Trách nhiệm của Tổng Giám đốc Công ty Thoát nước Hà Nội biến mất khi Thanh tra thay kết luận

Lùm xùm việc mua sắm, sử dụng chế phẩm Redoxy 3C

Thông tin từ Bộ Công an cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đang điều tra vụ án hình sự "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí", xảy ra tại UBND TP.Hà Nội và các đơn vị liên quan.

Căn cứ kết quả điều tra, ngày 20/8, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh khám xét, Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với đối tượng Võ Tiến Hùng, Tổng Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Thoát nước Hà Nội (Công ty Thoát nước Hà Nội).

Ông Võ Tiến Hùng, Tổng Giám đốc Công ty Thoát nước Hà Nội bị bắt về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí", quy định tại Điều 219 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Như Dân Việt đã đưa tin, trước những lùm xùm liên quan đến việc mua, quản lý, sử dụng chế phẩm Redoxy 3C để xử lý ô nhiễm nước các hồ trên địa bàn TP.Hà Nội, Thanh tra TP.Hà Nội đã vào cuộc thanh tra và có kết luận.

Ngày 31/5/2019, Chánh Thanh tra TP.Hà Nội có quyết định thành lập đoàn thanh tra liên ngành để thanh tra việc mua sắm, sử dụng chế phẩm Redoxy 3C.

Việc thanh tra này đã phải gia hạn vào ngày 30/7/2019.

Kể từ thời điểm lập đoàn thanh tra, đến đầu năm 2020, Thanh tra TP.Hà Nội đã có kết luận thanh tra về vụ việc.

Theo kết luận thanh tra số 555, ngày 12/2/2020 của Thanh tra TP.Hà Nội, từ năm 2009 đến trước tháng 9/2016, Hà Nội đã ban hành nhiều văn bản về xử lý, cải tạo, khắc phục ô nhiễm nước tại các sông, hồ, tuy nhiên nhiều giải pháp xử lý ô nhiễm còn hạn chế.

Chủ tịch UBND TP.Hà Nội (lúc đó là ông Nguyễn Đức Chung) sau đó có thư mời Tổng giám đốc Công ty Watch Water GmbH (đơn vị ở Đức) sang thăm, làm việc với Hà Nội về lĩnh vực bảo vệ môi trường, xử lý ô nhiễm nguồn nước.

Công ty này đã sang lấy mẫu nước hồ tại Hà Nội, đưa ra giải pháp xử lý ô nhiễm nước hồ Hà Nội bằng chế phẩm Redoxy 3C.

Kết luận thanh tra số 555 thể hiện, ngày 1/8/2016, Công ty Watch Water GmbH ký văn bản thỏa thuận về việc phân phối độc quyền với Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Arktic (Công ty Arktic).

Công ty Arktic đăng ký doanh nghiệp vào năm 2015, có ông Nguyễn Đức Hạnh và 1 người khác là thành viên góp vốn.

Công ty có địa chỉ ở quận Hoàng Mai (TP.Hà Nội), sau đó đổi địa chỉ sang 12 Đặng Tiến Đông (Trung Liệt, Đống Đa, TP.Hà Nội).

Công ty này đã nhiều lần thay đổi giấy chứng nhận đăng ký, lần cuối cùng là tháng 6/2019.

Thành viên góp vốn lúc này là ông Nguyễn Trường Giang, ông Đỗ Xuân Hùng. Công ty lúc này có địa chỉ ở 180 Triệu Việt Vương (Bùi Thị Xuân, Hai Bà Trưng, TP.Hà Nội).

Ngày 15/9/2016, Công ty Arktic được Công ty Watch Water GmbH cấp giấy chứng nhận Nhà phân phối ủy quyền.

9 ngày sau, Công ty Watch Water GmbH cấp giấy chứng nhận Nhà phân phối độc quyền, đồng ý cho Công ty Arktic được quyền đại diện kinh doanh, cung cấp dịch vụ đối với các sản phẩm của công ty tại Việt Nam, trong đó có chế phẩm Redoxy 3C.

Theo kết luận thanh tra, Công ty Arktic báo cáo, công ty này và Công ty Watch Water GmbH xác định cung cấp chế phẩm Redoxy 3C cho Hà Nội nhằm mục đích cải tạo, mang lại môi trường trong sạch cho các hồ.

Việc cung cấp chế phẩm này không vì lợi nhuận.

Về việc mua, quản lý và sử dụng chế phẩm Redoxy 3C, Thanh tra TP.Hà Nội kết luận, các Sở Kế hoạch và Đầu tư, Tài Chính, Xây dựng, báo cáo, đề xuất UBND Thành phố quyết định phê duyệt phương án đăt hàng công tác thoát nước, xử lý nước thải đô thị trên địa bàn Hà Nội, trong đó có kinh phí mua chế phẩm Redoxy 3C là đúng quy định.

Căn cứ các quyết định phê duyệt, Sở Xây dựng Hà Nội đã giao Công ty Thoát nước Hà Nội thực hiện cung ứng dịch vụ thoát nước, xử lý nước thải, trong đó có kinh phí mua chế phẩm Redoxy 3C.

Từ năm 2016 đến quý I/2019, Công ty Thoát nước Hà Nội ký hợp đồng với Công ty Arktic mua chế phẩm Redoxy 3C, khối lượng mua là 403,040 tấn, giá trị 137 tỷ đồng.

Ngoài việc sử dụng chế phẩm cho một số nhiệm vụ theo chỉ đạo của Thành phố, khoảng 365 tấn chế phẩm Redoxy 3C đã được dùng để xử lý ô nhiễm các hồ nội thành, ngoại thành…

Thanh tra Hà Nội nhận thấy việc sử dụng chế phẩm trên có sự kiểm tra, giám sát của Ban Duy tu (Sở Xây dựng). Kinh phí sử dụng chế phẩm đã được Sở Tài chính thẩm tra, quyết toán theo dự toán đặt hàng.

Trách nhiệm của Tổng Giám đốc Công ty Thoát nước Hà Nội biến mất?

Theo kết luận thanh tra số 555 nêu trên, quá trình thanh tra nhận thấy còn một số tồn tại, thiếu sót.

Cụ thể, sau khi có kết quả thử nghiệm bước đầu và trong khi tổ công tác chưa có báo cáo đánh giá kết quả thử nghiệm đối với 3 hồ (Hố Mẻ, Ba Mẫu, Giáp Bát), UBND Thành phố chưa có văn bản cho phép nhân rộng, ngày 26/9/2016, Công ty Thoát nước Hà Nội đã có văn bản gửi các Sở Tài chính, Xây dựng và UBND TP.Hà Nội đề nghị mua 141 tấn chế phẩm để xử lý ô nhiễm hồ nội thành là nóng vội.

Thiếu sót này thuộc về ông Võ Tiến Hùng, Tổng Giám đốc Công ty Thoát nước Hà Nội, người vừa bị Bộ Công an khởi tố bị can, bắt tạm giam.

Bên cạnh đó, Sở Tài chính và Liên ngành đã có nhiều văn bản đề nghị Công ty Thoát nước đàm phán, thỏa thuận ký hợp đồng mua 141 tấn chế phẩm Redoxy 3C là chưa thận trọng.

Thiếu sót này thuộc Ban Giá (Sở Tài chính), người ký văn bản là ông Phạm Công Bình – Phó Giám đốc Sở Tài chính (nay đã nghỉ hưu).

Thanh tra TP.Hà Nội còn kết luận, quá trình Công ty Thoát nước Hà Nội mua chế phẩm Redoxy 3C, giá mua chế phẩm có biến động tăng do tỷ giá ngoại tệ tăng, công ty đã báo cáo Thành phố và các sở.

UBND TP.Hà Nội sau đó giao cho Sở Tài chính chủ trì cùng Sở Xây dựng có ý kiến. Liên tờ trình của 2 sở này ngày 31/10/2017, báo cáo Thành phố, trong đó viện dẫn Điều 1, Điều 22 của Luật Đấu thầu năm 2013 là không phù hợp với nội dung Công ty Thoát nước xin ý kiến về giá mua chế phẩm.

Thiếu sót này thuộc phòng tham mưu và người ký tờ trình là ông Hà Minh Hải – Giám đốc Sở Tài chính thời kỳ tháng 10/2017, ông Lê Văn Dục – Giám đốc Sở Xây dựng.

Ngoài ra, Sở Xây dựng của ông Lê Văn Dục còn được nhắc đến trách nhiệm lần nữa khi chưa xây dựng quy trình kiểm tra, giám sát chất lượng nước sau xử lý bằng chế phẩm Redoxy 3C đến thời điểm kết luận thanh tra số 555 ban hành.

Theo kết luận dài 22 trang, có khoảng hơn 10 dòng Thanh tra TP.Hà Nội kiến nghị UBND Thành phố rút kinh nghiệm với 1 số cán bộ, nguyên cán bộ có liên quan.

Những người được nhắc đến ở đây là ông Hà Minh Hải, ông Lê Văn Dục, ông Võ Tiến Hùng, ông Phạm Công Bình...

Thanh tra Thành phố cũng kiến nghị UBND TP.Hà Nội giao Giám đốc Sở Tài chính, Sở Xây dựng tổ chức rút kinh nghiệm đối với các phòng, ban trực thuộc về những tồn tại trong việc mua, quản lý, sử dụng chế phẩm Redoxy 3C để xử lý ô nhiễm nước các hồ trên địa bàn TP.Hà Nội.

Tuy nhiên, đó là ở kết luận 555 của Thanh tra TP.Hà Nội về sự việc.

Và chỉ khoảng 15 ngày sau khi ban hành kết luận thanh tra số 555, Chánh thanh tra TP.Hà Nội Nguyễn An Huy đã ký ban hành kết luận thanh tra số 794, ngày 26/2/2020, thay thế kết luận số 555.

Đáng chú ý, ở kết luận sau này của Thanh tra TP.Hà Nội, những vấn đề tồn tại đã được chỉ rõ ở kết luận số 555 không còn.

Những nội dung về thiếu sót của ông Võ Tiến Hùng, Tổng giám đốc Công ty Thoát nước Hà Nội, của Sở Tài chính, Sở Xây dựng nêu trên đã được bỏ.

Trong phần kết luận có nội dung, theo báo cáo của Công ty Thoát nước Hà Nội, so sánh với một số giải pháp xử lý ô nhiễm hồ trước đây, việc xử lý ô nhiễm nước hồ bằng chế phẩm Redoxy 3C có quy trình thực hiện đơn giản, nhanh gọn, ít nhân công, kinh phí duy trì thấp hơn, chất lượng nước sau xử lý sạch hơn và áp dụng được cho tất cả các hồ trên địa bàn Thành phố.

Và vì những tồn tại, thiếu sót của các cá nhân, đơn vị nêu trong kết luận số 555 đã không còn, nên ở kết luận thanh tra số 794, ở phần kiến nghị, vỏn vẹn chỉ có 2 dòng: Thanh tra Thành phố đề nghị UBND Thành phố giao Thanh tra Thành phố tổ chức thực hiện kết luận thanh tra theo quy định của Luật Thanh tra.

Điều này khác hẳn so với việc Thanh tra Thành phố kiến nghị UBND Thành phố có những văn bản thông báo rút kinh nghiệm đối với những cá nhân, tập thể để xảy ra thiếu sót ở kết luận số 555.