Ukraine muốn gia nhập NATO, thái độ của Mỹ ra sao?

Tổng thống Mỹ Joe Biden (trái) trong chuyến thăm ngày 20/2 với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Kiev. Ảnh: Getty Images

Mỹ đang đứng về phía Đức và Hungary trong việc chống lại những nỗ lực từ các đồng minh như Ba Lan và một số quốc gia vùng Baltic trong việc đề nghị thiết lập cho Ukraine mối quan hệ sâu sắc hơn với NATO và ủng hộ việc nước này trở thành thành viên của khối quân sự phương Tây trong tương lai, Financial Times đưa tin.

Vấn đề đã được tranh luận trong tuần này tại một cuộc họp của các ngoại trưởng NATO ở Brussels, nơi các thành viên liên minh cố gắng đặt nền móng cho hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo khối, dự kiến vào tháng 7 tại Vilnius, Litva. 

Mặc dù 31 thành viên của NATO đều đồng ý rằng không thể cung cấp tư cách thành viên cho Ukraine trong thời gian ngắn, các cuộc đàm phán tuần này đã bộc lộ sự chia rẽ rõ ràng về tầm nhìn của nhóm đối với Kiev, FT lưu ý.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cảnh báo rằng ông sẽ chỉ tham dự hội nghị thượng đỉnh ở Vilnius nếu các nhà lãnh đạo đưa ra các bước rõ ràng để Kiev gia nhập NATO, chẳng hạn như đảm bảo an ninh và hợp tác sâu hơn với liên minh. Các thành viên khối đã đồng ý vào năm 2008 rằng Ukraine sẽ được phép gia nhập NATO vào một thời điểm nào đó. Khi ấy, Mỹ từng thúc đẩy việc trao cho Kiev một kế hoạch hành động chi tiết để trở thành thành viên, FT cho biết, nhưng Pháp và Đức phản đối vì lo ngại rằng một bước đi như vậy sẽ khiêu khích Nga.

Các nhà ngoại giao tham dự cuộc đàm phán trong tuần này đã không thể đạt được thỏa thuận về triển vọng NATO của Ukraine. Một quan chức cho biết: "Chúng tôi có vài tuần đàm phán khó khăn phía trước để thu hẹp những khoảng cách đó và tạo ra một kết quả chính trị". Tuy nhiên, một người khác lưu ý: "Con đường đến Vilnius đầy đá".

Washington lo ngại rằng việc làm sâu sắc thêm mối quan hệ của liên minh với Ukraine vào thời điểm này sẽ dẫn đến tuyên bố của Nga rằng cuộc khủng hoảng hiện tại là xung đột giữa Moscow và NATO, FT cho biết. Động thái này có thể thúc đẩy Nga leo thang xung đột thông qua việc triển khai vũ khí hạt nhân.

Các quan chức Nga tuyên bố rằng Mỹ và các đồng minh NATO đã hứa sau khi Liên Xô tan rã sẽ không mở rộng khối này sang Đông Âu. Kể từ đó, liên minh đã có thêm 15 thành viên mới, tất cả đều là các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ hoặc một phần của các quốc gia thuộc Hiệp ước Warsaw.