Sản xuất nông nghiệp áp dụng công nghệ cao: Thiếu sự hỗ trợ

Áp dụng công nghệ cao (CNC) vào sản xuất nông nghiệp là hướng đi tất yếu để có một nền nông nghiệp hiện đại, nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm. Tuy nhiên, cho đến nay, các mô hình nông nghiệp CNC ở nước ta vẫn chưa nhiều; còn ít doanh nghiệp (DN) tham gia; nhiều chính sách hỗ trợ của Nhà nước chưa đi vào thực tiễn...

Những nhận định trên được đưa ra tại Diễn đàn “Ứng dụng công nghệ cao phát triển nông nghiệp - nông thôn qua đối tác công tư”, diễn ra tại Hà Nội hôm qua (3.8). Hội nghị do Bộ NNPTNT, Nhóm hỗ trợ quốc tế (ISG) tổ chức với sự tài trợ của Ngân hàng Bắc Á và Tập đoàn TH. Báo Nông Thôn Ngày Nay là đơn vị bảo trợ thông tin cho diễn đàn này.

Tập đoàn TH đã đầu tư xây dựng trang trại nuôi bò sữa theo hướng hiện đại tại huyện Nghĩa Đàn (Nghệ An).

Mới là sản phẩm chính sách

Bộ trưởng Bộ NNPTNT Cao Đức Phát khẳng định: “Nông nghiệp CNC góp phần nâng cao hiệu quả, tính cạnh tranh, giá trị gia tăng của nền nông nghiệp và là giải pháp để tái cơ cấu nền nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới. Trong thời gian qua, dù Nhà nước đã có những chính sách liên quan đến lĩnh vực này, song việc ứng dụng CNC vào nông nghiệp vẫn còn chậm. Một trong những lý do chính là chưa có sự tham gia mạnh mẽ của các DN”.

GS-TS Nguyễn Văn Bộ- Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam cho rằng, việc đưa ra các mô hình công nghệ có thể làm thay đổi hoàn toàn cách thức và hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp như: Kỹ thuật san ruộng bằng laser, ứng dụng giống vải có thời gian thu hoạch kéo dài 2 tháng, trồng khoai lang không cần đất hay mô hình “nông nghiệp chính xác”, quản lý việc tưới nước bằng công nghệ định vị toàn cầu của Israel…

Một trong những thành công điển hình được đề cập nhiều tại diễn đàn là trang trại bò sữa TH ở tỉnh Nghệ An, mà theo ông Bộ là “có nhiều điểm hơn hiện đại hơn cả Israel”. Tuy nhiên, ông Bộ cũng đánh giá: “nông nghiệp CNC vẫn đang chủ yếu đang là sản phẩm của chính sách chứ chưa được hiện thực hoá. Trong khi đó, nông nghiệp CNC phải là một quy trình tổng thể, hài hoà từ đầu vào đến đầu ra, còn ở ta việc ứng dụng CNC trong nông nghiệp chủ yếu mới dừng ở lĩnh vực sản xuất giống”.

Cần đòn bẩy của Nhà nước

Trên thực tế, theo ông Nguyễn Tấn Hinh- Phó Vụ trưởng Vụ KHCN và Môi trường (Bộ NNPTNT), trong thời gian qua, Nhà nước đã đưa ra nhiều chính sách để phát triển nông nghiệp công nghệ cao như: Hỗ trợ về vốn, chính sách thuế khi nhập khẩu máy móc, thuế đất… Song có một nhân tố quyết định đối với sự thành công của nông nghiệp CNC là DN, thì hiện chúng ta vẫn đang thiếu, các chính sách hỗ trợ DN vẫn còn hạn chế.

Theo các đại biểu, một trong những khó khăn lớn nhất của các DN khi đầu tư vào nông nghiệp CNC là đất đai để triển khai mô hình. Về vấn đề này, ông Phan Đình Trạc - Bí thư Tỉnh uỷ Nghệ An cho biết, để có 37.000ha đất giao cho Tập đoàn TH, các cơ quan chức năng của Nghệ An đã tích cực làm việc với người dân, giải thích cho họ hiểu về giá trị, lợi ích của nông nghiệp CNC và lợi ích của dự án với chính người dân. Khi người dân hiểu, mọi việc tiến triển rất nhanh.

Một câu hỏi được đặt ra tại diễn đàn lần này là người nông dân bị tác động như thế nào khi DN tích tụ ruộng đất và liệu họ có thể tham gia vào hoạt động này không? Bà Thái Hương- Chủ tịch Tập đoàn TH cho rằng, thời điểm này hãy dành cho DN đất của các nông lâm trường đang để hoang hoá, kinh doanh không hiệu quả, chưa nên “đụng vào” đất của hộ nông dân.

Với các nông trường viên bị ảnh hưởng, thời gian qua DN này cũng đã đưa ra các chính sách hỗ trợ như: Dành lại phần đất cho họ bằng diện tích đất như của các nông dân khác trên địa bàn, sử dụng lao động tại chỗ vào làm công nhân, hỗ trợ con em nông dân trong việc học tập… TH đang chuẩn bị liên kết cùng nông dân góp cổ phần để xây dựng các vùng nguyên liệu, để nông dân cùng chung sức và chia sẻ lợi ích có được .

Sỹ Lực