Bình luận
0
Trên các phương tiện truyền thông và các tài liệu Phật giáo ở Việt Nam, đôi khi người ta thấy các ngôi chùa Phật giáo còn được gọi là “ngôi già lam”. Vậy thuật ngữ “ già lam” nghĩa là gì? Ảnh: Chùa Trấn Quốc ở Hà Nội.
Theo TS Tạ Đức Tú (ĐH Cần Thơ), “già lam” là tên gọi tắt của “Tăng già lam ma” - phiên âm Hán Việt của từ tiếng Phạn “Sangharama”. Trong từ này, “Sangha” hay “Tăng già” là một nhóm tăng nhân đi hoằng pháp, thường từ bốn người trở lên. Ảnh: Chùa Dâu ở Bắc Ninh.
“Sangharama” là nơi ở và tu hành của các tăng nhân, là nơi nơi tăng đoàn, cộng đồng tu viện Phật giáo cư ngụ, thường bao gồm cả khu vườn hoặc khu rừng bao quanh. Như vậy, “Sangharama” tương đương với chùa hoặc tu viện Phật giáo. Ảnh: Chùa Keo ở Thái Bình.
Nhưng theo tài liệu bằng chữ Hán “An Nam phong tục sách” của Tuần phủ Hà Nam - hiệp biện đại học sĩ Mai Viên Đoàn Triển (1854-1919) thì “già lam” chỉ là chùa nhỏ, không phải là một ngôi chùa hoàn chỉnh, đầy đủ chức năng. Ảnh: Chùa Vĩnh Khánh ở Vĩnh Phúc.
Tài liệu này có đoạn: “Tự dĩ Phụng phật, xã dân giai hữu chi (…). Hữu chung lâu, hữu cổ lâu, quy chế đa hữu hậu viện vi Tăng ni trụ trì sở. Sóc vọng hiến cung niệm Phật tụng kinh. Diệc hữu Tiểu tự, vô Tăng ni, hữu Thủ tự nhất nhân, hương hoa đăng cung lễ, vị chi già lam”. Ảnh: Chùa Thiên Mụ ở Huế.
Dịch nghĩa: “Chùa để thờ Phật, xã dân nào cũng có (…). Có lầu chuông, có lầu trống, quy chế nhiều hơn đình, miếu; có tăng ni và tháp mộ, có hậu viện làm nơi ở cho trụ trì và tăng ni...". Ảnh: Chùa Thập Tháp ở Bình Định.
"...Ngày rằm mùng một cúng hoa quả và niệm Phật tụng kinh. Cũng có chùa nhỏ, không có tăng ni, có một người giữ chùa để dâng hương, thắp đèn lễ cúng, gọi là già lam". Ảnh: Chùa Linh Sơn ở Đà Lạt.
Theo ý kiến có từ cách đây hơn một thế kỷ ở trên thì già lam không có quy mô tổ chức và kiến trúc như chùa, không có sư sãi mà chỉ có thủ từ (ông tự). Nhưng ngày nay từ “già lam” thường được dùng để chỉ chùa chiền nói chung, kể cả những chùa lớn. Ảnh: Chùa Vĩnh Nghiêm ở TP HCM.
Ngoài từ “già lam”, các tài liệu Phật giáo Việt Nam còn dùng nhiều từ khác để chỉ ngôi chùa, như: Phật sát, Phật điện, Phật đường, Phật khám, Phật sát, Phật tự, Tăng phòng, Tăng viện, Tăng xá, Thiền già, Thiền trai, Thiền xá, Tự môn, Tự quán, Tự viện… Ảnh: Chùa Âng ở Trà Vinh.
Các thuật ngữ này phát sinh là do việc sử dụng lâu dài, thường xuyên chữ Nho, đặc biệt là qua quá trình tiếp thu, học hỏi đạo Phật từ các văn bản Phật giáo cổ xưa bằng chữ Nho - loại chữ gắn liền với nền học thuật cổ xưa của người Việt. Ảnh: Chùa Vĩnh Tràng ở Tiền Giang.
Từ khi sinh ra, hoàng đế cuối cùng của triều đại nhà Đường ở Trung Hoa được xem là tù nhân của số phận.
Ngay sau khi Báo NTNN/Dân Việt phát động chương trình chung tay, chia sẻ hướng về miền Trung, rất đông bạn đọc, đại doanh nghiệp và các nhà hảo tâm đã đến tòa soạn ủng hộ.
Chia sẻ
Theo kênh Telegram của Phòng thí nghiệm Thiên văn học Mặt trời thuộc Viện Nghiên cứu Không gian thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, vật thể liên sao 3I/ATLAS đã tiếp cận Trái đất ở khoảng cách dưới 300 triệu km.
Chia sẻ
Việc Cuba trồng lúa thành công có sự hỗ trợ của các chuyên gia lúa gạo, kỹ sư nông nghiệp Việt Nam trong Dự án hợp tác lúa gạo Việt Nam-Cuba. Nhiều giống lúa VIBA (viết tắt của Việt Nam và Cuba) đã được các kỹ sư nông nghiệp hai nước Việt Nam-Cuba nghiên cứu thành công và cho năng suất cao, giúp đất nước Cuba anh em từng bước tự chủ về an ninh lương thực.
Chia sẻ
Giá vàng hôm nay 25/11, trước đà tăng mạnh của thị trường thế giới, dự báo giá vàng trong nước sẽ bứt phá mạnh.
Chia sẻ
Các dự án trung tâm dữ liệu tại TP.HCM sẽ nhận được hỗ trợ từ việc TP.HCM thành lập tổ công tác chuyên thúc đẩy dòng vốn đầu tư, tháo gỡ các vướng mắc.
Chia sẻ
Chiều 24/11, đội tuyển U22 Việt Nam đã có buổi tập đầu tiên tại sân Bà Rịa (phường Bà Rịa, TP.HCM), chính thức khởi động giai đoạn chuẩn bị quan trọng cho SEA Games 33.
Chia sẻ
Hàng loạt trạm trộn bê tông hết hạn giấy phép nhiều năm nhưng vẫn hoạt động trái phép trong không gian thoát lũ sông Hồng, đe dọa nghiêm trọng an toàn đê điều. Mặc dù chính quyền địa phương ở Hà Nội nhiều lần yêu cầu tháo dỡ, di chuyển máy móc, những đơn vị này vẫn bất chấp lệnh cấm.
Chia sẻ
Nhờ phát triển rừng đúng hướng, xã Chợ Mới đang biến “vốn rừng” thành sinh kế bền vững cho bà con đồng bào dân tộc miền núi nơi đây. Các chương trình khoán bảo vệ, trồng rừng và hỗ trợ vùng dân tộc thiểu số đã giúp nhiều hộ tăng thu nhập, giảm nghèo rõ rệt, mở ra hướng phát triển kinh tế xanh cho địa phương.
Chia sẻ
Liên minh châu Âu (EU) đã mua 200 tỷ đô la tài nguyên năng lượng của Mỹ trong năm nay, với tỷ trọng khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) của Mỹ trong lượng nhập khẩu của châu Âu tăng từ 45% lên 60%.
Chia sẻ
Tiêu chí văn hóa là một trong những nội dung trong bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) nhằm xây dựng nông thôn hiện đại, giàu bản sắc. Với việc vận động trên 9 triệu hộ hội viên nông dân đăng ký phấn đấu đạt danh hiệu “Gia đình văn hoá” hằng năm, các cấp Hội đã khẳng định vai trò nòng cốt trong việc tham gia NTM, đặc biệt là các tiêu chí về văn hóa, kinh tế và môi trường.
Chia sẻ
Sắp sang năm mới 2026, trồng vài cây cảnh này trong nhà để mang lại không khí lễ hội, vui tươi, tràn đầy hy vọng một năm mới nhiều may mắn, làm ăn phát đạt.
Chia sẻ
Vợ chồng Lý Hải truyền kinh nghiệm làm phim “trăm tỷ”, Phan Minh Huyền luôn lo lắng khi xa con... là những tin đáng chú ý của bản tin Showbiz 24h.
Chia sẻ
Luật sư Lê Hằng cho rằng, vụ việc hàng loạt lãnh đạo Cục ATTP (Bộ Y tế) bị truy tố cho thấy đây không chỉ là một vụ án thuần túy hình sự, mà còn là tấm gương phản chiếu những lỗ hổng sâu sắc trong hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của Việt Nam thời gian qua.
Chia sẻ
Việt Nam khẳng định cam kết bảo vệ, bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học và phòng chống buôn bán trái pháp luật động vật, thực vật hoang dã nguy cấp tại Hội nghị các quốc gia thành viên Công ước CITES lần thứ 20 (CoP20).
Chia sẻ
Giá xăng dầu hôm nay 25/11 trên thị trường thế giới, giá dầu thô thế giới sau nhiều phiên lao dốc bất ngờ bật tăng gần 1 USD/thùng.
Chia sẻ
HLV Cristiano Roland hài lòng với tinh thần, thái độ thi đấu của cầu thủ U17 Việt Nam, sau chiến thắng 14-0 trước U17 Quần đảo Bắc Mariana. Đây cũng là chiến thắng đậm nhất trong năm 2025 của các đội tuyển Việt Nam.
Chia sẻ
Trong khi Indonesia dự định xây dựng 100 kho chứa lúa gạo, tiến tới mục tiêu tự chủ lúa gạo thì Philippines sẽ triển khai chương trình “Gạo cho mọi người”. Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu chính là Philippines, Indonesia đang tạm ngừng nhập khẩu, tàu chở gạo Việt Nam đang tiến thẳng châu Phi, Malaysia.
Chia sẻ
Sau thất bại 0-1 trước Everton dù có lợi thế hơn người, HLV Ruben Amorim đã lên tiếng chê bai lối chơi của các học trò.
Chia sẻ
Mỹ đã ngừng tài trợ cho cuộc xung đột ở Ukraine sau quyết định của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, nhưng vẫn tiếp tục bán vũ khí thông qua NATO, người phát ngôn Nhà Trắng Carolyn Levitt tuyên bố ngày 24/11.
Chia sẻ
Mới đây, diễn viên Lê Giang khiến người hâm mộ lo lắng khi chia sẻ trên trang cá nhân về tình trạng sức khỏe gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng.
Chia sẻ
Dự án Khu đô thị sinh thái phía Đông TP. Hoa Lư vừa được UBND tỉnh Ninh Bình phê duyệt nhà đầu tư thực hiện quy mô 163 ha, dự kiến cung cấp hơn 7.600 căn nhà.
Chia sẻ
Tường loang lổ, mái ngói mục nát mang đến cảm giác “rợn người” khi đặt chân vào Biệt thự đỏ tại xóm Phia Đén, xã Thành Công (Cao Bằng). Vẻ hoang tàn đầy bí ẩn càng thôi thúc du khách khám phá ngôi biệt thự do người Pháp xây từ đầu thế kỷ XX, với lối kiến trúc đặc trưng Pháp, để trải nghiệm cảm giác lạ.
Chia sẻ
Xã nông thôn mới Phú Ninh (thành phố Đà Nẵng) đang hướng đến một “trung tâm công nghệ” với nhiều hoạt động phủ kín đời sống kinh tế - xã hội và hướng tới “nông thôn mới hiện đại, thông minh”, đặc biệt phấn đấu đến cuối năm 2030 có 100% số thôn đạt chuẩn thôn NTM kiểu mẫu theo Bộ tiêu chí giai đoạn 2025 - 2030.
Chia sẻ
Cây trồng mới toanh này chính là giống mít ruột đỏ. Mô hình trồng mít ruột đỏ thành công của chị Phạm Thị Ngọc Tín, ấp Kênh Giữa, xã Hòa Hưng, huyện Giồng Riềng, tỉnh Kiên Giang (trước thời điểm sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, bỏ cấp huyện, sáp nhập tỉnh An Giang, Kiên Giang).
Chia sẻ
UBND TP. Hải Phòng vừa quyết định giao chủ đầu tư thực hiện Dự án nhà ở xã hội thuộc khu dân cư và khu công nhân Tân Trường. Dự án có tổng vốn hơn 1.420 tỷ đồng, cung ứng gần 1.400 căn nhà ở xã hội và khu nhà thương mại.
Chia sẻ
Xã Hòa Sơn (tỉnh Đắk Lắk) đã phát đi báo cáo khẩn về nguy cơ sạt lở đồi Yang Yeh, đồng thời tổ chức di dời người dân xung quanh đến nơi an toàn.
Chia sẻ
Kháng thuốc làm cho các lần điều trị sau trở nên kém hiệu quả hoặc không hiệu quả, kéo dài thời gian nằm viện, tốn kém, còn tăng nguy cơ tử vong cho bệnh nhân.
Chia sẻ
Một nhóm nghi phạm tàng trữ khoảng 50.000 viên ma túy tổng hợp bị lực lượng chuyên trách Bộ Công an vây bắt trong đêm tại Hà Nội. Chúng đã dùng súng quân dụng bắn trả quyết liệt để cố thủ và phi tang tang vật trước khi bị khống chế.
Chia sẻ
Bắc Ninh vừa buổi làm việc với Tổng công ty Nhà đất Hàn Quốc về đề xuất đầu tư khu đô thị Đông Nam. Dự án có quy mô diện tích 240 ha, tổng vốn đầu tư gần 20.000 tỷ đồng.
Chia sẻ
Nhà nghiên cứu văn hóa Thái Huy Bích (tỉnh Nghệ An) từng chia sẻ thông tin, vào đầu thế kỷ XVII, tại khu vực Cửa Hội có một con tàu của thương nhân Nhật Bản bị đắm, chính quyền lúc bấy giờ đã cứu vớt được hơn 100 người; trong đó có 1 phụ nữ được người bản xứ nhận làm con nuôi...
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Quốc Lê 
