Sàn giao dịch tài sản số tập trung: Cần gì để "mở khóa" hiệu quả 17 triệu ví điện tử trôi nổi?

Trước đó, tại Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 1/3/2025 về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì xây dựng khung pháp lý thúc đẩy phát triển tài sản số, tiền kỹ thuật số một cách lành mạnh, hiệu quả ngay trong tháng 3/2025.

Đánh giá chung về bức tranh pháp lý thị trường tài sản số hiện nay, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA) Phan Đức Trung cho rằng, việc thúc đẩy triển khai thí điểm sàn giao dịch tài sản mã hóa cùng lúc với việc thúc đẩy Luật Công nghiệp Công nghệ số, dự kiến thông qua trong tháng 5/2025, thể hiện sự quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ trong việc xây dựng khung pháp lý trong lĩnh vực tài sản số.

"Việc luật hoá tài chính phi tập trung giúp đảm bảo tính pháp lý của các tài sản mã hoá, đồng thời thúc đẩy đổi mới công nghệ hội nhập toàn cầu, giúp Việt Nam tối ưu nguồn lực từ thị trường mã hoá đang phát triển sôi động và thực hiện cam kết về phòng chống rửa tiền của chính phủ", Chủ tịch VBA nhấn mạnh

Vì sự tính cấp thiết, VBA đã tổ chức hội thảo "Chia sẻ kinh nghiệm quản lý, vận hành sàn giao dịch tài sản mã hóa tập trung" trước thềm Nghị quyết về việc triển khai thí điểm sàn giao dịch tài sản mã hóa tập trung, dự kiến được ban hành ngày 1/4/2025.

Việt Nam có 17 triệu ví điện tử lưu trữ tài sản số

Theo Chuyên gia tài chính, Ủy viên Ban chấp hành VBA Nguyễn Minh Tuấn, nếu tính cả tài sản tiền gửi, trái phiếu, cổ phiếu sẽ thấy sự tăng trưởng 11% mỗi năm. Nghĩa là tài sản đi đâu? Nếu tăng trưởng GDP 8% trong năm 2025.

"Thị trường tài chính là trung gian của người dư tiền, đầu tư sinh lời qua bên cần tiền. Nếu không qua thị trường này, tiền đầu tư sẽ đi vào bất động sản, hoặc thị trường vàng. Tôi không ủng hộ xu hướng vàng hóa", ông Tuấn nói.

Hiện nay, nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ thờ ơ với danh mục cổ phiếu. Nếu thiết kế được hệ thống kiểm soát được toàn bộ cổng vào và ra tài sản số, dễ dàng tiếp cận, thu hút nguồn vốn từ các quỹ trên thế giới. Thay vì chuyển tiền ra nước ngoài để mua những tài sản mà chưa chắc đã quay trở về doanh nghiệp Việt Nam.

Theo các chuyên gia của VBA, quy mô thị trường tài sản số của Việt Nam trong giai đoạn 2023 – 2024 lên tới 105 tỷ USD, và có khoảng 17 triệu ví điện tử lưu trữ tài sản này. Song song, theo công bố của Chainalysis, Chỉ số chấp nhận Crypto toàn cầu của Việt Nam đứng thứ 5 thế giới trong năm 2024. Trong khi, thị trường này vẫn đang nằm trong vùng xám.

"105 tỷ USD, tương đương 1/3 GDP Việt Nam trong năm 2024. Hiện, 300 tỷ đang ở thị trường cổ phiếu, nếu có thêm 105 tỷ ở thị trường blockchain, cộng nguồn lực từ nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ tạo thêm nguồn lực cho kỷ nguyên phát triển mới", ông Tuấn phân tích.

Để đẩy mạnh năng lực, công nghệ là câu chuyện cần hoàn thiện. Ví dụ, khi có 1 sàn thí điểm tập trung, nơi tất cả các cơ quan quản lý, đơn vị kinh doanh và nhà đầu tư trên cùng một mặt phẳng. Điều này giúp nhà đầu tư có thể yên tâm mua ETF token trên sàn.

Giải pháp công nghệ mặt khác còn tạo ra thị trường phân mảnh, nơi nhà đầu tư có thể tham gia bằng những khoản rất nhỏ, từ đó tạo ra khối lượng giao dịch lớn hơn. Thay vì trước đây, hạn chế công nghệ khiến họ phải mua lô lớn, trong khi tính minh bạch thiếu đảm bảo, nhà đầu tư gửi tiền vào quỹ nhưng không nắm được số tiền sẽ được chuyển đi đâu, đó là vấn đề blockchain có thể kiểm soát được.

"Chúng ta có thể trả lời câu hỏi nếu có 1 nghìn đồng, sẽ đầu tư vào đâu", ông Tuấn nói.

Cơ quan nhà nước đồng hành chặt chẽ

Phó trưởng phòng Phòng chống khủng bố, Cục An ninh Nội địa, Bộ Công an, Thượng tá Dương Đức Hùng cho biết, dù Việt Nam chưa ghi nhận các vụ việc cụ thể về tài trợ khủng bố thông qua tiền mã hóa với quy mô lớn, nhưng nguy cơ này là hoàn toàn hiện hữu và đang gia tăng.

Vì vậy, đại diện Bộ Công an đề xuất, để quản lý các sàn giao dịch tài sản mã hoá, bên cạnh việc xây dựng khung pháp lý rõ ràng và toàn diện còn cần sự phối hợp liên ngành gồm Bộ Công an, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước.. nhằm giám sát chặt chẽ hoạt động giao dịch. Song song là nâng cao nhận thức cộng đồng, ứng dụng công cụ quản lý tiên tiến và xử lý nghiêm các sàn giao dịch không phép.

Bên cạnh đó, Thượng tá Dương Đức Hùng đánh giá hội thảo là cơ hội để lực lượng công an cập nhật thông tin và tìm kiếm sự đồng thuận với cộng đồng Blockchain, cùng xây dựng một hệ sinh thái tài sản mã hóa minh bạch, an toàn và bền vững tại Việt Nam.

Phó Cục Trưởng Cục Phòng chống Rửa tiền, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Minh Thơ, việc xây dựng khung pháp lý quản lý các sàn giao dịch đặt ra yêu cầu phức tạp về việc quản trị rủi ro do tính chất ẩn danh, xuyên biên giới, phi tập trung của tài sản mã hoá. Tuy nhiên, thực tế trên thế giới cho thấy chi phí phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố cũng là một chi phí lớn đối với các đơn vị vận hành các sàn giao dịch.

"Vì vậy, Ngân hàng Nhà nước đã tham mưu, đề xuất quy định các sàn giao dịch phải thực thi nhiều yêu cầu chặt chẽ về phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố trên cơ sở quy định pháp luật và chuẩn mực quốc tế. Cơ quan quản lý nhà nước sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện tốt các nghĩa vụ này," bà Thơ cho biết.

Về dự thảo Nghị định, Phó Trưởng ban Phát triển Thị trường Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước Tô Trần Hòa cho biết, dự thảo được xây dựng dựa trên các nghiên cứu từ các thị trường tài sản mã hoá được đánh giá là tiên tiến trên thế giới như Mỹ, Châu Âu, Nhật, UAE, Thái Lan và tuân thủ hệ thống các quy định chung của quốc tế về tài chính, công nghệ.

"Đặc biệt, các sàn giao dịch cần tự đánh giá, lựa chọn các tài sản có giá trị, có tính thanh khoản cao để đảm bảo quyền lợi của các nhà đầu tư", ông Hoà cho biết. 

×