Xem phim, tôi nhớ lần mình viết nhật ký rồi xé đi: 10 năm sau, những câu chữ đó vẫn in nguyên trong đầu
Những trang nhật ký không còn nhưng tâm tư tôi gửi trong đó thì còn in mãi.
Báo điện tử của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam
Tổng biên tập: Nguyễn Văn Hoài
Phó Tổng Biên tập: Phan Huy Hà (Thường trực), Lưu Phan, Đỗ Thị
Sâm, Hoàng Sơn
Giấy phép hoạt động báo điện tử số 115/GP-BTTTT do Bộ TT-TT cấp ngày 01/3/2022 và giấy phép
sửa đổi, bổ sung số 55/GP-BVHTTDL do Bộ VHTTDL cấp ngày 11/6/2025
Bản quyền thuộc về Báo điện tử Dân Việt.
Mọi hình thức sao chép lại thông tin, hình ảnh phải được sự đồng ý bằng văn bản .
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận
Xin chào, !
Bạn đã đăng nhập với email:
Đăng xuất

Giáo sư Allan Lichtman. Ảnh: Alumni
Theo tờ Sunday Guardian, vị giáo sư dự đoán đúng kết quả bầu cử Mỹ 2020 và nhiều cuộc bầu cử trước đó là Allan Lichtman, làm việc tại Đại học Mỹ ở thủ đô Washington DC.
Là một giáo sư sử học nhưng Lichtman lại dự đoán khá chuẩn xác về tương lai của các tổng thống Mỹ. Ông đã làm điều này kể từ năm 1984 và chưa từng đoán sai.
Những dự đoán của Lichtman chính xác tới nỗi ông còn dự đoán trước được việc luận tội. Giáo sư Mỹ dự đoán Tổng thống Trump sẽ bị luận tội và thực tế điều đó đã xảy ra.
Là một thành viên của đảng Dân chủ, giáo sư Lichtman dự đoán ông Trump, ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa, giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2016.
Nhưng năm nay, mọi thứ đã không còn như 4 năm trước. Mô hình 13 yếu tố của giáo sư Lichtman dự đoán ông Trump thua bầu cử Mỹ 2020. Với tuyên bố có phần bất ngờ từ người đã không sai khi dự đoán về các cuộc bầu cử Mỹ từ năm 1984 đến nay, Lichtman trở thành cái tên được giới truyền thông Mỹ "săn đón" nhiều nhất kể từ tháng 8.
Trong một bài phát biểu với Sunday Guardian, giáo sư Lichtman đã giải mã bí mật về mô hình 13 yếu tố giúp ông đoán chính xác các cuộc bầu cử từ năm 1984 đến nay.
Mô hình 13 yếu tố (hay còn gọi Keys to the White House)

Mô hình 13 yếu tố giúp giáo sư Mỹ dự đoán đúng kết quả nhiều cuộc bầu cử tổng thống Mỹ từ năm 1984 tới nay. Ảnh: NYT
Trước hết, chúng ta cần hiểu rõ về mô hình 13 yếu tố này. Theo trang Polly Vote, mô hình 13 yếu tố lần đầu tiên được giáo sư Lichtman phát triển vào năm 1981, với sự hợp tác của Vladimir Keilis-Borok, người sáng lập Viện Quốc tế về Giả thuyết dự đoán động đất và Địa vật lý toán học. Mô hình này là một hệ thống dự đoán người chiến thắng trong các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, dựa trên lý thuyết về bỏ phiếu thực tế thay vì các thăm dò.
Theo mô hình này, cử tri Mỹ lựa chọn tổng thống tiếp theo không phải theo các sự kiện trong chiến dịch tranh cử mà theo cách đảng nắm quyền kiểm soát Nhà Trắng đã điều hành đất nước tốt như thế nào. Nếu các cử tri hài lòng với đảng nắm quyền, đảng đó và người đứng đầu sẽ có thêm 4 năm ở Nhà Trắng. Nếu cử tri không hài lòng, đảng đối lập sẽ chiến thắng.
Như vậy, theo mô hình này, việc lựa chọn tổng thống không phải là làm nổi bật các cuộc tranh luận, các bài phát biểu, biểu tình, lời hứa hay chiến thuật tranh cử. Đơn giản, các cuộc bầu cử tổng thống chủ yếu là trưng cầu dân ý về kết quả hoạt động của đảng nắm quyền kiểm soát Nhà Trắng trong 4 năm.
Mô hình Keys to the White House của giáo sư Lichtman gồm 13 yếu tố, trong đó 7 yếu tố in đậm là các yếu tố âm trong năm 2020.
| Yếu tố | Chủ đề | Điều kiện |
|---|---|---|
| 1 | Ủy nhiệm của đảng | Sau cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, đảng đương nhiệm giữ nhiều ghế trong Hạ viện Mỹ hơn so với cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ trước. |
| 2 | Cạnh tranh | Ứng viên đảng đương nhiệm được ít nhất 2/3 số phiếu trong lần bỏ phiếu đầu tiên tại đại hội đề cử. |
| 3 | Đương nhiệm | Ứng cử viên đảng đương nhiệm là Tổng thống đương nhiệm. |
| 4 | Đảng thứ 3 | Không có đảng thứ 3 hoặc chiến dịch tranh cử độc lập. |
| 5 | Kinh tế ngắn hạn | Nền kinh tế không bị suy thoái trong chiến dịch tranh cử. |
| 6 | Kinh tế dài hạn | Tăng trưởng kinh tế bình quân đầu người thực tế trong nhiệm kỳ bằng hoặc vượt mức tăng trưởng trung bình trong 2 nhiệm kỳ trước.
|
| 7 | Thay đổi chính sách | Chính quyền đương nhiệm tạo ra những thay đổi lớn trong chính sách quốc gia. |
| 8 | Bất ổn xã hội | Không có bất ổn xã hội kéo dài trong nhiệm kỳ. |
| 9 | Bê bối | chính quyền đương nhiệm không bị ảnh hưởng bởi bê bối lớn. |
| 10 | Thất bại đối ngoại -quân sự | Chính quyền đương nhiệm không gặp thất bại lớn trong các vấn đề đối ngoại hoặc quân sự. |
| 11 | Thành công đối ngoại - quân sự | Chính quyền đương nhiệm đạt được thành công lớn trong các vấn đề đối ngoại hoặc quân sự. |
| 12 | Sức hút ứng viên đương nhiệm | Ứng viên của đảng đương nhiệm có uy tín hoặc là anh hùng dân tộc. |
| 13 | Sức hút ứng viên thách thức | Ứng viên của đảng thách thức không có uy tín hoặc không phải anh hùng dân tộc. |
Theo nguyên tắc của giáo sư Lichtman, dự đoán được đưa ra căn cứ vào số yếu tố không tốt (âm). Nếu số yếu tố âm nhỏ hơn hoặc bằng 5, bên đương nhiệm sẽ thắng. Trong trường hợp các yếu tố âm lớn hơn hoặc bằng 6, bên thách thức sẽ thắng.
Mô hình của giáo sư Lichtman năm nay có 7 yếu tố âm (in đậm trong bảng trên). Như vậy, Tổng thống Mỹ đương nhiệm Donald Trump được dự báo sẽ thua trong bầu cử Mỹ 2020.
Giải mã bí ẩn mô hình 13 yếu tố

Giáo sư Lichtman cho biết mô hình của ông không dựa vào các cuộc thăm dò để dự đoán. Ảnh: Getty
Chia sẻ với Sunday Guardian, giáo sư Lichtman cho biết: "Mô hình của tôi không dựa vào các cuộc thăm dò để đưa ra dự đoán mà đánh giá sức mạnh và hiệu suất của đảng đương nhiệm kiểm soát Nhà Trắng.
Mô hình 13 yếu tố bỏ qua các cuộc thăm dò ý kiến, nhận định chuyên gia hoặc các sự kiện hàng ngày của chiến dịch tranh cử. Căn cứ vào 13 yếu tố, các cuộc bầu cử tổng thống đơn giản là việc trưng cầu ý kiến về sức mạnh và màn thể hiện của đảng đương nhiệm trong thời gian nắm quyền. Khả năng điều hành, thay vì chiến dịch tranh cử, mới là yếu tố chính được xét đến trong các cuộc tranh cử tổng thống.
13 yếu tố là các câu hỏi phỏng đoán được nêu dưới dạng mệnh đề ủng hộ việc tái cử của đảng đương nhiệm. Nếu các yếu tố âm lớn hơn hoặc bằng 6, đảng đương nhiệm sẽ thất cử".
Khi được hỏi vì sao lại đưa ra kết quả bất lợi cho ông Trump trong cuộc bầu cử năm nay, giáo sư sử học người Mỹ trả lời: "Các thất bại trong việc đối phó với đại dịch Covid-19 và những lời kêu gọi công bằng xã hội, chủng tộc đã khiến Tổng thống Mỹ đương nhiệm mất đi 3 yếu tố chỉ trong vài tháng. Điều này dẫn đến số yếu tố trong mô hình vượt ngưỡng 6 và đó là điều kiện để tôi đưa ra kết luận ông Trump sẽ thất cử năm nay".
Giáo sư Lichtman còn tiết lộ, năm 2016, ông nhận được một ghi chú của ông Trump trên bản sao của một tài liệu phỏng vấn trên Washington Post ngày 23/9/2016. "Bản sao nói về dự đoán của tôi rằng ông Trump chiến thắng", giáo sư Mỹ nói. Nội dung dòng ghi chú là "Này giáo sư, chúc mừng nhé, ông dự đoán tốt đấy" và bên dưới là chữ ký của ông Trump.
Tuy nhiên, ông Trump không hiểu ý nghĩa sâu xa của 13 yếu tố, rằng khả năng quản lý mới là yếu tố quyết định kết quả bầu cử thay vì các cuộc vận động tranh cử.
Kết quả là ông ấy đã thất bại trong việc đối phó với những thách thức năm 2020 và thua cuộc trong bầu cử Mỹ năm nay.
Khi được hỏi về sự tự tin vào mô hình của mình, giáo sư Lichtman nói: "Tôi luôn tự tin vào mô hình phỏng đoán của mình. Tuy nhiên, vẫn có thể có các yếu tố bên ngoài tác động tới khiến dự đoán sai lệch".
Những trang nhật ký không còn nhưng tâm tư tôi gửi trong đó thì còn in mãi.
Trịnh Sâm có chí toan cướp ngôi, liền sai bọn Vũ Trần Thiệu tả thị lang bộ Lại sang nhà Thanh cầu phong. Khi sứ đoàn đi đến hồ Động Đình, Vũ Trần Thiệu đem tờ biểu đốt trước mặt sứ bộ, rồi uống thuốc tự tử.
Sở Y tế tỉnh Lâm Đồng đã đề nghị các địa phương tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động kinh doanh bánh mì và thức ăn đường phố trên địa bàn sau vụ hơn 70 người có biểu hiện ngộ độc vì ăn bánh mì.
Việc tịch thu lượng dự trữ bị đóng băng của Nga tiềm ẩn một trong những rủi ro leo thang nghiêm trọng nhất và có thể dẫn đến sự sụp đổ của nền kinh tế EU, Bộ trưởng Ngoại giao Hungary Péter Szijjártó tuyên bố.
Liêu Mục Tông là vị hoàng đế có tính khí bạo lực và hay giết người khi không có lý do. Ông cũng thích đi săn. Triều đại của Liêu Mục Tông là triều đại đen tối và hỗn loạn nhất của nhà Liêu.
Tổng thống Ba Lan Karol Nawrocki cho rằng, Ukraine đã coi thường sự ủng hộ của Ba Lan và không đối xử với Warsaw như một đối tác đúng nghĩa, theo Brussels Signal.
Nếu muốn đánh bại U22 Thái Lan để giành HCV môn bóng đá nam SEA Games 33, U22 Việt Nam cần phải chặn đứng bộ ba tấn công Yotsakorn Burapha, Siraphop Wandee, Kakana Khamyok của đội chủ nhà.
Chiều 16/12, Sở VH&TT Hà Nội tổ chức họp báo về Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2025 với chủ đề “Hà Nội - Hành trình ẩm thực kết nối sáng tạo” sẽ diễn ra vào 19 đến 21/12 tại Công viên Thống Nhất.
Nguyễn Thanh Nhàn chính là quân bài chiến lược trong tay HLV Kim Sang-sik. Và tiền đạo 22 tuổi này đã thể hiện sử hiệu quả khi vào sân thay người rồi ghi bàn ấn định chiến thắng 2-0 cho U22 Việt Nam trước U22 Phillippines.
Thép xanh Nam Định đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và đặt quyết tâm cao độ trong trận đấu then chốt với đối thủ mạnh Bangkok United tại vòng bảng ASEAN Club Championship 2025/2026.
Nga hôm thứ Ba tuyên bố đã kiểm soát thành phố Kupiansk, một đô thị có vị trí then chốt ở đông bắc Ukraine, nơi quân đội Ukraine trước đó khẳng định đã giành lại được một số khu vực đồng thời bác đề xuất ngừng bắn Giáng sinh của Đức.
LĐBĐ Malaysia “cù nhầy” với CAS, ĐT Việt Nam… ngậm đắng?; Chủ tịch FIFA chúc mừng bóng đá Việt Nam; Mbappe có cơ hội vượt mặt Ronaldo; Salah sắp chia tay Liverpool?; Endrick chuẩn bị gia nhập Lyon.
Liên quan đến thông tin người sáng lập dự án Nuôi em Hoàng Hoa Trung nhắn tin xin tiền mọi người với các lý do như “chạy án”, “lo việc nội bộ”, “giải quyết với cơ quan chức năng”, dự án Nuôi Em vừa phát đi thông báo chính thức.
Tối 16/12, thông tin từ Bệnh viện Sản – Nhi tỉnh Quảng Ngãi cho biết, sức khoẻ của bé gái 6 tuổi sau khi được y, bác sĩ thực hiện gắp kẹt tóc trong dạ dày, đã khỏi cơn nguy kịch và ổn định.
Thủ tướng khẳng định, nông nghiệp đã giúp Việt Nam thoát đói nghèo sau cuộc chiến tranh tàn khốc; công nghiệp đã giúp Việt Nam có thu nhập trung bình cao.
Kiev chỉ còn vài ngày để chấp nhận đề nghị đảm bảo an ninh có thời hạn của Mỹ, khi Nhà Trắng đang tìm cách thúc đẩy Ukraine và Nga đạt được thỏa thuận hòa bình trước Giáng sinh. Tuy nhiên, nếu điều này không xảy ra, lời đề nghị đảm bảo an ninh của Mỹ có thể bị rút lại, tạp chí Mỹ Politico cho biết.
Theo tử vi ngày mai, nắm bắt vững chắc làn sóng may mắn, 3 con giáp đạt được bước nhảy vọt về tài sản vào cuối năm, dễ trở thành triệu phú.
Tại thôn Chánh Hội, xã Ngô Mây, tỉnh Gia Lai (địa phận huyện An Khê trước đây), ngôi nhà của bà Tô Thị Sửa (90 tuổi) bị sập hoàn toàn sau cơn bão số 13 và trận lũ lịch sử từ ngày 16 đến 20/11/2025 đang được xây dựng mới với tiến độ “thần tốc” trong khuôn khổ Chiến dịch Quang Trung. Ngôi nhà dự kiến sẽ được bàn giao vào ngày mai (ngày 17/12/2025).
Vượt qua áp lực khung khiếp của khán giả Thái Lan, võ sĩ Nguyễn Quang Huy xuất sắc đánh bại tay đấm chủ nhà giành HCV SEA Games 33 môn Kickboxing nội dung -57kg full contact nam.
Bài viết khám phá suy nghĩ của cố nghệ sĩ Thương Tín về việc chưa được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, một điều gây tiếc nuối cho khán giả và bản thân ông.
Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, chuyển đổi số ở tỉnh Tuyên Quang đã trở thành phong trào xã hội sâu rộng, lan tỏa tới từng thôn, tổ dân phố. Với cách làm bài bản, linh hoạt, lấy người dân làm trung tâm, tỉnh từng bước phổ cập tri thức, kỹ năng số cho toàn dân, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế số, xã hội số bền vững.
Kéo set 5 đến điểm số "không tưởng" 23-25 và chỉ chịu thua Thái Lan trong gang tấc, tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam đã tạo nên trận chung kết hay nhất lịch sử SEA Games. Dù lỡ hẹn với tấm HCV, màn trình diễn quả cảm của các cô gái vàng đã khiến truyền thông quốc tế phải "ngả mũ" thán phục.
Không ồ ạt tấn công, không cuốn theo lối chơi thể lực của đối thủ, U22 Việt Nam đã có một chiến thắng đầy toan tính trước "hiện tượng" U22 Philippines. Từ việc hóa giải vũ khí ném biên lợi hại đến những quyết định thay người "đánh đâu thắng đó", HLV Kim Sang-sik đã cho thấy sự cao tay đáng nể để đưa Việt Nam vào chung kết SEA Games 33.
“Gia đình không dự định tổ chức ăn mừng rình rang, bởi với Khôi, tấm HCV SEA Games 33 là một dấu mốc lớn, nhưng sẽ còn nhiều mục tiêu cao hơn để con chinh phục” – anh Trần Anh Tuấn, bố VĐV Trần Hoàng Khôi chia sẻ với PV Dân Việt.
Được coi là "nhân sâm của người nghèo", cây đinh lăng đã và đang tạo ra thu nhập ổn định cho nhiều gia đình ở Hải Dương, nay là Hải Phòng.
Ở xã mới này của Lai Châu, "cái nghèo bỏ đi đáng kể" bởi nguồn lực từ tín dụng chính sách và Chương trình MTQG 1719. Nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu quốc gia 1719 và tín dụng chính sách đã và đang được xã Sìn Hồ (Lai Châu) kích hoạt hiệu quả.
Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý, Công an tỉnh Hưng Yên vừa triệt phá “boongke” ma tuý tại xã Long Hưng, tỉnh Hưng Yên.
Là chuyện hiếm hoi trong làng điện ảnh, khi tên đạo diễn trở nên “hot” không phải nhờ thành công, mà vì bộ phim bị khán giả chê dở tệ. Đây chỉ là sự yêu ghét mang tính cá nhân, hay là biểu hiện của một chuyển biến mới trong tâm lý khán giả Việt?
ĐT bóng chuyền nam Việt Nam dù khởi đầu tương đối ấn tượng nhưng cuối cùng đã thua ĐT bóng chuyền nam Thái Lan 0-3 ở lượt trận cuối bảng A môn bóng chuyền nam SEA Games 33.
Bằng việc ứng dụng kỹ thuật nhân giống và tổ chức sản xuất theo mô hình hợp tác xã, vườn ươm cây chè giống của chị Nguyễn Thị Nguyệt (xã Bình Thành, tỉnh Thái Nguyên) không chỉ mang lại doanh thu hàng tỷ đồng mỗi năm mà còn tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho nhiều lao động là đồng bào dân tộc thiểu số tại địa phương.