SỐC: Sâu lạ đục lỗ từ vỏ vào tới ruột, tấn công hàng loạt ruộng khoai ở ĐBSCL

Trắng tay vì sâu lạ

Về các xã Thành Đông, Thành Trung và Tân Thành – 3 địa phương có diện tích trồng khoai lang lớn nhất huyện Bình Tân (Vĩnh Long), chúng tôi thấy đã có nhiều ruộng khoai được thu hoạch. Tuy nhiên, trái với không khí vui tươi, sôi động như vài năm trước, nhiều chủ ruộng than thua lỗ mà nguyên nhân chính là do ruộng khoai bị con “tàn mạt” (theo cách gọi của người dân - PV) tấn công.

Người dân ở vùng chuyên canh khoai lang huyện Bình Tân thua lỗ nặng do sâu lạ tấn công.

Lão nông Nguyễn Văn Vinh ở xã Tân Thành cho biết: “Tôi dồn tất cả công sức và vốn vào 7.000m2 khoai lang tím Nhật nhưng gần đến ngày thu hoạch thì phát hiện bị con tàn mạt tấn công, khiến phần lớn củ khoai đều bị đục lỗ từ vỏ vào tới ruột. Thương lái xem khoai đều lắc đầu chê, không muốn mua. Tôi năn nỉ lắm họ mới chịu trả giá 100.000 đồng/tạ (60kg), trong khi giá thị trường hiện gần 400.000 đồng/tạ”.

Ông Sơn Văn Luận - Chủ tịch HĐQT HTX Khoai lang Tân Thành (huyện Bình Tân) cho biết: “Nhiều trường hợp bà con bị thua lỗ nặng vì con tàn mạt gây hại khoai lang, bởi bán với giá 100.000 đồng/tạ thì người dân lỗ khoảng 700.000 đồng/công. Những hộ bán được khoai cũng còn may, vì không ít hộ phải bỏ luôn ruộng khoai, vì nếu thuê nhân công thu hoạch thì sẽ bị lỗ thêm”.

Không riêng gì huyện Bình Tân mà người trồng khoai lang nhiều nơi khác trên địa bàn ĐBSCL cũng gặp tình trạng tương tự. Ông Nguyễn Thanh Tài ở ấp Hòa Hiệp, xã Hòa Tân, huyện Châu Thành (tỉnh Đồng Tháp) buồn so nói: “Tôi có 1,5ha khoai lang nhưng bị con tàn mạt tấn công hết nên thương lái mua với giá rất thấp, không đủ để trả tiền thuê người thu hoạch nên tôi cho luôn thương lái ruộng khoai của mình. Tính sơ bộ, tôi lỗ khoảng 13 triệu đồng/công”.

Ông Nguyễn Văn Thanh ngụ ở ấp Hòa Mỹ (thị trấn Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng) cũng cho biết thêm: “Vùng trồng khoai ở ấp này cũng xuất hiện sâu lạ tấn công trên củ và lá nên nông dân rất lo lắng. Thời gian qua, tôi đã thuê người canh, phun xịt thuốc bằng máy liên tục nhưng không ăn thua”.

Chưa có biện pháp ngăn chặn

Còn theo các cơ sở thu mua khoai lang xuất khẩu thì thời gian qua, họ cũng phải mất rất nhiều công phân loại, kiểm tra khoai xem có bị sâu đục lỗ hay không để loại bỏ ngay, tránh tình trạng bị trả lại hàng.

Theo người dân, con tàn mạt đã xuất hiện tại nhiều vùng trồng khoai ở ĐBSCL từ đầu năm 2012, nhưng đến nay ngành chức năng các địa phương vẫn “đang trong giai đoạn tìm hiểu, nghiên cứu” nên chưa đưa ra các biện pháp phòng trị hiệu quả.

Ông Nguyễn Văn Liêm - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Vĩnh Long cho biết: “Con tàn mạt thực chất là một loại sâu, hiện Chi cục BVTV tỉnh đang phối hợp với Trường Đại học Cần Thơ thực hiện đề tài nghiên cứu về loại sâu trên để từ đó xây dựng quy trình phòng, trị bệnh”.

Anh Bành Ngọc Nghĩa - cán bộ phụ trách đề tài nghiên cứu trên (thuộc Chi cục BVTV tỉnh Vĩnh Long) thông tin: “Đề tài mới triển khai từ tháng 5.2014 nên dự kiến đến tháng 5.2015 mới có kết quả. Hiện chúng tôi chỉ hướng dẫn chung cho người dân theo quy trình quản lý sâu bệnh tổng hợp, phải đợi khi nào có kết quả nghiên cứu đề tài thì mới đưa ra quy trình phòng trị cụ thể”.