Bình luận
0
Theo sách "Đại Việt sử ký toàn thư", Mạc Kính Chỉ là vua nhà Mạc thời hậu kỳ. Khi đó, Bắc triều đã chấm dứt với cái chết của cha con Mạc Mậu Hợp và Mạc Toàn. Nguyên quán của Mạc Kính Chỉ là người xã Cao Đôi, huyện Bình Hà (nay là thôn Long Động, xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương). Mạc Kính Chỉ là con cả của Khiêm vương Mạc Kính Điển, là quan phụ chính trụ cột của nhà Mạc trong suốt hơn 30 năm. Trước đó, Mạc Kính Chỉ được phong tước là Đoan Hùng Vương, nhưng về sau vì có tội nên bị giáng làm thứ dân. Đến khi triều đình nhà Mạc suy yếu thì Mạc Kính Chỉ lại được ban tước Hùng Lễ Công nhưng không có thực quyền.
Tháng 12 năm Nhâm Thìn (1592) khi nghe tin vua Mạc Mậu Hợp bị quân nhà Lê bắt và giết chết, Mạc Kính Chỉ đã thu thập tàn quân chiếm cứ vùng Thanh Lâm và tự xưng đế ở đất Nam Giản (nay thuộc huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương) và lấy niên hiệu là Bảo Định thứ nhất. Mạc Kính Chỉ xưng vua được tôn thất nhà Mạc hưởng ứng, lập bản doanh triệu tập quần tụ được các đại thần văn võ còn xu hướng với nhà Mạc tôn phú, quân binh lên tới hàng vạn. Mạc Kính Chỉ sắp đặt các đại thần theo một triều đình có đầy đủ văn võ, cắt đặt các quan chức trong ngoài.
Ảnh minh hoạ.
Thấy nhà Mạc chưa hết người đứng lên khôi phục cơ nghiệp và còn được các văn thần, võ tướng vùng Bắc Hà tôn phù, phụ chính Nam triều là Trịnh Tùng lập tức tiến binh đánh Mạc Kính Chỉ. Tháng chạp năm 1592, Tùng sai các Thái Quận công là: Nguyễn Thất Lý, Bùi Văn Khuê, Trần Bách Niên, Nguyễn Nga dùng thủy binh tiến đánh. Nhưng quân của Trịnh Tùng vừa tới nơi đã bị Mạc Kính Chỉ phục binh đánh cho quan quân Lê - Trịnh trở tay không kịp. Nguyễn Thất Lý bị chém chết tại trận, Nguyễn Nga trúng thương may mà ngã trên thuyền nên được cứu thoát, quân của Bùi Văn Khuê, Trần Bách Niên bị đánh tan tác. Ngay trận đầu thắng lớn Kính Chỉ sai Đông các học sĩ Đỗ Trực làm tờ hịch bố cáo toàn bộ trấn Kinh Bắc, Hải Dương theo về với Kính Chỉ.
Ngày 17/12/1592, Trịnh Tùng lại sai Thái úy Hoàng Đình Ái, Thái bảo Trịnh Đô đốc binh và voi, ngựa chiến tới đánh quân của Mạc Kính Chỉ. Đình Ái cho lập đồn binh dọc tuyến sông. Trịnh Tùng lại sai Thái úy Nguyễn Hữu Liêu đưa thủy binh lên hỗ trợ Đình Ái. Mạc Kính Chỉ cũng dàn quân dọc tuyến sông cự lại. Một dải trường giang chia ra nam - bắc, quân nối quân liên tiếp chiến đấu kéo dài hàng tháng trời nhưng vẫn không phân thắng thua.
Ngày 9 tháng giêng năm Quý Mùi (1593), Trịnh Tùng đích thân đốc đại quân vượt sông Nhị Hà và đến ngày 12 thì tiến đến Cẩm Giàng. Sau khi hội quân với các tướng xong, Trịnh Tùng lại đích thân làm tướng trung quân, sai Đình Ái lẻn đánh úp Mạc Kính Chỉ. Trịnh Tùng dùng thủy quân chặn vùng thượng lưu tạo thế bao vây tứ phía. Trước sức địch mạnh, Mạc Kính Chỉ phải chiến đấu quyết liệt và lui lên núi Chí Linh. Trịnh Tùng tiếp tục truy kích, cuối cùng tới ngày 14 tháng giêng thì bắt được Mạc Kính Chỉ ở thôn Tân Manh, huyện Hoành Bồ (Quảng Ninh) và nhiều tôn thất nhà Mạc. Lúc đó, vua Mạc vừa mới đổi niên hiệu là Khang Hựu được ít ngày.
Theo sử cũ, vào thời nhà hậu Lê, triều đình suy thoái, chính sự rối ren, quan quân đánh giết lẫn nhau. Còn các ông vua quỷ như Uy Mục đế, vua lợn Tương Dực và Chiêu Tông đều không đủ năng lực cầm quyền, lại còn tham lam và tàn ác. Chính vì thế, các quyền thần họ Trịnh và họ Nguyễn đều chứa chấp mưu đồ riêng, nông dân nổi dậy khởi nghĩa. Giữa lúc đó, muốn giải quyết khủng hoảng xã hội thì phải giành cho được toàn quyền hành động. Đúng lúc đó, Mạc Đăng Dung xuất hiện và chỉ chưa đầy 10 năm ông đã dẹp yên tình hình nước Đại Việt. Việc nhà Mạc thay thế nhà hậu Lê không còn đủ năng lực và bị thiên hạ chán ghét là tất yếu của lịch sử. Bởi nếu dòng họ Mạc không nổi dậy thì các dòng họ thế tộc khác cũng làm điều tương tự trong bối cảnh lúc đó. Vì vậy, sự thay thế nhà Lê của Mạc Đăng Dung là "hợp với đời và đạo".
Tuy nhiên, vào thời ấy thì quan điểm trên đây không dễ được các sử gia đương thời chấp thuận. Vì thế, họ vẫn cho rằng việc thay ngôi của nhà Mạc là nghịch và đây chính là nguyên nhân dẫn đến sự thất bại của triều đình nhà Mạc sau 66 năm tại vị. Dù vậy, hậu thế cũng phải thừa nhận rằng, nhà Mạc tuy không thu phục được lòng người khi ấy, nhưng đây là triều đại rất chú trọng tới nhân tài qua đường thi cử. Tuy chiến tranh liên miên, nhưng nhà Mạc cũng đã đào tạo và xây dựng hệ thống quan lại thông qua 22 kỳ khoa cử với chu kỳ ba năm một lần. Năm 1535, nhà Mạc mở khoa thi Hội, lấy Nguyễn Bỉnh Khiêm, Bùi Khắc Đốc, Nguyễn Thừa Hưu đỗ tiến sĩ cập đệ; 6 người khác đỗ tiến sĩ xuất thân; 21 người đỗ đồng tiến sĩ xuất thân. Và trong 66 năm tồn tại, nhà Mạc mở 21 kỳ thi Hội, lấy đỗ 485 tiến sĩ và 13 trong số 46 trạng nguyên của lịch sử hơn 800 năm thi cử Nho học thời phong kiến Việt Nam. Và chỉ riêng với điều này cũng đã là quá đủ để lịch sử ghi công một triều đại.
Tôi vừa đau đớn vừa cảm thấy mình thật thất bại.
Chia sẻ
Tháng Giêng năm Gia Khánh thứ 4, Thái thượng Hoàng Càn Long Đế qua đời, Vương Hoài Tổ dâng tấu vạch tội Hòa Thân. Gia Khánh Đế lập tức ra chiếu lệnh cách chức Hòa Thân, giam vào ngục, xử tử hình.
Chia sẻ
Theo lịch sử, Tần Mục công là người đã đưa nước Tần từ vị trí một chư hầu xa xôi hẻo lánh ở phía Tây bắc Trung Quốc vươn lên địa vị bá chủ thời Xuân Thu. Và tất nhiên, thành công này không thể không nhắc tới “quân sư” đại tài Bách Lý Hề.
Chia sẻ
NATO khẳng định khối lượng vũ khí viện trợ cho Ukraine không hề suy giảm, bất chấp những thay đổi trong chính sách của Mỹ sau khi ông Donald Trump trở lại cầm quyền, theo UATV English.
Chia sẻ
HLV Đoàn Minh Hải hiện đang được coi là một trong những ứng cử viên sáng giá có thể dẫn dắt ĐT nữ Việt Nam khi HLV Mai Đức Chung nhiều khả năng rời "ghế nóng".
Chia sẻ
Á khôi 2 Hoa khôi Duyên dáng Áo dài Việt Nam 2025 Đinh Thị Phương Anh sở hữu nhan sắc ngọt ngào, duyên dáng
Chia sẻ
Ngày 23/12, tại trụ sở UBND xã Mường É, tỉnh Sơn La, Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt phối hợp với Công ty Ty DVL Ventures – Hà Vy và các nhà hảo tâm tổ chức chương trình “Chợ yêu thương vùng cao Mường É”. Tham dự chương trình có lãnh đạo xã Mường É, đại diện các trường học trên địa bàn cùng đông đảo bà con các dân tộc trong xã.
Chia sẻ
Ngày 11/12/2025 tại Hà Tĩnh - Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HOSE:SSB) đã trao tặng 670.984 cây keo giống cho các hộ dân tại xã Kỳ Hoa, tỉnh Hà Tĩnh nhằm phục hồi hệ sinh thái rừng bị tàn phá nghiêm trọng bởi cơn bão Bualoi, đồng thời tạo sinh kế bền vững cho người dân địa phương. Qua đó nâng tổng số cây Ngân hàng trao tặng và trồng vượt 1 triệu cây xanh trên khắp cả nước nhằm phủ xanh đất trống, đồi núi trọc.
Chia sẻ
Mùa lễ hội cuối năm mang đến không khí rộn ràng của mua sắm, gặp gỡ và những chuyến đi nối tiếp nhau. Đây cũng là lúc những người tiêu dùng thông thái lên kế hoạch để chi tiêu hợp lý và “tận dụng” tối đa các ưu đãi từ các ngân hàng hay các thương hiệu, cho trải nghiệm mua sắm trong giai đoạn cao điểm thêm trọn vẹn.
Chia sẻ
Theo các nguồn tin, mâu thuẫn giữa Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Đặc phái viên Steve Witkoff đang ngày càng sâu sắc, khi hai bên bất đồng gay gắt về cách thức chấm dứt cuộc chiến tại Ukraine, theo Intellinews.
Chia sẻ
Lãnh đạo LĐBĐ Malaysia xác nhận "đầu hàng" trước FIFA; HLV Thawatchai quyết “sửa sai” ở giải U23 châu Á; Ronaldo lọt Top 5 cầu thủ có thể gây thất vọng ở World Cup 2026; Disasi sắp chia tay Chelsea; Bruno Fernandes đi ăn tối cùng gia đình.
Chia sẻ
SEA Games 33 đã chính thức khép lại, đánh dấu một kỳ đại hội nhiều cảm xúc và dấu ấn đáng nhớ của thể thao Việt Nam. Những tài năng thể thao đang được Quỹ Phát triển Tài năng Việt tài trợ học bổng Đại học đã thi đấu đầy nỗ lực và giành được những tấm huy chương giá trị.
Chia sẻ
“Khu vực kinh tế tư nhân không chỉ dừng ở mong muốn tham gia, mà đã bắt đầu chuyển động thực chất, tìm kiếm đối tác, chuẩn bị nguồn lực để bước vào đảm nhận những dự án mang tầm quốc gia”, TS Nguyễn Minh Phong nhận định.
Chia sẻ
Nhiều ngôi sao hàng đầu trong showbiz Việt bị bắt giam trong năm qua như Nguyễn Thúc Thùy Tiên, Trương Ngọc Ánh, Công Trí...
Chia sẻ
Sư thầy chủ trì hôn lễ đã hé lộ hành động xúc động khi Shin Min Ah từng đội gạo lên núi cầu nguyện cho Kim Woo Bin vượt qua bạo bệnh khiến quan khách rơi nước mắt.
Chia sẻ
Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng đau đầu, chóng mặt, yếu tứ chi, tăng phản xạ gân xương và phân ly cảm giác, không tự sinh hoạt được, ăn qua sonde dạ dày.
Chia sẻ
Với việc chơi xuất sắc tại SEA Games 33, góp công lớn giúp U22 Việt Nam giành HCV, tiền đạo Nguyễn Đình Bắc đã vinh dự nhận được bằng khen từ Bộ trưởng Bộ Công an.
Chia sẻ
Tại kỳ họp thứ 35, HĐND tỉnh Hưng Yên đã thực hiện quy trình cho thôi làm nhiệm vụ đại biểu HĐND tỉnh khóa XVII, nhiệm kỳ 2021 - 2026 đối với ông Nguyễn Quốc Vương - nguyên Phó Giám đốc Công an tỉnh do được điều động, phân công công tác khác.
Chia sẻ
Theo tử vi ngày mai, 4 con giáp dũng cảm tiến về phía trước, tài lộc liên tục đổ về, có cơ hội thoát nghèo trở nên giàu có vào dịp Giáng sinh.
Chia sẻ
Tỉnh Đồng Tháp mới (sau sáp nhập tỉnh Tiền Giang) tập trung tháo gỡ vướng mắc, tăng tốc giải ngân 100% vốn đầu tư công năm 2025, thúc đẩy tăng trưởng GRDP trên 8%.
Chia sẻ
Thất bại của châu Âu trong việc sử dụng tài sản Nga bị phong tỏa để tài trợ cho Ukraine không chỉ phơi bày sự chia rẽ nội khối, mà còn đẩy Kiev vào thế ngày càng khó trụ vững trong cuộc chiến tiêu hao với Moscow, theo Politico.
Chia sẻ
Về nhà sau khi cùng U22 Việt Nam giành HCV môn bóng đá nam SEA Games 33, trung vệ Phạm Lý Đức đã giao lưu bóng đá và phát quà từ thiện cho bà con tại quê nhà Long Thuận, Tây Ninh.
Chia sẻ
Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng co giật, đau đầu, không hề nghĩ rằng mình bị nhiễm ký sinh trùng nguy hiểm.
Chia sẻ
Triệu Lộ Tư vực dậy sự nghiệp rực rỡ nhờ tác phẩm thành công vang dội trong khi Ngu Thư Hân đối mặt với làn sóng tẩy chay mạnh mẽ vì hàng loạt bê bối đời tư cùng dự án phim thua lỗ nặng nề.
Chia sẻ
Chính phủ quần đảo Marshall bắt đầu giải ngân khoản trợ cấp 200 USD mỗi quý cho mọi công dân cư trú trên lãnh thổ nhằm giảm bớt áp lực tài chính và ngăn chặn làn sóng di cư.
Chia sẻ
Không khí Giáng sinh 2025 đang "bùng nổ" tại khu vực Nhà thờ Lớn. Toạ độ "sống ảo" này đang thu hút hàng ngàn lượt khách đổ về chụp ảnh, check-in.
Chia sẻ
Công an TP Đà Nẵng cho biết đang khẩn trương truy bắt nghi phạm dùng hung khí tấn công một người phụ nữ trên địa bàn phường An Khê, hiện đối tượng vẫn đang bỏ trốn.
Chia sẻ
Trung ương biểu quyết thông qua với số phiếu tập trung cao nhân sự giới thiệu tham gia Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIV; giới thiệu nhân sự tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư, lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước khóa XIV, nhiệm kỳ 2026 - 2031, để trình Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Chia sẻ
Với kinh nghiệm 30 năm trồng sầu riêng, ông Nguyễn Hoàng Anh ở ấp 4, xã Đại Hải, TP Cần Thơ giờ có thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm. Khi thị trường ngày càng có nhu cầu cao về sản phẩm sầu riêng sạch, ông Hoàng Anh nhanh chóng chuyển hướng trồng sầu riêng hữu cơ...
Chia sẻ
Sau khi gia nhập Mạng lưới Thành phố học tập toàn cầu của UNESCO, TP.HCM lên kế hoạch số hóa dữ liệu học tập cá nhân và đẩy mạnh phân cấp cho cơ sở sau khi sắp xếp đơn vị hành chính.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
N.V
