Tàu 67 hỏng: Cơ quan đăng kiểm Tổng cục Thủy sản đã "bật đèn xanh"?

18 con tàu 67 được đóng tại 2 công ty TNHH MTV Nam Triệu (tại Hải Phòng, thuộc Tổng cục Hậu cần, Bộ Công an) và công ty TNHH Đại Nguyên Dương (Nam Định) bị hư hỏng đã khiến ngư dân Bình Định lao đao, đối mặt với số nợ hàng chục tỷ đồng từ vốn vay ngân hàng. Ngày 15.6, phóng viên Báo Dân Việt đã có cuộc phỏng vấn với ông Võ Thiên Lăng- Phó Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam về vấn đề này.

Tàu 67 hư hỏng đang là nỗi lo của ngư dân Bình Định. Ảnh: D.T

Đăng kiểm làm tầm bậy là “chết”

Thưa ông, hàng loạt tàu 67 hư hỏng đang khiến ngư dân Bình Định thua lỗ, thậm chí họ đã nghĩ đến viễn cảnh tù tội do số nợ quá lớn. Vậy theo ông nguyên nhân nào dẫn đến vụ việc trên?.

-Có 3 nguyên nhân cơ bản. Thứ nhất là do nhà máy đóng tàu, đây là nơi thực hiện hợp đồng với ngư dân trên cơ sở mẫu tàu được Tổng cục Thủy sản thông báo. Trong thiết kế, bản vẽ đã quy định rõ ràng đầy đủ về thiết bị đóng tàu. Tàu không hoạt động được do cơ sở đóng tàu đóng không đảm bảo kỹ thuật mà trong mẫu thiết kế đã đề ra, kể cả trong hợp đồng kinh tế với ngư dân.

Nguyên nhân thứ 2 xuất phát từ phía ngư dân. Nhưng nguyên nhân này cũng chỉ là khách quan, do lâu nay, họ không biết tàu vỏ thép như thế nào vì chỉ quen đi tàu vỏ gỗ. Nói đến tàu vỏ gỗ thì không ai có thể qua mặt được ngư dân, nhưng tàu vỏ thép họ rất lạ lẫm. Khi chủ tàu không biết gì sẽ rất khó khăn trong việc giám sát xem nhà máy đóng tàu có làm đúng hay không?. Nếu nhà máy lợi dụng ngư dân không biết gì rồi lắp bậy bạ, cuối cùng ra khơi đánh bắt không được thì chủ tàu cũng “bó tay”?.

Nguyên nhân thứ 3 là cơ quan đăng kiểm của Tổng cục Thủy sản. Đây là cơ quan đảm bảo an toàn kỹ thuật của con tàu, trong đó có phần máy, phần vỏ, thiết bị hàng hải, ngư lưới cụ….

Ngư dân Nguyễn Văn Lý- Chủ tàu BĐ 99004 buồn bã trên con tàu hư hỏng gần 20 tỷ đồng đóng tại công ty TNHH Đại Nguyên Dương. Ảnh: D.T

Vậy theo ông, trách nhiệm cụ thể của cơ quan đăng kiểm là gì, thưa ông?

-Trong quá trình hình thành con tàu hàng chục tỷ đồng của ngư dân, trách nhiệm cơ quan đăng kiểm cực kỳ quan trọng. Nếu cơ quan đăng kiểm không “bật đèn xanh” thì không ai có thể qua mặt được. Bởi lẽ, họ là những người kiểm tra từng bước một khi khởi công tàu đến lúc hoàn thành, chạy thử nghiệm và bàn giao cho ngư dân. Tất cả đều phải qua chữ ký của đăng kiểm viên. Về mặt quy định kiểm tra tàu bè rất chặt chẽ, bước 1 không xong thì không thể qua bước 2 và không thể có bước kế tiếp. Vì vậy, vai trò của đăng kiểm trong trường hợp này quyết định tất cả, nếu đăng kiểm làm tầm bậy là chết.

Ông Võ Thiên Lăng

Phải xử lý hình sự!

Có ý kiến cho rằng, thời gian qua, ít thấy nhắc đến trách nhiệm của cơ quan đăng kiểm, nếu không muốn nói là họ đang “lảng tránh”. Ông nghĩ như thế nào về vấn đề này?

-Thực sự, trách nhiệm quan trọng của đăng kiểm lâu nay người ta tránh, không đề cập đến. Tôi thấy, trong phiên chất vấn của đại biểu quốc hội đối với Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường thì trong câu hỏi chất vấn vai trò, trách nhiệm của đăng kiểm ở đâu trong việc 18 tàu 67 hư hỏng tại Bình Định. Bộ trưởng trả lời rất rõ ràng là: Tổ giám định tỉnh Bình Định sẽ kiểm tra tình hình, sau đó gởi báo cáo về Bộ. Đặc biệt, quan điểm của Bộ trưởng Cường rất cương quyết, khi cho biết bất kỳ nhân vật nào dính líu vào vấn đề này, kể cả nội bộ của Bộ NNPTNT cũng phải xử lý.

Tàu 67 hư hỏng, ngư dân Bình Định đành nằm bờ chờ sửa chữa. Ảnh: D.T

Lãnh đạo tỉnh Bình Định đã đề nghị Bộ Công an vào cuộc và yêu cầu đưa vào xử lý hình sự. Ông đánh giá như thế nào về động thái này?

-Tôi đã nghe ý kiến của luật sư về vấn đề tàu 67 hư hỏng tại Bình Định, cơ sở đóng tàu thay thép Trung Quốc trong khi hợp đồng là đóng thép Hàn/Nhật, rồi dùng may cũ thay máy mới… tất cả những vấn đề này đều vi phạm vào luật hình sự.

Dù kết quả giám định của Tổ giám định tại Bình Định như thế nào, thì phải chiếu theo luật hình sự mà xử lý. Tôi cho rằng, việc xử lý hình sự là đúng, cố tình thay thép, thay máy tầm bậy là hại cho đất nước. Vấn đề không chỉ có 18 chiếc tàu hư hỏng, mà đây theo nhiều người đây hành động “phản bội” đất nước, ngư dân không đi đánh bắt được thì làm sao bảo vệ lãnh thổ, ngư trường.

Theo ông, cơ quan chức năng cần xử lý sự cố tàu 67 hư hỏng như thế nào để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho ngư dân?

-Về vụ việc này, quan điểm của tôi là không có chuyện xử lý chung chung, rút kinh nghiệm cho qua chuyện. Bây giờ, công an cần vào cuộc điều tra ai vi phạm gì, tội ở đâu.. Sai đến đâu xử lý đến đó, nhất định phải xử lý hình sự.