Việt Nam đạt thành tựu ấn tượng trong giảm nghèo bền vững

Hoàn thiện cơ chế, chính sách, nền tảng cho giảm nghèo bền vững

Trong nhiều năm qua, Việt Nam luôn xác định giảm nghèo là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, có ý nghĩa chiến lược trong phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an sinh cho toàn dân. Đặc biệt, việc chuyển hướng từ tiếp cận đơn chiều sang tiếp cận nghèo đa chiều đã mở ra bước ngoặt lớn trong công tác giảm nghèo bền vững.

Việt Nam là một trong 30 quốc gia đầu tiên trên thế giới, đồng thời là quốc gia đầu tiên ở châu Á áp dụng chuẩn nghèo đa chiều (MPI). Chuẩn này không chỉ dựa vào thu nhập mà còn đánh giá toàn diện các khía cạnh như giáo dục, y tế, nước sạch, nhà ở, vệ sinh, thông tin... Từ đó, công tác giảm nghèo được triển khai toàn diện, bao quát hơn, hướng tới việc nâng cao chất lượng cuộc sống chứ không chỉ đơn thuần là thoát nghèo về vật chất.

Quốc hội Việt Nam đã thông qua Chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, với tổng nguồn lực huy động tối thiểu 75.000 tỷ đồng (tương đương hơn 3 tỷ USD). Nguồn vốn được phân bổ từ ngân sách nhà nước, các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp và sự đóng góp của người dân, thể hiện tinh thần “toàn dân chung tay vì người nghèo”.

Theo Quyết định số 90/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, chương trình gồm 7 dự án thành phần trọng điểm: phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội tại huyện nghèo, đa dạng hóa sinh kế, hỗ trợ sản xuất, cải thiện dinh dưỡng, phát triển giáo dục nghề nghiệp, việc làm bền vững, hỗ trợ nhà ở, truyền thông và nâng cao năng lực giảm nghèo. Đây là chương trình tổng thể, toàn diện, được triển khai ở tất cả các vùng, miền, đặc biệt chú trọng khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo.

Nhờ sự đồng bộ của cơ chế, chính sách, tỷ lệ nghèo đa chiều năm 2024 ước giảm còn 2,4%, giảm 1 điểm phần trăm so với năm 2023. Con số này giúp Việt Nam vượt chỉ tiêu Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết số 24/2021/QH15 của Quốc hội. Nhiều địa phương vùng khó khăn ghi nhận chuyển biến rõ rệt về đời sống, hạ tầng, giáo dục và y tế.

Đặc biệt, khoảng cách giàu nghèo giữa người Kinh và các dân tộc thiểu số đang dần được thu hẹp nhờ các chính sách đặc thù, ưu tiên khu vực miền núi và vùng sâu vùng xa. Chính phủ cũng từng bước giảm chính sách hỗ trợ cho không, thay vào đó tăng các chính sách hỗ trợ có điều kiện, khuyến khích người dân chủ động vươn lên thoát nghèo.

Theo Ngân hàng Thế giới (WB), những thành tựu Việt Nam đạt được trong vòng chưa đầy nửa thế kỷ kể từ sau chiến tranh “gần như không có tiền lệ”. WB đánh giá, mức tiêu dùng bình quân của hộ gia đình Việt Nam tăng trung bình 5% mỗi năm, minh chứng cho hiệu quả của chiến lược phát triển bao trùm và giảm nghèo toàn diện.

Đảm bảo an sinh xã hội, hướng đến cuộc sống tốt đẹp hơn cho mọi người dân

Song song với công tác giảm nghèo, Việt Nam đặc biệt chú trọng chính sách an sinh xã hội nhằm bao phủ toàn bộ nhóm đối tượng dễ bị tổn thương trong xã hội. Các chính sách trợ giúp được thiết kế theo vòng đời – từ trẻ em, người khuyết tật, người lao động đến người cao tuổi – giúp phòng ngừa, giảm thiểu và khắc phục rủi ro trong cuộc sống.

Tỷ lệ hộ nghèo bình quân giảm 1 - 1,5% mỗi năm, trong khi thu nhập bình quân hộ nghèo năm 2020 đã tăng 2,3 lần so với năm 2015. Đến năm 2023, thu nhập bình quân đầu người cả nước đạt hơn 100 triệu đồng, tăng 25% so với năm 2019. Người nghèo, cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, người có công, trẻ em dưới 6 tuổi, người cao tuổi đều được Nhà nước hỗ trợ 100% bảo hiểm y tế.

Đặc biệt, trong bối cảnh đại dịch Covid-19, Chính phủ đã triển khai nhiều gói hỗ trợ lớn như: 62.000 tỷ đồng (năm 2020) và 26.000 tỷ đồng (năm 2021) để giúp người lao động, doanh nghiệp vượt qua khó khăn, bảo đảm ổn định xã hội.

Việt Nam hiện có hơn 2,5 triệu người cao tuổi đang hưởng lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng; 1,87 triệu người cao tuổi được hưởng trợ cấp xã hội; 95% người cao tuổi có thẻ bảo hiểm y tế. Ngoài ra, mạng lưới 544 cơ sở trợ giúp xã hội, trong đó có 73 cơ sở dành riêng cho người khuyết tật, nạn nhân bom mìn, chất độc da cam, đang hoạt động hiệu quả tại các địa phương.

Một điểm sáng trong chính sách an sinh là chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát, nhiệm vụ được Chính phủ xác định là “Chính trị đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc”. Đến nay, cả nước đã hỗ trợ xoá 107.941 căn nhà tạm, trong đó 61.496 căn đã hoàn thành và 46.445 căn đang khởi công mới. Những căn nhà mới không chỉ là nơi trú ngụ mà còn là biểu tượng cho niềm tin, khát vọng và sự đổi thay của hàng chục nghìn hộ nghèo.

Thành công trong công tác giảm nghèo bền vững và đảm bảo an sinh xã hội là kết quả của tầm nhìn chiến lược, chính sách nhân văn và sự đồng lòng của toàn xã hội. Việt Nam không chỉ tạo dấu ấn trong khu vực mà còn trở thành hình mẫu được cộng đồng quốc tế ghi nhận.

Trong chặng đường tới, với định hướng phát triển bao trùm và bền vững, Việt Nam tiếp tục nỗ lực “không để ai bị bỏ lại phía sau”, xây dựng một xã hội công bằng, thịnh vượng – nơi mọi người dân đều có cơ hội vươn lên, làm chủ cuộc sống và đóng góp cho sự phát triển của đất nước.

Tính đến tháng 10/2025, chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên toàn quốc đã đạt kết quả ấn tượng, với khoảng 334.234 căn nhà được hỗ trợ xây mới hoặc sửa chữa, hoàn thành sớm hơn kế hoạch 5 tháng. Trong đó, hơn 290.000 căn đã được bàn giao đưa vào sử dụng, chiếm gần 87% tổng số; phần còn lại đang được hoàn thiện, chủ yếu tại các tỉnh miền núi phía Bắc và miền Trung. Tổng kinh phí huy động vượt 16.000 tỷ đồng, đến từ ngân sách Nhà nước, địa phương, doanh nghiệp, Mặt trận Tổ quốc và các nguồn xã hội hóa.

×