất thương mại Agri Dynamics cam kết thu mua sản phẩm cho bà con nông dân để chế xuất thành cao dược liệu an xoa, xuất khẩu qua Mỹ.

Với cam kết “chắc như đinh đóng cột” của doanh nghiệp, ông Tân chắc bụng trồng cây an xoa sẽ giúp gia đình vươn lên khá giả. Với động lực ấy, ông Tân vay ngân hàng 60 triệu đồng đầu tư hệ thống tưới, mua cây giống, thuê nhân công trồng, chăm sóc cây an xoa.

Sau hơn 1 năm trồng, chăm sóc kỹ càng theo hướng dẫn của công ty, ông Tân thu hoạch vụ đầu tiên được 10 tấn lá an xoa tươi, được công ty mua với giá 12.000 đồng/kg. Trong năm 2023, công ty chỉ trả cho ông Tân 40 triệu đồng, đến nay còn nợ 80 triệu đồng.

“Công ty chỉ mua một vụ đầu tiên, sau đó bất ngờ dừng thu mua mà không nêu lý do. Gần 3 năm qua, gia đình tôi rơi vào cảnh tiến thoái lưỡng nan, phá bỏ thì lãng phí mà để lại chỉ mất công phát cỏ, cây chết dần chết mòn chứ không có thu nhập” – ông Tân nói.

Anh Trần Văn Thu (trú thôn Bảng Đông, xã Cam Nghĩa cũ) cũng trồng 1ha cây an xoa sau khi vay ngân hàng 150 triệu đồng để mua máy bơm, ống nước,…

Theo anh Thu, ban đầu triển khai dự án, ngoài hỗ trợ của Công ty Agri Dynamics về phân bón, giống cây thì gia đình phải đầu tư thêm khoảng 120 triệu đồng để lắp đặt hệ thống tưới và canh tác. Số tiền này, lúc đó bố anh Thu phải đi vay mượn, bán thêm cặp bò để đầu tư. Đến năm 2022, thu hoạch vụ đầu tiên, công ty thu mua với số tiền 120 triệu đồng, nhưng đến cuối năm 2023 mới chỉ trả 40 triệu đồng, còn nợ 80 triệu đồng cho đến nay.

Theo anh Thu, hiện nay hơn một nửa diện tích cây an xoa của anh đã chết, công ty vẫn nợ, trong khi anh phải trả lãi ngân hàng.

“Bố tôi đã mất rồi mà tiền vẫn chưa được trả. Nhà tôi đã khó nay vì doanh nghiệp thất hứa mà khó khăn hơn, lại còn bị hàng xóm chê cười vì tin lời doanh nghiệp mà bỏ cây trồng cũ để theo cây an xoa. Tôi mong muốn công ty trả nợ và có câu trả lời dứt khoát, nếu không tiếp tục thu mua an xoa thì để tôi chuyển sang cây trồng khác” – anh Thu nói.

Chính quyền nói gì?

Ông Nguyễn Văn Phương (trú thôn Bảng Đông, xã Cam Nghĩa cũ) cũng bị công ty nợ hơn 136 triệu đồng sau khi bán cây an xoa. Ông Phương cho biết, những hộ dân bị công ty nợ tiền đang thu nhập, củng cố tài liệu, bằng chứng để gửi đơn tố giác đến cơ quan công an, đề nghị điều tra, xử lý vụ việc.

Ông Nguyễn Thành Công - Trưởng phòng Kinh tế xã Cam Lộ, cho biết năm 2022, Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Agri-Dynamics liên kết với 7 hộ dân trên địa bàn huyện Cam Lộ cũ trồng cây an xoa.

Mục tiêu của việc liên kết này là công ty bao tiêu sản phẩm với giá 12.000 đồng/kg lá tươi, sau đó chế biến thành cao dược liệu xuất khẩu sang Mỹ. Ước tính, mỗi hécta trồng cây an xoa, người dân thu nhập khoảng 200 triệu đồng, trồng cây an xoa một lần thu liên tục trong 7-10 năm.

Năm 2021 và năm 2022, Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Agri-Dynamics thu mua, chế biến và xuất khẩu 2 lô cao dược liệu an xoa sang Mỹ. Thế nhưng, năm 2023 doanh nghiệp bất ngờ dừng thu mua, không nêu lý do.

Theo ông Công, hiện nay còn 5 hộ dân tại xã Cam Nghĩa cũ bị công ty nợ hơn 700 triệu đồng. Trước đó, tháng 9/2023, doanh nghiệp ký cam kết với huyện Cam Lộ cũ sẽ thanh toán nợ trước tháng 11/2023 nhưng đến nay chưa thực hiện.

Ông Nguyễn Văn Ân - Chủ tịch UBND xã Cam Lộ, cho biết chính quyền địa phương đã nhiều lần tìm thị trường tiêu thụ cây an xoa cho bà con nông dân nhưng bất thành. Vì vậy, chính quyền xã quyết định hỗ trợ nông dân 50% chi phí cải tạo đất để khuyến khích chuyển đổi cây trồng.

×