Tại sao người xưa lại xây tháp và ai sống ở trong đó?

Tại sao người xưa lại xây tháp và ai sống ở trong đó?

Tháp cổ thực ra không phải sinh ra để cho đẹp. Ban đầu, tháp là công trình mang đậm dấu ấn Phật giáo, với tên gọi “phù đồ” hoặc “phù đà”, được xây dựng để cất giữ xá lợi Phật, những di cốt hoặc vật thiêng liên quan đến Đức Phật. Hãy thử tưởng tượng xem, hài cốt của Đức Phật đâu thể tùy tiện bỏ vào cái bình mà chôn sau vườn, phải xây hẳn một biệt phủ cho trang trọng, xứng đáng với đức tin và sự kính ngưỡng.

Về sau, cùng với sự phát triển của văn hóa và tín ngưỡng, các loại tháp cũng trở nên đa dạng hơn:

Văn phong tháp: được xây dựng để cầu cho quốc gia thịnh vượng, học trò đỗ đạt, giống như tường cầu nguyện của thời xưa vậy.

Phong thủy tháp: dùng để trấn yểm, điều hòa khí vận, phiên bản cổ điển của máy lọc không khí?

Tháp canh: phục vụ cho mục đích quân sự, quan sát địch tình, tiền thân của camera giám sát hiện đại.

Thậm chí, có những ngọn tháp ban đầu rất nghiêm túc, nhưng sau này lại lệch hướng. Chẳng hạn như tháp Lôi Phong, từ một nơi thờ xá lợi lại thành... địa điểm check-in lãng mạn nhờ truyền thuyết Bạch Xà - Hứa Tiên. Nếu thời nay, chắc chắn nơi này sẽ bán vé, có cả quầy lưu niệm và sản phẩm văn hoá sáng tạo.

Vậy ai “ở” trong tháp?

Tháp thường là công trình rỗng ruột. Một số tháp có thể có cao tăng, đạo sĩ ẩn tu trong thời gian ngắn. Còn phần lớn thời gian, tháp là không gian thiêng liêng, không dành cho cư trú thường xuyên, lại chẳng có Wi-Fi, điều hòa hay thang máy, ai muốn ở?

Thời Bắc Ngụy, Trung Quốc ngọn tháp chùa Vĩnh Ninh được cho là cao tới 147 mét, tương đương tòa nhà 30 tầng ngày nay! Tuy nhiên, cao thì cao, nhiều tháp lại không chịu được thử thách của thời gian. Đổ nát, sụp đổ là chuyện thường. Người xưa cũng “sĩ diện” lắm, thích xây cao nhưng chưa chắc “chất lượng công trình” đã đảm bảo.

Ai cũng biết tháp nghiêng Pisa, nhưng bạn có biết tháp Hổ Khâu ở Trung Quốc cũng nghiêng? Có điều, thay vì xấu hổ, tháp nghiêng lại trở thành... điểm hút khách du lịch.

Dù mục đích xây dựng có khác nhau, từ trấn yểm, cầu phúc, quan sát quân sự cho tới làm biểu tượng địa phương, tháp cổ luôn là minh chứng cho sự sáng tạo và tinh thần tôn kính của người xưa. So với các tòa nhà hiện đại chỉ để cho thuê hoặc bán, tháp cổ đúng là... “có tâm” hơn nhiều.

×