TP.HCM tăng tốc giải quyết từ "điểm nghẽn" đến "tam giác nghẽn", hướng tới siêu đô thị phát triển bền vững

Tháo gỡ “điểm nghẽn”, mở đường cho TP.HCM phát triển bền vững

TP.HCM vẫn đối diện nhiều “điểm nghẽn” cản trở tăng trưởng: Hạ tầng giao thông còn thiếu và yếu, nhiều dự án trọng điểm chậm tiến độ; quy hoạch đô thị chưa đồng bộ, dẫn tới kẹt xe, ngập nước và ô nhiễm môi trường; thủ tục hành chính còn phiền hà, năng lực phối hợp giữa các cơ quan chưa cao. Những hạn chế này đang được xác định là vấn đề trọng tâm cần tháo gỡ trong nhiệm kỳ 2025–2030.

Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, nhiều đại biểu đã tập trung thảo luận các nhóm giải pháp chiến lược để giải quyết tận gốc tình trạng ách tắc hạ tầng và ùn tắc giao thông.

Theo bà Trương Thanh Nga, Phó Trưởng ban Tuyên giáo - Dân vận Thành ủy TP.HCM, việc đồng bộ hạ tầng kết nối vùng sẽ là đòn bẩy tạo động lực phát triển mới cho Thành phố.

Theo đó, TP.HCM cần ưu tiên giải quyết dứt điểm công tác giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng trọng điểm và khơi thông nguồn vật liệu xây dựng. Bên cạnh các tuyến cao tốc và vành đai, đường sắt hàng hóa - đô thị và hệ thống cảng dọc sông Sài Gòn, sông Đồng Nai được xem là những “trục xương sống” của kết nối kinh tế vùng.

Đặc biệt, Đề án phát triển hành lang ven sông Sài Gòn sẽ mở ra không gian đô thị mới, gắn với kinh tế xanh và du lịch sông nước, tạo bản sắc riêng cho thành phố. Cùng với đó, Đồ án quy hoạch chung TP.HCM đến 2045 cần được hoàn thiện đồng bộ, gắn với quy hoạch chi tiết và giải pháp tổng thể về giao thông, môi trường, ngập nước – hướng tới một đô thị xanh, thông minh và đáng sống.

Kiến tạo cấu trúc phát triển mới

Một đề xuất nổi bật tại đại hội là mô hình “3 vùng – 1 đặc khu – 3 hành lang – 5 trụ cột”.

Ba vùng phát triển gồm:

TP.HCM – đô thị lõi, trung tâm tài chính – dịch vụ – văn hóa của vùng.

Bình Dương – trung tâm công nghiệp công nghệ cao.

Bà Rịa – Vũng Tàu – cực tăng trưởng về kinh tế biển, năng lượng sạch, logistics.

Ba hành lang chiến lược:

Hành lang Bắc - Nam dọc sông Sài Gòn, mở hướng phát triển ra biển.

Hành lang phía Đông nối Bà Rịa - Vũng Tàu - Cần Giờ, phát triển kinh tế biển.

Hành lang Đông - Tây kết nối Đồng Nai - Tây Ninh, thúc đẩy liên kết vùng nội địa.

Năm trụ cột phát triển gồm:

Công nghiệp công nghệ cao; logistics - cảng biển; trung tâm tài chính quốc tế; du lịch và công nghiệp văn hóa và giáo dục - y tế - khoa học công nghệ.

Đây sẽ là cấu trúc phát triển mới, bảo đảm đa cực, siêu kết nối, bền vững và lấy con người làm trung tâm. Các đại biểu cũng đề xuất nghiên cứu hai tuyến đường sắt Suối Tiên - Bình Dương và Hiệp Bình Phước - Quốc lộ 13, cùng định hướng chuyển đổi Trung tâm hành chính Bình Dương thành trung tâm khoa học - công nghệ.

Song song, TP.HCM sẽ xây dựng Trung tâm nghiên cứu nông nghiệp công nghệ cao, hình thành Tổ dự báo chiến lược để nhận diện sớm cơ hội, rủi ro và tạo cơ sở dữ liệu dùng chung phục vụ quy hoạch, giao thông, an sinh xã hội.

Những đề xuất này không chỉ giải quyết bài toán hiện tại, mà còn tạo nền tảng để TP.HCM thực hiện mục tiêu tăng trưởng GRDP bình quân 10-11%/năm, GRDP đầu người đạt 15.000 USD vào năm 2030, mức này cao gấp đôi bình quân cả nước.

Giải bài toán “tam giác nghẽn”

Theo đánh giá tại đại hội, ba thách thức lớn nhất của TP.HCM hiện nay là kẹt xe, ô nhiễm và ngập nước. Để giải quyết triệt để, Thành phố cần ưu tiên nguồn lực và đẩy nhanh tiến độ các dự án chống ngập, xử lý nước thải, mở rộng giao thông công cộng – nhất là các tuyến metro, đường sắt đô thị và xe buýt nhanh (BRT).

Cùng với đó, việc xóa nhà tạm ven kênh rạch ở các khu vực Rạch Xuyên Tâm, Kênh Đôi, Kênh Tẻ được xem là nhiệm vụ vừa mang tính an sinh, vừa mang tính đô thị, giúp cải thiện cảnh quan và nâng cao chất lượng sống.

Một trong những điểm nhấn quan trọng là đầu tư hạ tầng điện theo Quy hoạch điện VIII (Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 của Việt Nam), đảm bảo cung cấp nguồn năng lượng xanh, ổn định và tiết kiệm, phục vụ chuyển đổi số và phát triển kinh tế xanh.

Các đại biểu cũng đề nghị bổ sung chính sách an sinh xã hội toàn diện: Phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nâng mức sinh, chăm lo người cao tuổi, giảm nghèo bền vững. Bởi “một thành phố đáng sống trước hết phải là nơi người dân được sống tốt”, như nhiều đại biểu nhấn mạnh.

Hướng tới biểu tượng của phát triển sáng tạo châu Á

Theo Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội Đảng bộ TP.HCM nhiệm kỳ 2025-2030, Thành phố đặt mục tiêu đến năm 2030 lọt vào top 100 thành phố đáng sống toàn cầu, và đến năm 2045 trở thành siêu đô thị quốc tế, trung tâm kinh tế, tài chính, giáo dục, y tế hàng đầu châu Á.

Các tổ chức quốc tế đã ghi nhận vị thế ngày càng tăng của TP.HCM trên bản đồ toàn cầu: Xếp 102/156 thành phố toàn cầu (Kearney’s Global Cities Report 2025); 101/146 thành phố thông minh (Smart City Index); 95/120 trung tâm tài chính quốc tế, vượt Bangkok; thuộc Top 110/1400 trung tâm đổi mới sáng tạo toàn cầu (StartupBlink); Top 25 điểm đến thịnh hành nhất thế giới năm 2025 (TripAdvisor).

TP.HCM đang dần hiện thực hóa khát vọng vươn tầm, từ đô thị năng động nhất Việt Nam trở thành biểu tượng của phát triển sáng tạo châu Á.

PGS.TS Trần Hoàng Ngân khẳng định: “TP.HCM đang có tất cả: Tiềm năng, con người, vị thế và khát vọng. Nếu có cơ chế đủ mạnh và sự đồng lòng của toàn hệ thống, Thành phố này sẽ không chỉ dẫn đầu cả nước mà còn khẳng định vị thế trên bản đồ kinh tế toàn cầu”.

Giai đoạn 2025-2030 sẽ là bước ngoặt chiến lược của TP.HCM, từ việc tháo gỡ điểm nghẽn hạ tầng, đột phá thể chế, phát triển kinh tế xanh - số, đến chăm lo an sinh xã hội. Con đường phía trước có nhiều thách thức, nhưng với khát vọng vươn xa, TP.HCM hoàn toàn có thể trở thành siêu đô thị kết nối toàn cầu, thành phố đáng sống, thông minh và nhân văn.

×